1.100.000 Syrische kinderen op de vlucht
Meer dan 1,1 miljoen Syrische kinderen staan als vluchteling geregistreerd bij de Verenigde Naties. Driekwart is jonger dan twaalf. Honderdduizenden zijn getraumatiseerd of fysiek gewond, gaan niet naar school en moeten werken om hun familie financieel bij te staan. 'De oorlog zorgt voor een generatie van beschadigde kinderen', stelt de VN.
De onderzoekers van de UNHCR, het agentschap binnen de VN dat zich bezighoudt met vluchtelingen, hebben voor het onderzoek tussen juli en oktober een reeks interviews gedaan met Syrische kinderen en hun families die momenteel in Jordanië en Libanon leven. Hun rapport The Future of Syria - Refugee Children in Crisis staat bol van verhalen over kinderarbeid, eenzaamheid en trauma's bij kinderen.
Meer dan zeventigduizend gevluchte kinderen leven in een familie waar de vader afwezig is, terwijl 3.700 kinderen geen van beide ouders meer hebben en vaak door verre familie of kennissen worden opgevangen. De vijftienjarige Khaled bijvoorbeeld leeft zonder zijn ouders in het Zaatari-kamp, maar moet wel zorgen voor broer en zussen. Zijn moeder vluchtte in 2012 naar het noorden, terwijl zijn vader in Daraa achterbleef. Later ontsnapte hij met zijn broer en zijn zussen naar Jordanië, waar hij aanvankelijk woonde met verre familieleden. Die trokken na een tijd weg, zodat ze met zijn vieren achterbleven.
"Plots waren we alleen en was ik verantwoordelijk voor mijn broer en mijn twee zussen." Nieuws van zijn ouders heeft hij niet. Khaled zou graag uit het kamp wegtrekken, maar dan zou hij werk moeten vinden om een appartementje te kunnen huren. Geen van de vier kinderen gaat intussen naar school.
Volgens de UNHCR zouden rond de 300.000 gevluchte Syrische kinderen tegen eind dit jaar helemaal niet meer naar school kunnen gaan. Velen van hen moeten vanaf hun zevende al lange uren werken voor weinig geld zodat de gevluchte familie de eindjes aan elkaar kan knopen. In Jordanië ging van de 3.500 kinderen op schoolleeftijd bijna de helft uit werken. Honderden kinderen werden dit jaar statenloos geboren, omdat ze in het gastland geen officieel geboortebewijs kregen.
Behalve de fysieke verwondingen, opgelopen tijdens bombardementen in Syrië, kampen vluchtelingenkinderen ook met mentale problemen. Bijna een derde van de kinderen die de UNHCR sprak, verklaarde slechts een keer per week buiten te komen. Terwijl het doorgaans de jongens zijn die moeten gaan werken, hebben meisjes te kampen met isolering en eenzaamheid. Een vader in het Zaatari-vluchtelingenkamp zei dat hij zo bezorgd was om de veiligheid van zijn dochters dat hij ze al sinds de maand dat ze in het kamp woonden binnen in de tent hield voor hun veiligheid.
Trauma's
Medewerkers van de UNHCR, die eveneens in het rapport getuigen, vertellen over de psychische problemen die kinderen hebben nadat ze zagen hoe familieleden werden gedood en hoe ze daarna de lichamen begroeven. Bedplassen, spraakproblemen, intense huilbuien en slapeloosheid zijn maar enkele van de symptomen waaraan deze gevluchte kinderen lijden, aldus de VN.
"Als we niet snel in actie komen, zal een generatie van onschuldigen blijvend slachtoffer worden van een gruwelijke oorlog", stelt Antonio Guterres, VN Hoog Commissaris voor Vluchtelingen.
Volgens de UNHCR bestaat ook het gevaar dat jongens zullen terugkeren naar Syrië om zich daar aan te sluiten bij gewapende groeperingen. Veel jongens spraken tijdens interviews over hun wens om deel te nemen aan de oorlog.