Brein reinigt zichzelf tijdens slaap

Wanneer we slapen houdt ons brein grote schoonmaak. Tijdens de slaap krimpen onze hersencellen waardoor meer afvalstoffen afgevoerd kunnen worden. De nieuwe bevindingen kunnen het onderzoek naar aandoeningen als alzheimer en parkinson vooruithelpen.

Het zelfreinigende vermogen van onze hersenen werd ontdekt door neurologe Maiken Nedergaard. Zij en haar collega's aan de universiteit van Rochester stelden vorig jaar al vast dat door onze hersenen een constante stroom van cerebrospinaal vocht vloeit, die ongewenste afvalstoffen naar onze lever brengt. Dankzij de observatie van muizen ontdekte Nedergaard nu dat die stroom tijdens onze slaap fors in omvang toeneemt.

De hersencellen van de muizen in het labo krompen tijdens hun slaap ineen zodat de ruimte tussen de cellen tot 60 procent groter werd. Extra ruimte die het afvoeren van afvalstoffen veel makkelijker maakte. Het nieuwe onderzoek verklaart waarom voldoende slaap zo belangrijk is voor ons functioneren. Bij geen of te weinig slaap hopen afvalstoffen zich in onze hersenen op, wat vroeg of laat voor problemen zorgt.

De bevindingen van Nedergaard kunnen ook het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer vooruit helpen. Een van de stoffen die 's nachts uit onze hersenen worden afgevoerd, is het beta-amyloïdeiwit. Een stof die bij alzheimerpatiënten in grote hoeveelheden in de hersenen wordt aangetroffen. Ook andere hersenaandoeningen zoals de ziekte van Parkinson worden gelinkt aan een te hoge hoeveelheid van afvalstoffen in de hersenen.