Direct naar artikelinhoud

COLUMN

Jan Callebaut is communicatieadviseur en marktonderzoeker. Hij kijkt tweewekelijks naar mens, samenleving, media en politiek.

Als vader van een achttienjarige dochter en in het licht van de vrouwendag volgende week wil ik graag een voor mij recente les uit China met u delen. Kent u het begrip 'overgebleven vrouwen'? Het Chinese 'sheng nu' wordt naar het Engels vertaald als 'leftover women'.

Het is de officiële benaming die de Chinese overheid gebruikt voor ongetrouwde vrouwen ouder dan 27 jaar. Ik las er voor het eerst over in het najaar van vorig jaar in The New York Times. Het artikel was van Leta Hong Fincher, een Amerikaanse doctoraatsstudente in de sociologie aan de Universiteit van Tsinghua. Ze gaf aan dat de officiële term sinds 2007 in gebruik is en dat de 'probleemcategorie' van vrouwen ouder dan 27 voor grote overlast zorgt in China. Met de mooie meisjes loopt het daar, volgens de overheid, nog los. Zij kunnen, zonder veel studies, trouwen en hun maatschappelijke plaats vinden in een rijke en machtige familie. De 'lelijke' zijn evenwel een probleem. "Vergeefs trachten ze voort te studeren, terwijl ze weten dat ze almaar minder waard worden. Wanneer ze uiteindelijk hun master of hun ph.d. halen zijn ze oud, zoals vergeelde parels (sic)."

Dit zijn geen oprispingen van mandarijnen die bleven steken in het eind van de negentiende eeuw. Neen, dit is informatie van de officiële Chinese vrouwenfederatie. De federatie wil 'hogekwaliteitsvrouwen' ertoe aanzetten het algemene bevolkingsniveau op te trekken door te trouwen en een kind met een hoger IQ te baren "for the good of the nation". Ik bespaar u de bijkomende tips om huwelijkscrisissen aan te pakken of de details waarmee in steden zoals Nanjing de Commissie Bevolkingsplanning matchmaking events opzet om 'leftover women' alsnog het huwelijksgeluk te laten ontdekken.

Vrouw zijn in China is niet gemakkelijk. Een medewerkster van het kantoor in Beijing waarmee we samenwerken, is een alleenstaande moeder. Ze ondervindt de grootste moeite om in de stad kinderopvang georganiseerd te krijgen. Als je hulp nodig hebt, word je eigenlijk verondersteld terug te keren naar je familie op het platteland. Echt heikel wordt het pas voor zo'n vrouw als ze ook ziek wordt. De week dat ik laatst in Beijing was, moest onze medewerkster naar de tandarts. De wachtrij was twaalf uur lang. Ze betaalde iemand het equivalent van 15 dollar om in haar plaats aan te schuiven. Het was 3 uur in de ochtend toen haar stand-in aan de beurt was in de polykliniek. Met een maandsalaris van ongeveer 400 dollar is dit een forse investering.

China mag dan veel betere economische groeicijfers hebben dan de Europese Unie, het moet nog een lange weg afleggen om een menswaardig sociaal systeem te bereiken. De term 'communisme' lijkt meer een eufemistische metafoor te zijn, waarbij vooral vrouwen het moeilijk hebben om een waardige plaats te vinden in de gemeenschap.

Er is nog werk aan het vrouwenfront. Acht maart, de Internationale Vrouwendag, blijft nodig. Al lang ijveren vrouwen en mannen ervoor om er ook in België een officiële feestdag van te maken. Het zal een zinvollere feestdag zijn dan sprookjesfeestdagen zoals 15 augustus, pinkstermaandag of Hemelvaart.