Getouwtrek om de Limburgse student
Te weinig Limburgse jongeren gaan studeren aan de universiteit. Om dat te verhelpen, wenst de UHasselt tien nieuwe opleidingen. Maar die vraag valt bij Rik Torfs, rector van de KU Leuven in dovemansoren.
De UHasselt wil in de nabije toekomst tien nieuwe opleidingen organiseren. Rector Luc De Schepper denkt daarbij onder meer aan burgerlijk ingenieur, psychologie en taal- en letterkunde, maar ook aan geschiedenis, criminologie en communicatiewetenschappen. Zijn universiteit kan dan groeien van een kleine zesduizend naar tienduizend studenten en zou daarmee even groot worden als de Vrije Universiteit Brussel.
Zijn Leuvense collega Rik Torfs herhaalde daarop dat een volledige universiteit in Limburg niet wenselijk is. Vlaanderen is volgens Torfs te klein voor vijf universiteiten en er mogen absoluut geen nieuwe opleidingen bijkomen. "We zijn een briljant volk, maar zelfs aan onze intelligentie zijn grenzen", klinkt het.
De tegenstelling tussen de KU Leuven en de UHasselt is duidelijk, hoewel de twee universiteiten nauw (gaan) samenwerken voor de opleidingen rechten, industrieel ingenieur en handelswetenschappen. Maar hoe polemisch het er soms ook aan toegaat: het is een vraagstuk dat geen eenvoudig antwoord verdraagt.
Torfs wijst op de besparingen die het hoger onderwijs te wachten staan - zo'n 51,6 miljoen euro in 2015 en circa 78 miljoen euro het jaar nadien - en concludeert dat het economisch gezien niet verantwoord is om nieuwe opleidingen in te richten. "Er is geen geld voor nieuwe studies aan universiteiten die denken dat ze een bepaalde regio vertegenwoordigen", meent hij. Daar valt, puur geografisch gezien, iets voor te zeggen. Vanuit de meeste Limburgse gemeenten is het een half uur tot een uur rijden naar Leuven. Ook zijn er treinverbindingen vanuit steden als Genk, Hasselt en Tongeren. De afstand tot Leuven, en zelfs tot Brussel of Antwerpen, zou in theorie dan ook geen bezwaar mogen zijn voor veel Limburgse jongeren.
Onderparticipatie
In de praktijk is het dat echter wel. Begin vorig jaar werd duidelijk dat de onderparticipatie van de Limburgse jongeren in universitaire richtingen die niet in Limburg worden aangeboden op 39 procent ligt. De UHasselt noemde de cijfers "dramatisch hoog" en wees op het succes van de opleiding rechten. "In 2007, een jaar voordat onze faculteit rechten er kwam, was er een onderparticipatie van 35 procent", zegt De Schepper. "In 2008 was dat verschil ineens weg."
Die vaststelling is de ruggengraat van het pleidooi van de UHasselt. Alleen door meer opleidingen in de eigen provincie aan te bieden, zullen meer Limburgse jongeren een universitair diploma behalen, meent De Schepper. Torfs is logischerwijs een andere mening toegedaan. "Steek de Demer over om in Leuven gelukkig te worden", zei hij in het verleden meermaals.
Onderliggend is de discussie tussen de KU Leuven en de UHasselt daarom deels terug te voeren tot een verschil in maatschappijvisie. In Limburg menen ze dat de universiteit naar de jongeren moet worden gebracht, terwijl ze in Vlaams-Brabant stellen dat de jongeren naar de universiteit moeten komen. Alleen zo zullen zij, door hun vertrouwde omgeving te verlaten, zelfredzamer worden.
Welke visie de juiste is, valt moeilijk te zeggen. Een eenvoudige oplossing is daardoor niet voorhanden. Wat wel duidelijk is, is dat de twee suggesties voorlopig geen werkelijkheid zullen worden. En zolang er niets verandert, zullen jaar na jaar te weinig Limburgers een universitair diploma behalen.