Zoveelste poging om grexit te vermijden

De trojka van Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou dit voorstel een week geleden aan de Griekse regering hebben voorgelegd. Als Griekenland en de trojka het eens worden over de voorwaarden, krijgt Griekenland de 7,2 miljard euro noodhulp uit het tweede reddingspakket overgemaakt die sinds augustus 2014 op de plank is blijven liggen. Dat schrijft The Wall Street Journal op basis van anonieme bronnen.

Daarnaast zou Griekenland nog 10,9 miljard euro extra krijgen. Dat bedrag is ook onderdeel van het tweede reddingspakket van 130 miljard euro, maar was eigenlijk gereserveerd voor noodhulp aan de Griekse banken. De trojka zou nu bereid zijn dit geld 'te transformeren' en naar de Griekse overheid over te maken in plaats van naar de banken.

Daarmee zou een grexit - een noodgedwongen vertrek van Griekenland uit de eurozone - voorkomen worden. Tsipras liet eerder in een interview met een Italiaanse krant verstaan dat een grexit een kettingreactie zou veroorzaken. "De markten zouden meteen op zoek gaan naar het volgende slachtoffer." Dat zou volgens Tsipras leiden tot het einde van de eurozone. Die vrees in niet onterecht, want puur financieel kan Europa een failliet van Griekenland wel aan, maar op politiek vlak zet het de deur open voor een scenario waarvan de gevolgen onbekend zijn. En dat wil men liever vermijden.

Als de Griekse regering het deze maand nog eens wordt met de trojka, zou Griekenland dus ongeveer 18 miljard euro tegemoet kunnen zien. Volgens de Amerikaanse zakenkrant is dat genoeg om de Grieken de winter door te helpen, althans tot maart 2016. Dit nieuwe uitstel zou de trojka en Griekenland meer tijd geven om het eens te worden over structurele hervormingen en bezuinigingen. Vóór maart moet er dan een definitief akkoord zijn tussen Griekenland en zijn geldschieters.

Tot voor het nieuws bekend werd over het trojka-voorstel, was een 'stoplapakkoord' nog een brug te ver. Na de wederzijdse afwijzing van elkaars 'eindbiedingen' vorige week, moest Griekenland deze week met een nieuw tegenvoorstel komen.

De Grieken dienden gisterochtend inderdaad een nieuw voorstel in, maar volgens persbureau Reuters wees de trojka dat onmiddellijk af als "onvoldoende". Jean-Claude Juncker reageerde niet officieel. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem deed dat wel. Hij zei dat de Grieken "de complexiteit van het schuldenprobleem onderschatten". De Nederlander benadrukt ook dat de Grieken hun pensioensysteem moeten moderniseren. "Het vergt nogal wat ingrepen om de begroting uit het rood te krijgen en de economie weer op de rails te zetten." De Grieken zouden namelijk de pensioenen nog steeds niet willen verlagen, de btw willen verhogen of willen tornen aan de macht van de vakbonden. En dat zijn de voorwaarden die de trojka stelt, voordat er sprake kan zijn van een deal.

Toegeving

De belangrijkste concessie die Griekenland in zijn nieuwste aanbod doet, ligt op begrotingsgebied. Vorige week beweerden de Grieken nog dat ze dit jaar een primair begrotingsoverschot (het begrotingssaldo exclusief de rentelasten en aflossingen op de staatsschuld) van maximaal 0,6 procent konden behalen. De trojka vindt die doelstelling niet ambitieus genoeg. Want hoe lager het primaire overschot uitvalt, hoe langer het duurt voordat Griekenland zijn staatsschuld kan afbetalen. De trojka eiste vorige week daarom een primair begrotingsoverschot van 1 procent voor dit jaar.

De Grieken zouden nu als toegeving (ook deze informatie komt van anonieme bronnen) het primaire begrotingsdoel naar 0,75 procent hebben opgeschroefd. Op pensioen- en btw-gebied zouden ze echter onwrikbaar blijven. Reden voor de trojka om ook dit voorstel onmiddellijk af te schieten. Vandaag spreekt de Griekse premier Tsipras in Brussel met de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Hollande in de zoveelste poging de impasse te doorbreken. Gisterenavond waren er nog geen reacties op het trojka-voorstel.