'Alleen schuldherschikking kan Grieken redden'
Een nieuwe noodlening voor Griekenland is volgens de Duitse Bundesbank onvermijdelijk, maar volgens professor Paul De Grauwe slechts een doekje voor het bloeden. 'Enkel schuldherschikking kan de Griekse economie en democratie voor het failliet behoeden.'
"Uiterlijk begin volgend jaar" zal Athene een nieuwe noodlening nodig hebben omdat de Griekse regering "nauwelijks bevredigend" werk levert, bleek gisteren uit documenten van de Duitse Bundesbank, die Der Spiegel inkeek. Er zouden bij de financiële experts in Frankfurt ook "substantiële twijfels" bestaan over Athenes vermogen om de nodige hervormingen door te voeren. De EU en het IMF hebben Griekenland in totaal 240 miljard euro aan steun toegezegd, waarvan al 90 procent is opgenomen. Het pakket noodleningen loopt eind volgend jaar af.
Paul De Grauwe (London School of Economics) is niet verrast. "Griekenland kan zijn schuld niet terugbetalen", zegt hij. "Men probeert het nu al een tijdje met lapmiddelen maar dat geld is vooral bedoeld om schuldeisers te helpen in het noorden. Het is een waanzinnige politiek. Griekenland profiteert er niet van. Economisch zitten ze zo in de dieperik dat ze hun begrotingstekorten niet meer kunnen verminderen."
Besparingsdrift
Volgens De Grauwe is het nu echt wel hoog tijd dat het noorden afstapt van de besparingsdrift. "Er zit niets anders op dan Griekenland een schuldherschikking toe te staan. Gezien de huidige situatie is dat onvermijdelijk."
De Grauwe zegt te beseffen dat Berlijn met de Duitse parlementsverkiezingen (22 september) in aantocht weinig oren naar schuldherschikking heeft, vooral omdat veel Griekse schulden nu bij overheidsinstellingen zitten. "Schuldherschikking is er een taboe. Men zit vast in de overtuiging dat de Grieken moeten bloeden. Toch is het beter om er nu aan te beginnen dan binnen twee of drie jaar", zegt hij. "Anders is de kans groot dat de Grieken op zeker moment niet meer willen betalen en zich failliet verklaren, binnen of buiten de eurozone. De gevolgen daarvan heb je niet meer in de hand."
De topeconoom vreest vooral voor de Griekse democratie. De crisis wordt er nu al volop afgewenteld op migranten en vluchtelingen, wier massa-arrestaties en mensonterende levensomstandigheden in detentiecentra hand in hand gaan met de electorale opkomst van neonazipartij Gouden Dageraad. De Grauwe ziet een verontrustende parallel tussen Griekenland en het Duitsland van de vroege jaren dertig uit de vorige eeuw.
"Ook de nazi's in Duitsland profiteerden van de strengheid die kanselier Heinrich Brüning (1930-'32) toepaste met steun van democratische rechtse en linkse partijen. De nazi's waren toen de enige die een relancebeleid wilden voeren."
De Grauwe besluit dat een democratie niet kan werken als landen tot zware besparingen worden gedwongen. "De mensen verzetten zich daartegen. Terecht ook. Het is te makkelijk voor centrale bankiers om te zeggen dat iedereens loon met 20 procent vermindert zonder zelf een inspanning te doen."
Ook de Europese Centrale Bank kan volgens hem nog meer doen. "Zij moeten een agressiever liquiditeitsexpansie doorvoeren om het krediet aan bedrijven aan te wakkeren." >>3