'Je hoort als sporter te weten wat je met je geld doet'

In zijn tuin is het hem gaan dagen. Zijn dochtertje van vier sprintte weg en riep zoals kinderen van die leeftijd doen: "Pak me dan, als je kan!" Maar papa kon haar niet pakken: papa kon niet lopen, papa was weer geblesseerd. Dat was een moment van inzicht, zegt Tomas Van Den Spiegel. "Mijn dochter heeft me de helft van haar leven met krukken zien lopen." Hij zucht. "Basketbal is een fantastisch spelletje, dat me nog altijd buitenmatig intrigeert. Maar ik ging telkens één stapje te ver om de limiet op te zoeken, tot er iets brak of scheurde. Als je me had laten doen, had ik tot mijn vijfenveertigste gespeeld."

Van Den Spiegel: "Ik heb met heel zware blessures gespeeld. Ik had een pees in mijn voet gescheurd, ik voelde dat het niet klopte, maar ik nam een ontstekingsremmer en ik ging. Niks hield me tegen. Wie honderdduizend kilometer per jaar met de auto rijdt, zal af en toe ook wel een accidentje hebben. Maar opeens werd het me te veel: ik was roofbouw op mijn lichaam aan het plegen."

Het laatste jaar bij BC Oostende heeft Van Den Spiegel niet meer gespeeld. Tijd genoeg om na te denken wat hij na zijn sportcarrière met zijn leven wilde na zijn sportcarrière. "Op het internet ben ik begonnen aan een studie Sports Management aan een Deense universiteit. Intussen heb ik twee van de zeven semesters met vrucht afgelegd.

"Voor mijn studie moest ik op een bepaald moment een businessmodel maken. Ik vroeg me af: 'Waaraan heeft het me in mijn carrière ontbroken?' Ik ben uitgekomen op de juiste zakelijke begeleiding.

Leven vereenvoudigd

"Over mijn sportieve begeleiding kan ik niks verkeerds zeggen. Mijn manager heeft voor mij, als twintigjarige, een contract voor drie jaar bij de Italiaanse topclub Fortitudo Bologna geregeld. Dat heeft alles in de juiste richting geduwd. Maar zakelijke begeleiding heb ik wel gemist. Gelukkig ben ik in 2008 klant bij Optima geworden: dat heeft mijn leven aanzienlijk vereenvoudigd, en ik heb als basketballer mijn beste jaren beleefd. Daarom dacht ik: zo'n businessmodel op maat van topsporters bestaat nog niet. Laten we dat customizen. Ik ben met het voorstel naar Optima gestapt, en kijk: nu werk ik hier.

"Ik vertaal de noden en behoeften van topsporters naar de expertise van Optima. Mijn eerste taak is: vertrouwenspersoon voor topsporters zijn. Wie kun je als topsporter vertrouwen? Dat is niet eenvoudig. Je bent jong, niet opgeleid om met geld om te gaan, en opeens ben je het doelwit van mensen die wél verstand van zaken hebben. Je wordt belaagd door bankiers, zaakvoerders, noem maar op - niet noodzakelijk louche of maffiose types. Ik herken ze nog allemaal als ik naar grote sportevenementen ga."

"Mensen willen je laten beleggen, maar wist ik op mijn negentiende veel wat beleggingen inhielden.... Dat moet eruit: je hoort als sporter te weten wat je met je geld doet. De voorbeelden zijn legio van sportlui die het slecht getroffen hebben door foute zakelijke beslissingen."

Cruijff

Het voorbeeld van Johan Cruijff is het bekendst: hij stak zijn zuurverdiende centen in dubieuze Spaanse varkenskwekerijen. Op hoge leeftijd moest hij weer gaan voetballen om zijn bankrekening in het gerede te brengen. Ook in België duikelen ex-topsporters door financiële zorgen in het zwarte gat. Al- leen, ze zwijgen er het liefste over. Dat doet ook Van Den Spie- gel. Hij noemt geen namen, maar hij kent ze wel. "In Amerika hebben ze onderzoek gedaan naar wat basketballers uit de NBA na hun carrière overkomt. De cijfers waren hallucinant: meer dan de helft verliest binnen de vijf jaar alles." Sterker nog: Sports Illustrated becijferde dat zestig procent van de voormalige NBA-spelers binnen de vijf jaar op zwart zaad zit. En met de spelers van de NFL, de liga van het American football, is het nog erger gesteld: 78 procent is binnen de twee jaar alles kwijt. Van Den Spiegel: "Voor Europa bestaan geen cijfers. Het zal vast niet zo spectaculair zijn, maar neem het van mij aan: ook hier is grote nood aan betrouwbare begeleiding.

"Ik heb in mijn sportcarrière te veel kortetermijndenken gezien. Prestatiegericht denken: winnen of verliezen. Speculeren. Ik pleit voor het andere uiterste: langetermijndenken, zekerheid, veiligheid, rust. Zonder juiste begeleiding is het moeilijk niet te gaan leven naar wat je verdient. En voor je het weet, verval je in excessen."

De sport is nog altijd het wingewest van het zwarte geld, bleek uit een reportage van Panorama. Maar Van Den Spiegel steigert bij het idee dat hij mee zou helpen aan witwasoperaties. No pasarán. "Optima heeft een banklicentie. We worden van nabij gecontroleerd door de Nationale Bank. Wat zouden we aan witwas doen? Trouwens, de tijd van het zwarte geld in de sport is voorbij. Kijk naar wat de Uefa doet: volledige transparantie binnen de vijf jaar. Oké, dat project staat in zijn kinderschoenen, maar er is een duidelijke ommekeer. Panorama had het over de lagere afdelingen in de Belgische voetbalcompetitie. Dat is een andere wereld, toch?"

Moet Van Den Spiegel nog werken na achttien jaar topsport? Hij haalt zijn schouders op. "Ik heb een lange carrière gehad en goed verdiend naar de normen van het Europese basketbal. Maar ik wil werken: ik word volgende week vijfendertig - ik sta pas aan het begin van mijn carrière.

"Ik maaktegenwoordig lange dagen: om kwart voor zeven stap ik uit bed, ik knip het licht niet uit voor middernacht. Momenteel ben ik ook in een boek bezig. De beginzin luidt: 'Education is the only thing in the world that's up for grabs.' Dat is het, hè: levenslang leren. Ik wil achttien jaar topsport goedmaken."