Spaarvarken UGent raakt stilaan leeg
Een spaarpot van 180 miljoen euro. De UGent doet een beroep op de reserves om in besparingstijden toch maar te bouwen of te renoveren, maar dat zal over enkele jaren stoppen. 'Dan moeten we elders geld zoeken, bijvoorbeeld door obligaties uit te schrijven.'
Op eigen kracht gebouwen renoveren of nieuwbouw realiseren? Over enkele jaren kan de UGent het vergeten. De instelling maakte in 2009 een investeringsplan op, waardoor in totaal 400 miljoen euro werd voorzien voor het patrimonium. In 2018 komt dit programma tot een einde, omdat de fondsen daarvoor tot een minimum zijn herleid en ook dienen om de besparingen in het hoger onderwijs op te vangen. Zo zou al zijn voorkomen dat personeel moest worden ontslagen.
Elk jaar ontvangt de UGent zo'n 9 miljoen euro van de overheid om auditoria, kantoren en studentenresidenties te onderhouden of te bouwen. Ruimschoots onvoldoende, wat ervoor zorgt dat de boekhouders van de universiteit steeds op zoek moeten gaan naar bijkomende fondsen. Momenteel spreken zij daarvoor de historische reserves aan, die zijn opgebouwd uit geld dat afkomstig is uit schenkingen en inschrijvingsgelden.
"Wij investeren 40 à 50 miljoen euro per jaar", zegt logistiek beheerder Jeroen Vanden Berghe. "Dat is het absolute minimum en zelfs dan zijn er nog altijd een pak gebouwen die volledig moeten worden gerenoveerd. Het Plateau (tegenover de Boekentoren, RA) ziet er van buiten nog best in orde uit, maar is binnen een verschrikking. We hebben 40 miljoen euro nodig om het in orde te brengen. Dat bedrag komt overeen met ons volledige renovatiebudget. En het Plateau is maar een van onze 200 gebouwen."
De besparing op het hoger onderwijs maken de huidige situatie nog nijpender. Waar vorig jaar werd bespaard op de werkingstoelage, wordt er nu onder meer geraakt aan de groeipaden voor onder meer extra professoren. Vanden Berghe hoopt dat het daarbij blijft. Die hoop is verre van onlogisch. De UGent stevent niet af op een lege kassa, maar botst binnenkort wel op de grenzen van haar eigen zorgvuldig aangelegde spaarpot.
Ondergrens
Op dit moment heeft de universiteit nog 180 miljoen euro aan historische reserves. Tegen 2018 of 2019 is er zodanig op ingeteerd dat er nog 'slechts' 70 miljoen euro overblijft, stelt Vanden Berghe. "En dat is onze ondergrens. Vanaf dan ontstaan er financieringsproblemen en moet er extern geld worden opgehaald, bijvoorbeeld door een lening."
Maar dat is lang niet de enige piste die momenteel op tafel ligt. De UGent zou ook overwegen om net als de VUB obligaties uit te geven, zo meldt de Leuvense studentenkrant Veto. Opvallend, aangezien de universiteit eind 2013 nog aangaf dat lenen op private markten zo goed als onbespreekbaar was. "Wij hebben altijd gezegd dat we zouden wachten totdat de financiële behoefte groot is", zegt Vanden Berghe. "Nu hebben we aan onze raad van bestuur meegedeeld dat het onverstandig zou zijn om niet te lenen of geen obligaties uit te schrijven als de rentevoet op het huidige niveau blijft."
Daarbij houdt de UGent geen rekening met aanhoudende besparingen. Als ook in 2017 onverhoopt minder geld naar het hoger onderwijs vloeit, zal de universiteit zo goed als gedwongen zijn om personeel op straat te zetten. Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) maakt zich sterk dat het zover niet zal komen. "In totaal groeit het budget voor het hoger onderwijs in 2016 met 9 miljoen euro ten opzichte van 2015. Vanaf dit academiejaar beschikken de instellingen trouwens ook over de meerontvangsten door de verhoging van de studiegelden. Ze mogen dat geld, minstens 45 miljoen euro, volledig zelf besteden."