Planetoïde zoeft rakelings langs aarde
Hoogstens drie meter breed was het rotsklompje dat vannacht tussen de aarde en de maan gescheerd kwam. Doordat astronomen almaar intensiever zoeken naar planetoïden, ontdekken we er steeds meer.
Het bezoek van 2013 RZ53 aan onze planeet is geen uitzondering. "Het gebeurt wel vaker dat kleine planetoïden tussen de aarde en de maan vliegen. Gemiddeld passeert er ons zo één per jaar, waarschijnlijk zijn het er zelfs meer", zegt Frank Deboosere, de weerman die verder kijkt dan de aarde. "Zulke kleintjes bleven in het verleden onopgemerkt, maar nu doen we meer en meer inspanningen om ze te detecteren."
Dagelijks ontdekken astronomen nieuwe planetoïden. "Er zijn er al honderdduizenden geteld", zegt Deboosere. "De meeste planetoïden zitten in een gordel tussen Mars en Jupiter, maar sommige deugnieten komen binnen de baan van de aarde. Vooral van die earth crossers willen we een overzicht. Zij kunnen mogelijk voor problemen zorgen."
De planetoïde die vannacht langs ons scheerde, bleef nog altijd minstens 230.000 kilometer van ons verwijderd. Geen groot gevaar, dus? "Het was maar een heel kleintje. Zelfs als hij was ingeslagen, zouden we er niet meer van gemerkt hebben dan een mooie vuurbal aan de hemel", lacht Deboosere. "Die meteoor die in februari boven Tsjeljabinsk ontploft is, was 17 tot 20 meter groot en die hadden we níét gedetecteerd. Als een planetoïde bijvoorbeeld nadert vanaf de zon, zie je hem niet aankomen, zelfs al is het een joekel van 100 of 200 meter groot."
Nubische Woestijn
Het is nog maar één keer gebeurd dat een inslag werd voorspeld. In 2008 ontplofte een meteoor boven Soedan, amper 20 uur nadat hij ontdekt was. Honderden brokstukken kwamen neer in de Nubische Woestijn, verder zonder veel erg.
"Om de kans op een ramp zo klein mogelijk te maken zijn er programma's opgezet die met robottelescopen de hemel afscannen op zoek naar kleine bewegende puntjes", legt Deboosere uit. "Een potentiële killer heeft een diameter van 50 meter of meer. We kunnen maar hopen dat we hem van jaren, zo niet decennia tevoren zien aankomen. Dan is er nog tijd om maatregelen te nemen."
In films als Armageddon springen potige astronauten dan in een ruimtetuig om de planetoïde zonder veel boe of ba op te blazen, uiteraard met een atoombom. "Zo'n scenario levert een mooie avonturenfilm op en hij maakt de mensen ervan bewust dat ze naar boven moeten kijken, maar dat is natuurlijk geromantiseerd", monkelt Deboosere.
Een grasmachine
Oplossingen waar wetenschappers aan denken, zijn net iets gesofisticeerder. Zo kan het al helpen om de planetoïde te verven. "Door een deel van zo'n rotsblok wit te maken, kan de stralingsdruk van de zon hem uit zijn baan duwen", schetst Deboosere. "Zelfs een kleine motor, hij hoeft niet groter te zijn dan die van een grasmachine, kan een planetoïde doen afwijken. Al is het maar één centimeter per dag, na dertig jaar is dat voldoende om een botsing met de aarde af te wenden."
Komend weekend zal de NASA op de World Maker Faire in New York aan uitvinders vragen om te helpen met het ontdekken, in kaart brengen en afwenden van planetoïden die mogelijk een einde maken aan de menselijke beschaving. "Dat is een grote uitdaging. We worden gedreven door het idee dat onze planeet beschermen belangrijker is dan eender welke andere missie", zei Mason Peck van de NASA al in juni.
Dat de planetoïden eraan komen, daar moeten we niet aan twijfelen. "De littekens op het aardoppervlak zijn er nog, bijvoorbeeld in Arizona en de Golf van Mexico", zegt Deboosere. "De vraag is niet of, maar wanneer ze komen. Het zou goed zijn als we het antwoord daarop vooraf weten."