Direct naar artikelinhoud

Communautaire rel over surplus aan Franstalige artsen

Franstalig België levert al jarenlang veel te veel artsen af. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) toont zich in een vertrouwelijke nota bereid om een knieval te doen. Onaanvaardbaar, meent regeringspartner N-VA.

Wie zich aan de regels houdt, krijgt niets. Wie ze heeft overtreden, ontvangt een pardon. Daar komt de artsenkwestie, die momenteel voorligt binnen de federale regering, op neer. Franstalig België heeft de voorbije jaren te veel studenten toegelaten tot de opleiding geneeskunde. Tegen 2017 zal er daarom een overschot van zo'n 1.400 artsen ontstaan. Dokters die geen Riziv-nummer zouden krijgen en die dus in de praktijk niet aan het werk kunnen gaan. Het is een zaak die al lange tijd aansleept en is uitgegroeid tot een hoofdpijndossier voor minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld).

Zij zoekt nu koortsachtig naar een uitweg. Drie weken geleden lekte al het advies uit van de Planningscommissie, waarin afgevaardigden van de overheid, de universiteiten en de mutualiteiten zetelen. Zij stelden voor om een oude zekerheid, het zogeheten quotum van artsen, aan te passen. Terwijl Vlaanderen nu op 60 procent van de plaatsen mag rekenen, zou dat in de toekomst moeten dalen naar 56,4 procent. Concreet betekent dit dat er vanaf 2022 jaarlijks 745 Vlaamse artsen mogen worden toegelaten tot het beroep, slechts zeven meer dan in de jaren daarvoor. Het aantal Franstalige artsen zal daarentegen oplopen tot 575, zo'n 83 meer.

Het zou ervoor zorgen dat alle Franstalige artsen op overschot toch patiënten zullen kunnen behandelen. In ruil moeten de Franstalige universiteiten vanaf september wel minder studenten toelaten tot het eerste jaar. In werkelijkheid zal dat sowieso niet gebeuren. Want terwijl Vlaanderen wel streng selecteert met behulp van een toelatingsexamen, voeren de Franstaligen pas na het einde van het eerste jaar een schifting door. Een maatregel die nu is ingegaan, maar die in Vlaanderen al op de nodige kritiek kon rekenen.

'Slag in het gezicht'

N-VA maakte daarom brandhout van het advies. De Block gaf op haar beurt aan dat ze het zorgvuldig zou bestuderen. Nu blijkt uit een vertrouwelijke nota, die De Morgen kon inkijken, dat zij de Planningscommissie volgt. Ze stelt ook dat er een beslissing moet worden genomen "voor de zomervakantie van 2016", zodat het voor nieuwe studenten duidelijk is hoeveel van hen in 2022 kunnen starten in een huisartsen- of specialistenopleiding.

Klinkt logisch. Maar dat is het volgens N-VA en CD&V niet. "Dit voorstel komt te vroeg", zegt CD&V-Kamerlid Nathalie Muylle, die benadrukt dat er eerst duidelijkheid moet zijn of er niet te veel Franstalige studenten overgaan naar het tweede jaar. "Als de Franstaligen zich niet aan de afspraken zouden houden, hebben we een fundamenteel probleem." Hoewel CD&V er geen communautaire zaak van wil maken, kijkt N-VA wel op die manier naar het advies en de oplossing van De Block. "Dit is een communautaire scudraket die richting de federale regering vliegt", klinkt het.

Dat Franstalig België nu in hun ogen wordt beloond voor mismanagement, kan er bij N-VA niet in. Vooral de wijziging van het quotum noemt Kamerlid Valerie Van Peel onaanvaardbaar. "Het is een slag in het gezicht van alle Vlaamse studenten die niet aan de opleiding konden beginnen omdat wij ons wel aan de regels hebben gehouden. Nu willen we eerst eens zien of er wel degelijk minder studenten overgaan naar het tweede jaar. En zolang dat bewijs niet is geleverd, praten wij niet verder. Er komt geen generaal pardon op de kap van de Vlamingen die hebben gedaan wat ze moesten."

'Akkoord gezocht'

Volgens verschillende bronnen heeft De Block haar nota met oplossingen vorige week al voorgelegd aan het kernkabinet. N-VA en CD&V zouden haar terug naar de tekentafel hebben gestuurd.

"Ik begrijp niet wat er nu aan de hand is", zegt Van Peel. "Minister De Block heeft zich altijd standvastig getoond. Maar de bodem is voor ons bereikt, wat betreft toegevingen aan de Franstaligen. Al is er altijd nog een tweede oplossing. Als men aan Waalse zijde toch zo graag zijn zin wil doen, maar wel vindt dat we federaal de rekening moeten betalen, splits dan maar de gezondheidszorg. Wij houden ons eraan om deze legislatuur geen communautaire voorstellen op tafel te leggen. Dat was de afspraak. Maar dit hebben wij er niet gelegd."

Het kabinet-De Block wil niet ingaan op de inhoud van de nota en ontkent dat die al is voorgelegd aan het kernkabinet. "Wij kunnen er niets over zeggen", zegt woordvoerster Els Cleemput. "Deze nota ligt inderdaad op tafel, maar wel in een discussie met de meerderheidspartijen. Wij gaan niet naar het kernkabinet zonder daar eerst een akkoord te hebben bereikt."