Hekken verdelen Europa
Na Oostenrijk dreigt nu ook Slovenië ermee een hek tegen vluchtelingen op te trekken. Hoewel de leiders van beide landen benadrukken dat deze constructies noodzakelijk zijn om inhumane toestanden aan hun grenzen te vermijden, waarschuwen Angela Merkel en Jean-Claude Juncker dat de hekkenobsessie de EU dreigt te ondermijnen.
"Ik heb mijn diensten opdracht gegeven om de mogelijkheden te onderzoeken voor de bouw van een solide, technische barrière van meerdere kilometers." Met deze uitspraak zorgt Oostenrijks binnenlandminister Johanne Mikl-Leitner voor behoorlijk wat consternatie bij haar Europese collega's. Voor het eerst geeft een belangrijk lid van de Oostenrijkse regering openlijk ruchtbaarheid aan een plan om een muur te bouwen aan de Oostenrijks-Sloveense grens. Mikl-Leitner voegt er wel meteen aan toe dat het niet de bedoeling is om de grens af te sluiten. "Met dit hek willen we een ordelijke en gecontroleerde toegang tot ons land garanderen. Ook hekken hebben poorten." De minister wijst er op dat dagelijks 8.000 vluchtelingen de grenspost van Spielfeld oversteken. Door gebrek aan transport en opvangplaatsen moeten velen van hen de nacht buiten op een parking doorbrengen. Mikl-Leitner benadrukt dat 'haar' hek niet te vergelijken is met het beruchte Hongaarse prikkeldraad-hek van bijna 200 kilometer.
Vluchtelingen dumpen
Toch lokt het Oostenrijkse plan een hevige reactie uit bij de Sloveense premier Miror Cerar, die eveneens met de bouw van een muur dreigt. "Slovenië wil niet weten van muren tussen Europese staten. Maar als we daartoe gedwongen worden, zijn we bereid om meerdere obstakels op te trekken aan onze grens met Kroatië. Op die manier zullen we de influx van migranten efficiënter beheren."
De uitlatingen van Cerar zorgen dan weer voor de nodige paniek bij de Kroatische leiders, die vrezen dat tienduizenden vluchtelingen tijdens de winter geblokkeerd zullen raken in hun land.
Europese Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker reageert scherp op de voornemens van Oostenrijk en Slovenië om hekken op te trekken. Ook de Duitse regering is niet te spreken over het solo-slimgedrag van Wenen: "De huidige migratiecrisis waarmee Europa wordt geconfronteerd, kan volgens ons niet opgelost worden met hekken en muren", verklaart Duits regeringswoordvoerder Steffen Seibert.
Juncker voerde naar verluidt al enkele intense telefoongesprekken met de Oostenrijkse bondskanselier Werner Faymann. Die laatste doet sindsdien alle moeite om in zijn publieke verklaringen het woord 'hek' te vermijden. "Neen, we spreken niet over een hek, maar over enkele technische veiligheidsmaatregelen", luidt het bij de Oostenrijkse regeringsleider, die samen met Juncker volgend persbericht de wereld instuurde: "De commissievoorzitter en de bondskanselier herhalen hun gezamenlijk standpunt dat er in Europa geen plaats is voor hekken."
Oostenrijk kwam trouwens nog vanwege een andere reden in aanvaring met buurland Duitsland. Deze week transporteerden de Oostenrijkse autoriteiten in alle stilte duizenden vluchtelingen naar de grens met Duitsland. "In één nacht boden zich in het Beierse grensstadje Passau 5.500 vluchtelingen aan", verklaart politiewoordvoerder Frank Koller aan verschillende media. "We waren overdonderd en probeerden al die mensen zo snel mogelijk op bussen en treinen naar het binnenland te krijgen. Zeker met temperaturen die het vriespunt naderen, doen we al het mogelijke om te vermijden dat die mensen al te lang in openlucht moeten wachten."
De Oostenrijkse dumpingpolitiek zorgde voor een ongemeen harde uithaal van Duitslands binnenlandminister Thomas de Maizière. "Tijdens de nacht vluchtelingen onaangekondigd met bussen naar de Beierse grens brengen: dat is werkelijk ongehoord. Ik had hierover intense contacten. Oostenrijk gaat ermee akkoord om terug te keren naar een ordelijk proces en ik verwacht dat ze dat onmiddellijk doen."
Zowel Berlijn als Brussel zijn bevreesd voor een situatie waarbij de ene lidstaat na de andere zijn grenzen afsluit waardoor er de facto een einde komt aan het vrij verkeer van personen binnen de Schengen-zone; algemeen beschouwd als een van de belangrijkste realisaties van het eengemaakte Europa. Europese leiders als Angela Merkel en Juncker waarschuwen ook voortdurend voor een situatie waarbij elke lidstaat unilateraal maatregelen neemt tegen de komst van vluchtelingen. Dit zal volgens hen het einde inluiden van de al zo moeizame Europese samenwerkingen inzake vluchtelingen, waardoor de crisis totaal uit de hand zal lopen.