'Ik wil nooit meer terug'

In haar kamertje is alles roze en turquoise. Op het jurkje dat ze draagt, staan grote bloemen. En vraag je aan Sanne waar ze van houdt, dan zegt ze: "Van hoge hakken, schmink, nagellak, jurkjes en SpongeBob." Dat is geen pose. Sanne is in alles een meisje. Zo voelt ze zich, zo ziet ze er uit. Tot je onder dat jurkje zou kijken. Want daar is Sanne, ook drie jaar nadat ze zich als meisje begon te kleden, wel nog in alles een jongetje.

Nicole herinnert zich de dag nog als was het gisteren. De C&A. Voorjaar 2012. "Ik wist al jaren dat Senne geen jongetje was zoals een ander. Heel zachtaardig. Heel rustig. Speelde vooral met meisjes. Had de laatste jaren voor Sinterklaas altijd alleen maar een poppenwagen gevraagd. Die dag in de C&A kwam het er plots uit. 'Mama, mag ik een jurkje?'"

Nicole antwoordde toen "dat jongetjes toch geen jurkjes dragen". Maar het gezicht van haar zoon schoot recht naar de kern van haar moederhart. "Nooit heb ik op het gezicht van mijn kind een grotere droefenis gezien dan toen. Wat ik zag ging door merg en been. In de laatste winkel waar we die dag kwamen heb ik het wel gedaan: ik heb voor - toen nog - Senne een jurkje gekocht."

Het stelde niks voor, het ding. Amper 8 euro had het gekost. Maar het is gedragen tot de stof bijna uiteen viel.

Lang gesprek

Nicole moest haar verslag dan thuis nog gaan doen. Tegen Eddy. Maar dat gebeurde nog dezelfde avond. Op de sofa. Met hun kind tussen hen in. "Allemaal kwam het eruit die avond. Hoe alles in zijn hoofdje een puinhoop was. Hoe hij eigenlijk helemaal geen jongen wilde zijn. Dat eigenlijk nooit had gewild. We hebben heel lang gepraat. En we sloten die avond af met een soort van 'we zullen wel zien hoe alles loopt'. We dachten: misschien is het een fase."

Maar het kind dat de volgende ochtend opstond, leek wel een ander. Was het 's avonds Senne nog die liefjes en zorgzaam onder een dekentje werd gestopt, dan was het Sanne die de volgende dag fris en monter aan de ontbijttafel verscheen.

"Vanaf dat ene gesprek is alles veranderd", zegt Eddy. "Ons stil en teruggetrokken kind werd een vrolijk, spontaan, gelukkig meisje in huis. Alsof ons kind was ontbolsterd, leek het. Alsof alles wat daarbinnen altijd had zitten broeien, zomaar opeens naar buiten kwam. Zelfs al hadden we dat willen negeren, we konden het gewoon niet. Het verschil was te groot."

Eén enkele wens

Vandaag zijn we drie jaar na dat moment en is Sanne tien jaar. Een doodgewoon meisje uit het vierde leerjaar is ze. Behalve bij het turnen en het zwemmen: dan is het heel even anders en gaat ze alleen het kleedhokje in. Toch noemen de juffen haar Sanne, ook al staat op de officiële papieren die ze soms meekrijgt van school nog altijd Senne. "Heel erg boos word ik daarvan", zegt Sanne. "Net zoals toen ik pas geleden voor de eerste keer een soort van vriendje had en iemand uit mijn school 'homo' tegen me zei. Ik ben geen homo. Ik ben gewoon een meisje."

En oma? Ach, dat is anders. Oma zegt soms ook nog wel eens Senne. Maar dat is verstrooidheid. Gewoonte. Want elke keer herpakt ze zich meteen.

Sanne voelt zich dan misschien een meisje, fysiek is ze dat niet. Elke drie maanden gaan zij en haar ouders op gesprek in het Het Centrum voor Seksuologie en Genderproblematiek van de UZ Gent. Zo gauw Sanne begint te puberen, zal ze puberteitsremmers krijgen. Die moeten ervoor zorgen dat haar lichaam zich niet ontwikkelt tot dan van een echte man en dat ze bijvoorbeeld niet de baard in de keel krijgt. Al telt Sanne vooral af naar haar achttien: het moment waarop ze een geslachtsoperatie kan krijgen. Voor een meisje van amper tien weet ze daar vee over. "Maar het gaat niet anders", zegt Nicole. "Zo hard houdt het haar bezig. Elk jaar voor haar verjaardag vraagt ze maar één cadeau: de operatie."

Voor Nicole en Eddy was de acceptatie moeilijk. Soms nog steeds. In de badkamer bijvoorbeeld, als het ontklede lijfje zijn diepste geheim prijsgeeft. Maar in het dagelijkse leven is hun laatstgeborene een dochter. Punt. "Maak ik me nooit zorgen? Ja, tuurlijk wel", zegt Nicole. "Wat als er opnieuw iets in haar hoofdje begint te broeien, dat zegt dat ze toch liever jongen wil zijn? Soms zoek ik de signalen, merk ik. Niet omdat ik wil dat ze weer Senne wordt. God, nee, dat hoeft niet. Maar omdat ik er altijd waakzaam voor wil zijn dat er in ons gezin een klimaat heerst waarin ze de dingen gewoon kan zeggen zoals ze zijn. We staan voor een lang, moeilijk traject. Met veel hindernissen. Hoe zal bijvoorbeeld de middelbare school lopen? Natuurlijk maken we ons daar zorgen om. Acht jaar, tot aan de operatie, is nog heel erg lang. Niemand weet hoe dat zal gaan."

Behalve Sanne dan. "Mama, ik weet dat wel. Ik zeg het je bijna elke dag. Ik wil een meisje zijn. Ik wil nooit nog terug naar hoe het was. Nooit nog Senne."

Vanavond doet Sanne haar verhaal bij Karen & De Coster, om 21 uur op VIER