Biden moet maar eens beslissen
De geruchtenmachine rond Joe Biden draait meer dan ooit op volle toeren. Voor vanavond maakt de vicepresident 'hoogstwaarschijnlijk' bekend of hij wel of niet de strijd aangaat met Hillary Clinton. Biden wikt en weegt zijn presidentiële kansen al maanden, maar zijn tijd raakt op.
Hoe langer de vicepresident wacht, hoe moeilijker het voor hem wordt om zich in de strijd te mengen voor de Democratische kandidatuur. De eerste deadline om zich in te schrijven in een staat, Georgia, nadert snel: 29 oktober. Die belangrijke zuidelijke staat, met 113 te winnen gedelegeerden op de Democratische Conventie, mag hij niet missen.
Wil Biden nog een kans maken in de eerste twee voorverkiezingen, Iowa en New Hampshire in februari, dan moet hij nu bovendien als een gek miljoenen dollars gaan ophalen en een campagne-organisatie uit de grond stampen. Het lijkt een onbegonnen taak. Zijn belangrijkste concurrenten, Clinton en Bernie Sanders, beschikken samen al over een oorlogskas van zo'n 53 miljoen euro voor de strijd.
Biden liet vorige week een belangrijk moment om zijn kandidatuur bekend te maken aan zich voorbij gaan: het eerste Democratische debat in Las Vegas. Organisator CNN liet tot op het laatste moment een plek voor hem open op het podium. Het zou een droomstart van zijn campagne zijn geweest. Alle ogen zouden op Biden zijn gericht, Clinton zou van haar voetstuk zijn gebracht en miljoenen Amerikanen zouden, net als bij de Republikeinse debatten, de tv aanzetten om het schouwspel te volgen.
Biden had al lang een einde kunnen maken aan de stroom geruchten, maar hij deed het niet. Tot het voorjaar was de gedachte in politiek Washington dat de vicepresident geen gooi zou doen naar de kandidatuur. De meeste vicepresidenten zijn doorgaans, bij de eerstvolgende presidentsverkiezing, dé favoriet in hun partij. Maar vanwege de sterke en 'logische' kandidatuur van Clinton, was de pas afgesneden voor Biden.
Te zware campagne voor de familie
In mei, na de dood van zijn zoon Beau aan kanker, lekte echter uit dat de wens van de stervende Beau was dat zijn vader zich toch kandidaat stelde. Sindsdien heeft de rouwende Biden overlegd met zijn naaste adviseurs, familieleden, campagnestrategen en bondgenoten in het Congres. Maar een besluit viel niet, ook al waren Clinton en Sanders al volop campagne aan het voeren. Biden zou flink twijfelen, viel te horen.
Toen de vicepresident in augustus de populaire senator Elizabeth Warren uitnodigde voor een lunch thuis, voedde dit weer de geruchten dat hij ging meedoen. Warren werd eerder dit jaar zelf genoemd als een kandidaat om Clinton te stoppen. Biden zou haar steun hebben gevraagd en Warren hebben gepolst voor het vicepresidentschap. "Het was een lang gesprek", zei Warren diplomatiek na het gesprek.
Biden, zo lieten mensen uit zijn naaste omgeving sindsdien weten in de Amerikaanse media, zou met name twijfelen of hij en zijn familie zo'n zware campagne wel aankunnen na de dood van Beau. "Hij weet oprecht niet wat hij moet doen", verklaarde politiek verslaggever Chris Cillizza van de Washington Post gisteren het getreuzel.
Cillizza: "Biden weet, nu hij 72 is, dat dit zijn laatste kans is om een gooi te doen naar het presidentschap. Maar hij en zijn familie rouwen nog altijd om Beau. Ik denk dat Biden sinds de zomer zijn beslissing twintig keer heeft veranderd. Hij kan het zelfs alsnog veranderen tussen nu en het moment dat hij zijn beslissing bekend maakt."
Een loodzware campagne is niet het enige waar Biden zich zorgen over moet maken. Zijn belangrijkste zorg is of hij wel een kans maakt. Heeft hij nog de tijd, het geld en vooral een goede boodschap om Clinton de pas af te snijden? Inhoudelijk verschillen ze niet veel van elkaar. Of het nou gaat om het verlichten van de nood van de middenklasse of het immigratievraagstuk.
Biden weet dat hij Clinton zal moeten aanvallen, wellicht persoonlijk. En hij moet de twijfels versterken die bij een deel van de kiezers leven over Clinton, die al maanden wordt geplaagd door het mailschandaal: is ze wel de persoon die de Amerikanen vertrouwen. De persoon die de hoogste functie van het land mag bekleden? Het is geen aantrekkelijk vooruitzicht: Obama's oud-minister en vicepresident die elkaar in de haren vliegen. Het zou koren op de molen zijn van de Republikeinen.
Als het gaat om zijn kansen, kan Biden enige hoop putten uit de peilingen. In Iowa en New Hampshire staat hij op gemiddeld 18 procent, terwijl hij niet eens een kandidaat is. Kiezers vinden Biden, geliefd bij de vakbonden, ook aardiger dan Clinton. Hij komt op de gewone Amerikaan 'natuurlijker' over.
Succesvol of roemloos ten onder
Biden heeft ook gezien dat de kandidatuur van Clinton niet meer zo vanzelfsprekend is als ooit werd gedacht. In New Hampshire gaat de linkse Sanders, met 38 procent, al weken aan kop. En in een strijd met Jeb Bush of Donald Trump, komt hij als grote overwinnaar uit de strijd.
Een van de redenen waarom hij nog altijd wikt en weegt, is zijn politieke nalatenschap. Wil Joseph Robinette Biden de geschiedenis ingaan als de succesvolle senator uit Delaware die na acht jaar vicepresidentschap roemloos ten onder ging in de voorverkiezingen van 2016.