'Ophef over Realo? Mensen doen dit altijd al'
Immosite Realo zorgt voor ophef en verontwaardiging. De website laat zien wie er woont in een buurt waar je een huis wil kopen. Inclusief hun inkomenscategorie, opleidingsniveau en etnische achtergrond. Maar wat is daar verkeerd mee, als de stad Gent en de Nederlandse overheid al langer hetzelfde doen?
Twitter stond nog eens ouderwets in vuur en vlam. Dat immosite Realo onder meer in kaart brengt hoeveel werkzoekenden er in de buurt wonen, deed velen steigeren. Nochtans maakt de site bij het opmaken van het sociale profiel van een buurt gewoon op een slimme manier gebruik van allerlei publiek toegankelijke overheidsdata, met de bedoeling potentiële kopers van een woning zo goed mogelijk te informeren.
Niets illegaals aan, zo zegt ook de Privacycommissie. Maar is het ook netjes? "Realo zet aan tot discriminatie", zo reageerde het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding (CGKR). Maar doet Realo niet wat consumenten altijd doen als ze een woning kopen: kijken welke buurt het is en wie er woont?
"Natuurlijk. Het mag sommigen dan wel tegen de borst stuiten, Realo legt bloot wat mensen intuïtief al altijd doen", zegt consumentenpsycholoog Gino Van Ossel. "Je merkt dat aan hoe buurten samengesteld zijn. Mensen gaan bewust of onbewust samenwonen met anderen met een gelijkaardige achtergrond. Dat was al lang zo voor Realo er was."
Jogchum Vrielink, specialist discriminatiewet aan KU Leuven: "De claim van het CGKR snijdt geen hout. Het is heel twijfelachtig dat een opsomming van overheidsdata kan gezien worden als aanzetten tot discriminatie."
Wat Realo doet, is om nog een andere reden niets nieuws onder de zon. Overheden brengen al langer precies dezelfde informatie, zonder dat er een haan naar kraait. In Nederland brengt de overheid zelf in kaart hoeveel "niet-westerse allochtonen" er op een plek wonen, in Gent kun je via de website van de Buurtmonitor per wijk informatie vinden over het aantal werklozen en leefloners, het gemiddelde inkomen van de buurt, het aantal alleenstaanden, of de werkzoekenden een migratie-achtergrond hebben enzovoort.
Veel ophef over niets dus? Die mening is minister van Digitale Agenda Alexander De Croo (Open Vld) toegedaan. "Welkom in het tijdperk van open data. Databestanden van de overheid geven een meerwaarde als de gegevens anoniem zijn."
Pleitbezorgers van privacy zien het anders. Raf Jespers, advocaat bij de Liga voor Mensenrechten: "Databanken mogen enkel gebruikt worden voor het doeleinde waarvoor ze opgericht zijn. Het druist in tegen de privacywet als je ze voor andere doelen gaat gebruiken."
Staatssecretaris voor Privacy Bart Tommelein (Open Vld) heeft de Privacycommissie gevraagd om de immowebsite onder de loep te nemen. Die liet in een eerste reactie weten geen graten te zien in de site.