‘Dit voorstel was géén grote staatshervorming’
N-VA-kopman Bart De Wever waarschuwt de andere partijen én de koning dat het zinloos is om de bal in zijn kamp te leggen als het alleen maar de bedoeling is om hem óók te laten mislukken. Maar hij benadrukt dat zijn vizier ook na de crash op een grote staatshervorming blijft staan en niet op het einde van het land. ‘Je kunt België niet zomaar doorhakken, ook al is de verleiding na tachtig dagen groot.’
N-VA-voorzitter Bart De Wever verdedigt opblazen preformatie
De Wever benadrukt dat de N-VA geen historische kans heeft laten liggen om een nooit geziene staatshervorming te realiseren. Zonder responsabilisering, zonder herziening van de financieringswet, kan een staatshervorming volgens hem nooit de geëiste copernicaanse omwenteling zijn.
“Voor de N-VA die in 2007 een kartel vormde met CD&V had wat nu op tafel lag bij Di Rupo volstaan”, liet De Wever gisteravond na de crash van de preformatie verstaan in Terzake. “Maar voor de N-VA van 2010 is het niet genoeg.” Lees: de partij die in drie jaar tijd op eigen houtje is uitgegroeid tot de grootste van het land legt de lat onvermijdelijk hoger. “De kiezer vraagt om een grote omwenteling in dit land, en die zou er niet gekomen zijn. Er lag géén grote staatshervorming op tafel.”
Het is nochtans het oordeel van de Franstalige partijen, en van sp.a en Groen!: nooit heeft een zo groot bevoegdhedenpakket klaargelegen om overgeheveld te worden naar de deelstaten. Een staatshervorming ter waarde van bijna 16 miljard euro? Wat wil De Wever nog meer? “Responsabilisering. Zonder financiële verantwoordelijkheid voor de deelstaten is een staatshervorming zinloos. Als je de kinderbijslag verhuist naar de deelstaten zonder hen de vrijheid te geven om die zelf in te vullen, verplaats je heel veel geld en heel veel wind, maar aan het dagelijks leven van de mensen verandert niets.”
“We konden onmogelijk instemmen met wat nu op tafel lag. We zouden misschien geen blanco cheque meer tekenen, maar nog altijd een gigantische cheque voor de eeuwigheid. Je kan toch niemand 250 miljoen per jaar geven, geld dat je nooit ofte nooit nog kan terugvragen, als die ander zegt: ‘We bekijken binnen een jaar wel eens wat jij terugkrijgt voor die 250 miljoen.’”
De Wever is niet onder de indruk van de aanvallen van de Franstalige partijen, die hem de zwartepiet voor de mislukking van de preformatie doorspelen. “Ze trekken altijd en overal aan hetzelfde zeel, eigenlijk bewonder ik hen daar wel voor. Ze vinden zelf dat ze enorm veel hebben opgeofferd, maar hun offers zijn vaak anekdotes voor de Vlamingen. Dat is de huidige toestand.” Ook sp.a en Groen! krijgen een veeg uit de pan. “De linkse partijen zijn in Vlaanderen zo klein dat ze nooit aan bod zouden komen zonder de linkse partijen in Franstalig België. Logisch dat ze dan dezelfde kaart trekken. Dat is een klassieke reflex.”
De N-VA-voorzitter beseft dat de andere partijen maar wat graag de hete aardappel naar hem willen doorschuiven. Hij heeft de regeringsvorming in het honderd gestuurd, dat hij het nu zelf maar eens oplost. “Ik schuw het initiatief niet. Maar als men mij niets wil gunnen, als men mij wil laten bloeden, dan zal het snel gedaan zijn. Ik die moet mislukken omdat Di Rupo ook mislukt is, ik hoop echt dat we niet aan dat soort kinderspelletjes beginnen.”
Bij de Franstaligen en bij de linkse Vlaamse partijen groeit de overtuiging dat De Wever helemaal geen akkoord wil sluiten. Het uitblijven van een staatshervorming is zijn politieke levensverzekering, de reden waarom zijn partij bestaat en heel veel stemmen haalt. Realiseer die grote staatshervorming en de N-VA is zijn unique selling proposition kwijt. “Dan had ik Di Rupo vorige week niet voorgesteld om er eerst met zijn tweeën uit te geraken”, countert De Wever. “Dan was ik geen voorstellen blijven doen om toch nog een tussenweg te vinden via een tijdelijke herfinanciering van Brussel. Dan had ik niet voorgesteld om dit weekend tot op het bot door te onderhandelen, tot we eruit zijn.”
“Je kan België niet zomaar doorhakken, ook al is de verleiding na tachtig dagen groot. Maar als we op deze manier blijven doorgaan, als de deelstaten de federale kas blijven plunderen zonder zelf verantwoordelijkheid te moeten dragen voor hun uitgaven, dan maken we dit land kapot. We moeten de emotie van het moment zo snel mogelijk achter ons laten en blijven praten. Ik laat me niet uit over de formule, dat is iets om heel discreet te bespreken, maar we móéten eruit geraken.”