Direct naar artikelinhoud

Huwen voor de schijn strenger bestraft

De Kamer heeft een wet goedgekeurd die het aantal schijnhuwelijken moet terugschroeven. Celstraffen worden in sommige gevallen vertwaalfvoudigd en boetes kunnen oplopen tot 5.000 euro.

Het wetsvoorstel van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Maggie De Block (Open Vld) en ministers van Buitenlandse Zaken en Justitie Didier Reynders (MR) en Annemie Turtelboom (Open Vld) bevat een forse verhoging van de in 2006 vastgelegde strafbepaling voor schijnhuwelijken. In plaats van drie maanden kan iedere schuldige nu drie tot vijf jaar celstraf krijgen. In geval van verzwarende omstandigheden worden de geldboetes vertienvoudigd tot maximaal 5.000 euro. Ook het schijnsamenwonen wordt gedefinieerd, zodat dat fenomeen op dezelfde manier bestraft kan worden als het schijnhuwelijk.

De wet ontwart ook de aanslepende procedures die in veel gevallen een vervolging van de schuldigen verhinderen. De strafrechter zal dankzij de nieuwe wet zelf schijnhuwelijken kunnen ontbinden. Huwelijksaanvragen moeten ook sneller, in maximaal acht maanden, afgehandeld worden.

Apart verhoord

In 2012 onderzocht de Dienst Vreemdelingenzaken 9.064 mogelijke schijnhuwelijken. Het vaakst waren Marokkanen, Turken en Algerijnen betrokken.

In Antwerpen, waar de problematiek erg leeft, werd in 2011 een derde van de onderzochte dossiers afgekeurd. Meestal ging het om zogenaamde 'mariages gris'. Dat zijn schijnhuwelijken waarbij de Belgische partij bedot wordt. Minder frequent zijn 'mariages blancs', waarbij beide partijen op de hoogte zijn van het bedrog.

Van alle aangiften worden alleen diegene gecontroleerd waarbij een van de partners geen of alleen tijdelijke verblijfspapieren kan voorleggen. "Bij de aangifte zelf wordt al veel duidelijk. Bijvoorbeeld dat de partners niet dezelfde taal spreken of dat ze elkaar nog nooit gezien hebben", zegt Cindy Bouw van de Antwerpse cel Schijn- en afgedwongen huwelijken. In zulke gevallen worden beide partners apart verhoord. Dat levert soms snelle resultaten op. "Sommigen biechten meteen op dat ze niet achter het huwelijk staan. Dat kunnen meisjes zijn die gedwongen worden door hun ouders, of prostituees die door mensensmokkelaars zijn binnengehaald. Bij interviews waar totaal verschillende verhalen worden verteld, of die opvallend gedetailleerd en gelijkend zijn, verwijzen we het dossier door naar het parket." En ook: wanneer er geld op tafel wordt gelegd. In een klein aantal gevallen wordt er tijdens de interviews ook gedreigd.

Naar schatting één op de twee koppels die een negatief advies van het parket krijgen, ondernemen gerechtelijke stappen. "In de rechtbank blijkt soms dat het wel degelijk om een schijnhuwelijk ging, maar dat de partners door de jarenlange procedure echt verliefd zijn geworden."