Cruciale dag voor club van zeven

Elio Di Rupo zet communautaire vergadermarathons voort, volgende week staat er vakantie op de agenda

Verschillende onderhandelaars hebben al een vakantie gepland: zo boekte cdH-voorzitster Joëlle Milquet een last minute naar Bodrum en koesteren ook twee toponderhandelaars van de PS, Laurette Onkelinx en Charles Picqué, vakantieplannen.

De nachtelijke uitputtingsslagen waar oud-premier Jean-Luc Dehaene om bekend stond, zijn verleden tijd: de preformateur hoopt volgende week een pauze te kunnen inlassen. Voorwaarde daarvoor is dat Elio Di Rupo (PS) ergens geraakt, en toch op zijn minst een basisakkoord over de staatshervorming kan voorstellen. Gisteren vergaderde hij opnieuw met de zeven partijen die samen de tweederdemeerderheid vormen die nodig is voor institutionele zaken. Deze keer bleven de sidekicks thuis, alleen de voorzitters van PS, N-VA, CD&V, cdH en sp.a schoven aan. “Bedoeling was om en petit comité een stap vooruit te kunnen zetten”, weet een goedgeplaatste bron. “Vandaar dat Elio Di Rupo voor en na de plenaire vergaderingen ook voortdurend bilaterale contacten onderhoudt, om bepaalde punten af te toetsen bij bepaalde partijen. Ze kijken elkaar in elk geval steeds meer in de ogen.”

Net als de vorige dagen werd er gesproken over de overheveling van bevoegdheden naar de deelstaten, over de positie en financiering van Brussel en uiteraard over het symbooldossier B-H-V. Maandagavond werd afgesproken om een ‘objectiveringsoefening over Brussel’ te maken. Een werkgroep met vertegenwoordigers van de zeven partijen startte daarop met een onderzoek naar de financiële behoeftes van Brussel. De vergadering van gisteren werd even voor half acht opgeschort, vandaag zijn er twee vergaderingen met de zeven partijen gepland. Die worden cruciaal, wil Di Rupo zoals voorzien morgen al naar Laken trekken met een raamakkoord.

Intussen wijst alles erop dat de preformateur vanaf vrijdag of begin volgende week een rustperiode inlast, zodat de verschillende betrokkenen op adem kunnen komen. Volgens de PS-woordvoerder is er nog geen formele afspraak gemaakt rond een vakantieweek, maar dat scenario wordt wel steeds plausibeler. Sommige onderhandelaars denken aan een dikke week tot zelfs 15 dagen. Bij cdH maken ze zich sterk dat de onderhandelaars na het institutionele raamakkoord twee weken pauze krijgen, en rond 15 augustus opnieuw bijeenkomen over het budgettaire luik. Dat zou dan gebeuren met de vijf kandidaat-regeringspartijen: de socialisten, christendemocraten en N-VA.

Alvast Joëlle Milquet (cdH) heeft een reis geboekt volgende week tot 10 augustus, naar de Turkse badplaats Bodrum. “Maar”, benadrukt de partijwoordvoerster, “haar vertrekdatum is niet incontournable. Als de onderhandelaars niet op tijd klaar geraken, is het evident dat mevrouw Milquet haar reisplannen uitstelt en dus niét vertrekt. Alles is doorgesproken met de preformateur. Er waren trouwens nog onderhandelaars vragende partij voor een weekje rust.”

Ook Laurette Onkelinx (PS) trekt naar het zuiden, waar haar gezin verblijft. Brussels minister-president Charles Picqué (PS), eveneens aan de onderhandelingstafel zondag en maandag, voegt zich indien mogelijk bij zijn familie in Frankrijk. Het is evenmin uitgesloten dat staatssecretaris Melchior Wathelet (cdh) en CD&V-voorzitter Wouter Beke volgende week de landsgrenzen oversteken.

“De protagonisten zijn al weken bezig”, reageert een ingewijde. “Sommigen zitten echt op hun tandvlees. Het is niet de bedoeling om nachtelijke vergaderingen te houden tot de eerste kraakt, het moet een beetje redelijk en menselijk blijven allemaal.” Di Rupo zelf heeft geen vakantie gepland, de sp.a’ers evenmin.

Aan Franstalige zijde wordt benadrukt dat “het niet is omdat er een paar onderhandelaars een pauze nemen, dat er niet kan worden verder gewerkt. We kunnen telefonische besprekingen inlassen, e-mailen, conference calls houden.” Zolang er maar niet te veel geschreven nota’s circuleren, zo lijkt het wel. De preformateur schuwt papieren op tafel, uit angst voor lekken. Een onderhandelaar: “Er wordt gediscussieerd over hoofdlijnen. Zonder teksten of nota’s. Daar is begrip voor, maar maakt het werk ook moeilijk. Er blijft veel vaagheid boven de tafel hangen.”

De vergaderingen verlopen nog steeds in uiterst hoffelijke sfeer. Er wordt welwillend geluisterd naar alle tussenkomsten, Di Rupo begint steevast met een tour de table. Wanneer anderen praten, noteert hij alles rigoureus en zoekt dan raakvlakken, gemeenschappelijke principes. “Hij gaat totaal anders te werk dan Leterme; hij is veel neutraler en blijft de kalmte zelve.”