Griekenland is goed bezig. Toch?
Griekenland, dat anderhalf jaar geleden de euro en de EU in de afgrond dreigde te storten, zit de komende zes maanden de Unie voor. Het bewijs dat Europa werkt, roept Commissievoorzitter Barroso. Het bewijs van ons herstel, zegt premier Samaras.
Aan retoriek geen gebrek deze week, bij de start van het Griekse EU-voorzitterschap. Griekenland als 'succesverhaal' neerzetten, zoals vicepremier Venizelos deed, getuigt in ieder geval van een mediterraan zonnige kijk op de samenleving. Ruim de helft van de Griekse jongeren zit immers zonder werk en de gemiddelde Griek zag zijn inkomen afgelopen vier jaar met meer dan 35 procent dalen.
Dat neemt niet weg dat conservatief Samaras sinds 2012 veel in gang heeft gezet. Opvallend, omdat hij in de twee jaar ervoor - tot woede en wanhoop van de Europese leiders - alle noodzakelijke hervormingen van zijn socialistische voorganger Papandreou effectief frustreerde. Het herstel van Griekenland had wat dat betreft al in 2010 kunnen beginnen.
De sanering die Griekenland niettemin heeft doorgemaakt, is de grootste ooit voor een land in vredestijd. Lonen en pensioenen gingen met tientallen procenten omlaag, de pensioenleeftijd omhoog, het ontslagrecht werd versoepeld, het omvangrijke ambtenarenapparaat ingekrompen, corruptie wordt meer dan voorheen aangepakt en belastinginspecteurs doen vaker waarvoor ze zijn aangesteld: belasting innen. Het resultaat van deze operatie - zonder welke Griekenland failliet was gegaan - is een krimp van het bruto nationaal product met 25 procent.
In 2014 verwacht Athene enige economische groei (0,6 procent), voor het eerst in zes jaar. Reden voor Samaras om de crisis vaarwel te zeggen en te verklaren dat Griekenland financieel weer op eigen benen kan staan. Net als Barroso vierde hij deze week 'het ongelijk' van alle onheilsprofeten die de terugkeer van de drachme hadden voorspeld. In plaats daarvan is de eurozone met één land uitgebreid: Letland.
Verkiezingsdrama
Veel is echter ook niet gebeurd. Van de beloofde 50 miljard aan inkomsten door de verkoop van Griekse staatsbedrijven, zijn er volgens Samaras 2,6 miljard gerealiseerd. De staatsschuld is niet verlaagd, maar mede door de twee noodleningen van Europa en het IMF opgelopen tot bijna 180 procent, drie keer de maximumnorm voor eurolanden. Een molensteen aan rentebetalingen voor de Griekse jeugd.
En die zit toch al grotendeels werkloos thuis, net als veel ouderen. Nieuwe banen bestaan tot nog toe vooral op papier. Zo moet het toerisme - de enige sector die redelijk ongeschonden door de crisis is gekomen - met 20 procent groeien, vooral met bezoekers uit Duitsland. Dat onbekenden onlangs hun kalasjnikov leegschoten op het huis van de Duitse ambassadeur, helpt dan weer niet.
Bovendien is het nog de vraag of de regering-Samaras het zes maanden durende EU-voorzitterschap uitzit. De Griekse premier wuift alle twijfel hierover weg, maar de Europese verkiezingen dreigen voor zijn partij - en meer nog voor zijn socialistische coalitiepartner - op een drama uit te lopen. Mogelijk komt de populistische anti-Europese Syriza-partij als grootste uit de verkiezingen.
Dat neemt niet weg dat Griekenland met het voorzitterschap weer meedoet in Europa. Eerherstel voor het land dat vier jaar lang het probleemkind van de eurozone was. "Eindelijk kunnen we weer laten zien wie we zijn", verklaarde Venizelos. Geen moment heeft Athene overwogen vanwege zijn penibele situatie te bedanken voor de voorzittershamer.