‘De middenklasse betaalt veel belastingen, maar ze krijgt er ook veel voor terug. Te veel’

Het gros van de belastingen wordt bij ons door de middenklasse betaald, enkel in Litouwen wordt die klasse nog zwaarder belast. Toch vindt u niet dat de middenklasse extra ondersteuning verdient, zoals de OESO voorstelt?

“Uit de OESO-studie blijkt inderdaad dat de Belgische middenklasse in verhouding tot haar inkomensaandeel meer belastingen betaalt. Maar eigenlijk is dat goed nieuws: we hebben een brede, behoorlijke stabiele middenklasse, die de welvaartsstaat in stand houdt.”

Maar de middenklasse krijgt er zelf weinig voor terug?

“In cash, ja. In verhouding vloeien er veel minder uitkeringen naar de middenklasse. Onder meer omdat de grootste groep werklozen zich niet in die middenklasse situeert. Maar de middenklasse krijgt onder andere vormen net heel veel terug voor de belastingen die ze betaalt. Denk maar aan de kinderopvang, het ouderschapsverlof, de dienstencheques, het hoger onderwijs, de woonbonus. De lijst is ellenlang. In feite kan je je zelfs afvragen of ze er niet te veel voor terugkrijgt.”

Hoezo?

“Kijk, we zien dat een groter wordende groep het lastiger en lastiger heeft om een huis te verwerven en uit die middenklasse te vallen. Dan kom je als maatschappij voor een fundamentele keuze te staan, wanneer je die mensen wil ondersteunen. Ofwel zorg je dat er meer koek is om te verdelen en verhoog je de belastingen, maar daar is wellicht niemand voorstander van. Ofwel haal je wat weg bij wie het minder nodig heeft en geef je dat aan wie het wel kan gebruiken.”

U pleit ervoor om voordelen van de middenklasse te schrappen?

“Ja. We weten dat de woonbonus niet werkt als motivator om een huis te kopen. Het enige duidelijke effect van de woonbonus is dat hij de huizenprijzen de hoogte in jaagt. Dan zou het toch een te verdedigen keuze zijn om die woonbonus af te schaffen en die middelen te gebruiken om de onderkant van de samenleving aan een dak boven het hoofd te helpen door bijvoorbeeld te investeren in huursubsidies. Op die manier kan je op termijn je middenklasse verbreden.”

U vindt dat de hogere middenklasse moet bijdragen voor de lagere middenklasse, maar wat dan met de topverdieners? Is het niet logischer om hen een grotere duit in het zakje te laten doen door de grote vermogens zwaarder te belasten?

“Daar moet natuurlijk ook naar gekeken worden, maar de groep topinkomens is veel kleiner. Daarmee alleen gaan we het niet redden.”

De OESO is erg te spreken over de taxshift die de regering-Michel doorvoerde. Ze raadt andere landen zelfs aan om er een voorbeeld aan te nemen.

“De verschuiving van lasten op arbeid naar consumptie en vermogen is al lang een OESO-aanbeveling. Maar veel belangrijker is hoe we ervoor zullen zorgen dat ook de gezinnen van eenverdieners het hoofd boven water kunnen houden in onze maatschappij. Vroeger waren de gezinnen met de vader die ging werken de norm. Dankzij de welvaartsstaat maakten zij deel uit van de stabiele middenklasse. Maar vandaag hebben tweeverdieners die plek ingenomen en is het voor eenverdieners veel moeilijker geworden. Hen aan boord houden wordt een grote uitdaging. Daarom moet er ook aandacht zijn voor mensen die niet werken.”