Hoe het kleine scherm ook groots kan zijn

We schrijven jaren tachtig, Amerika is in de ban van de koude oorlog. Twee Russische KGB-spionnen doen zich voor als Elizabeth en Philip Jennigs (Keri Russell en Matthew Rhys), een gelukkig getrouwd Amerikaans stel in de buitenwijk van Washington D.C. Ze kennen elkaars verleden niet en zelfs hun twee kinderen weten niet af van hun dubbelleven. Wanneer dochterlief dolenthousiast over de maanlanding begint, zegt de spion dan ook smalend dat gewoon in de ruimte geraken ook al een heuse prestatie is. Welkom in de wereld vanThe Americans.

De serie krijgt lovende kritieken voor zijn grote authenticiteit en wordt omschreven als een geloofwaardiger alternatief voorHomeland. Niet toevallig werkte Joe Weisberg, een van de makers, zelf jarenlang voor de CIA. Elk scenario dat hij schrijft voor de spionagethriller moet worden voorgelegd aan de Amerikaanse inlichtingendienst zodat de serie geen staatsgeheimen zou onthullen.

Die authenticiteit keert ook terug in parels van series alsThe WireenThe Sopranos. Dat is de organisatoren van Film Fest Gent niet ontgaan. "We volgen al langer tv-series met cinematografische aantrekkingskracht op de voet", zegt programmator Wim De Witte. De vertoning van de eerste drie afleveringen van de serie vanavond past binnen het 'American Paranoia'-thema van het filmfestival. Goedgemaakte series moeten duidelijk al lang niet meer onderdoen voor kwaliteitsfilms. "De grens tussen televisie en kwaliteitsfilm is duidelijk aan het vervagen. Wat vandaag te zien is op betaalzenders als HBO(bekend van 'Game of Thrones' en 'True Blood', red.) en Starz(van 'Spartacus' en 'The White Queen', red.)is vaak gedurfder en vernieuwender dan wat we vandaag zien in de Amerikaanse cinemazalen."

Steeds meer filmregisseurs hebben de smaak om tv-series te maken dan ook te pakken. Iconen als Steven Spielberg plaveiden de weg door hun naam te koppelen aan knappe tv-series alsBand of BrothersenThe Pacific. OokLost-bedenker J.J. Abrams, die nu bezig is met het maken van nieuweStar Wars-films, zweeft voortdurend tussen film en tv. Zelfs de BelgischeRundskop-regisseur Michael R. Roskam gaat nu voor HBO de pilootaflevering van de futuristische serieBuda Bridge Bitchschrijven en regisseren. "Enkele filmmakers zweren cinema zelfs af en willen alleen nog maar televisie maken", weet De Witte. "Daar krijgen ze meer tijd en ruimte om volledig hun ding te doen."

BijThe Americanswillen ze alvast volop inzetten op authenticiteit. "Het draait allemaal om wat realistisch aanvoelt en wat de kijker accepteert als realiteit", vertelt Weisberg aan het onlinemagazine Slate. "InHomelandkon hoofdpersonage Carrie als bezoeker vrij rondlopen in het hoofdkwartier van de CIA. Ik heb daar vier jaar lang gewerkt en ik was verbolgen. Opeens herinnerde ik me dat er inderdaad een speciale badge bestond voor bezoekers die niet begeleid moesten worden. En Carrie zou daar waarschijnlijk aanspraak op kunnen maken. Maar dat ik zoiets weet maakt niet uit, want in de perceptie is het totaal onrealistisch."

Toch blijft Weisberg fan vanHomeland. "Schrijver John le Carré zegt dat hij niet naar realiteit streeft, maar naar authenticiteit. Hij beseft ook wel dat zijn boeken niet in het minste realistisch zijn, maar hij probeert ze wel realistisch te doen aanvoelen. Je maakt uiteindelijk zelf de keuze of je je ongeloof aan de kant wil zetten of niet."

Het gemak waarmee films benaderd worden door een Amerikaanse tv-zender als HBO spreekt ook boekdelen als het op de grensvervaging tussen film en tv aankomt, vindt De Witte. "Behind the Candelabra, de slotfilm van ons filmfestival, is in Amerika louter gemaakt als tv-film voor HBO. De film is daar zelfs niet in de zalen gekomen. In Europa worden dergelijke films meteen getoond op Cannes of spelen ze mee in competities."

Tickets voorThe Americanszijn gratis te bestellen via filmfestival.be. De serie speelt vanaf vrijdag wekelijks om 20u40 op Canvas.