Drie PKK-militantes in koelen bloede geëxecuteerd in centrum van Parijs
Drie PKK-militantes zijn geëxecuteerd in de gebouwen van een Koerdische organisatie in het centrum van Parijs. Koerden en Turken beschuldigen elkaar van complotten. Het Belgische crisiscentrum neemt voorzorgsmaatregelen tegen onlusten.
Een van de slachtoffers is ex-guerrilla Sakine Canzis (55), een doorgewinterde militante en een vertrouwelinge van de top van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), die strijdt voor een grotere autonomie voor de Koerden. Bij het conflict kwamen de afgelopen decennia al 40.000 mensen om.
Canzis was erbij toen de PKK op 25 november 1978 werd gesticht in een theehuis in Fis, een dorpje dichtbij Diyarbakir in het voornamelijk Koerdische zuidoosten van Turkije. De PKK wordt in verschillende landen als terreurorganisatie beschouwd.
Bloedsporen
Canzis, Fidan Dogan en Leyla Soylemez - volgens The New York Times respectievelijk 28 en 24 jaar oud - waren woensdagmiddag de enige aanwezigen in het Koerdische Informatiecentrum in Parijs. Dat bevindt zich op de eerste verdieping van een gebouw in de drukke Rue Lafayette, vlakbij het grote Noordstation. De toegang tot het centrum is volgens Franse media beveiligd met een slot en alarmcode.
In de namiddag stelde een bezoeker vast dat niemand kwam openmaken. 's Avonds laat stonden ongeruste vrienden voor een gesloten glazen deur. Gealarmeerd door bloedsporen op de grond, forceerden ze de ingang en vonden rond 2 uur 's nachts de lichamen van de drie vrouwen. Twee slachtoffers werden met een nekschot gedood. Koerdische media schrijven dat de derde vrouw in de buik geschoten werd, en dat er sprake is van meerdere professionele daders die wapens met geluidsdempers gebruikten.
Canzis zat bijna twintig jaar lang in Turkse gevangenissen. In 2001 vluchtte ze naar Duitsland, om vandaaruit activiteiten voor de PKK te coördineren. Volgens een Koerdische bron kreeg ze politiek asiel in Frankrijk en was ze naar Parijs afgereisd om verblijfsdocumenten in orde te brengen. Fidan Dogan, die jarenlang in Brussel werkte als lobbyiste, vertegenwoordigde in Parijs het Koerdisch Nationaal Congres (KNK) van Brussel. Over Leyla Soylemez wordt gezegd dat ze in Frankrijk is geboren en opgegroeid. Volgens de BBC hield ook zij zich bezig met lobbywerk.
Grijze Wolven
De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Manuel Valls, beloofde de zaak "tot op het bot" uit te spitten. De anti-terreureenheid van de Franse politie leidt het onderzoek. Premier Erdogan van Turkije opperde dat het om een "interne afrekening" binnen de PKK zou gaan, of om "sabotage" door mensen die de vredesgesprekken graag zien mislukken.
Sinds kort zijn er namelijk voorzichtige vredesbesprekingen tussen PKK-leider Abdullah Öcalan, die sinds 1999 een levenslange gevangenisstraf in Turkije uitzit, en de Turkse geheime dienst.
In de Koerdische gemeenschap wordt gewezen naar de Grijze Wolven, een rechts-extremistische Turkse organisatie, en naar de 'schaduwstaat.' Veel Turken (en Koerden) zijn ervan overtuigd dat een geheime ondergrondse 'deep state' de touwtjes echt in handen heeft in Turkije.
In Parijs waren gisteren al heel wat mensen op de been om hun ongenoegen te uiten over de dood van de drie vrouwen. Vandaag wordt in Brussel om 15 uur voor de Franse ambassade betoogd. Het Crisiscentrum van Binnenlandse Zaken heeft "maatregelen" genomen, zegt woordvoeder Peter Mertens.
Welke wil hij niet zeggen. "Na de feiten in Parijs hebben we, zoals gebruikelijk, ons bevraagd bij de bevoegde diensten. Uit de informatie die we kregen, blijkt dat de gebeurtenissen in Parijs ook in België een impact kunnen hebben." In het verleden kwam het vaker tot gewelddadige confrontaties tussen Belgische Turken en Koerden na incidenten in het buitenland.