Week van de waarheid voor sociaal overleg
Vandaag gaat voor de sociale partners de week van de waarheid in. Op de agenda: het loonoverleg, het optrekken van de laagste uitkeringen en de pensioenregeling. De regering-Michel verwacht een akkoord tegen eind deze maand, anders trekt ze het laken naar zich toe.
De klok tikt voor de Groep van Tien. Tegen eind deze week moeten ze de knopen hebben doorgehakt in een aantal hangende dossiers. Als ze willen bewijzen dat het sociaal overleg inderdaad nog werkt, dan hebben ze vijf dagen de tijd om dat te bewijzen.
Op de agenda staat om te beginnen een akkoord over de loonmarge voor 2015-2016. Voor de vakbonden bood het rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven marge om een beperkte loonsverhoging door te voeren. Volgens dat rapport was de loonhandicap met de voornaamste buurlanden voor het eerst tot onder de 3 procent gezakt (2,9 procent). De sociale partners kregen daarbij de ruimte van de regering-Michel die de loonbevriezing van de regering-Di Rupo daarbij losliet. In ruil zou de indexsprong die Michel I wil doorvoeren dan niet meer ter discussie staan.
Stijging koopkracht
Aanvankelijk zagen de werkgevers die loonsverhoging niet zitten. De standpunten van de technische werkgroepen op dit agendapunt liggen nog ver uit elkaar, klinkt het. Voor een pure stijging van het brutoloon zouden de werkgevers passen, omdat het de werknemer aan het einde van de rit weinig oplevert. Vroeger werden alternatieven gebruikt in de vorm van bijvoorbeeld hogere maaltijdcheques, of een eenmalige premie. Nu zou een omweg op tafel liggen om via de tweede pensioenpijler te werken. Maar dat zien de vakbonden dan weer niet zitten. Een zo groot mogelijke marge op het brutoloon blijft hun doel, omdat dat zich het beste laat vertalen in een zichtbare stijging van de koopkracht.
Voorts dient de Groep van Tien ook de bestaande tweejaarlijkse cao's te verlengen en kader-cao's af te sluiten ter uitvoering van het zogenaamde 'mini-akkoord' van eind 2014 rond de hervorming van het brugpensioen, de leeftijd voor bedrijven in moeilijkheden, en de landingsbanen.
Ook voor de verdeling van de welvaartsenveloppe krijgen de sociale partners grotendeels vrij spel van de regering. Die enveloppe werd vastgelegd op 319,5 miljoen euro in 2015 en groeit cumulatief aan tot 1,2 miljard euro tegen het einde van de regeerperiode. De welvaartsenveloppe wordt gebruikt voor het optrekken van de uitkeringen. Het is aan de sociale partners om uit te maken naar welke doelgroepen die middelen moeten gaan.
Sociale onrust
De sociale partners kunnen hun overleg nog rekken tot aanstaande vrijdag. Dan staat er een ontmoeting op het programma tussen de Groep van Tien en het kernkabinet. Indien er geen akkoord op tafel ligt, kan de regering zelf beslissen.
Het zal een spannende dag worden voor het sociaal overleg, want op die dag maakt de socialistische vakbond ABVV een evaluatie op. Als de vakbond oordeelt dat er te weinig vooruitgang is geboekt in het programma van de regering-Michel, zet dat de deur weer op een kier voor sociale onrust. De christelijke vakbond ACV maakt zijn evaluatie op 10 februari.
Dat de druk enorm is, blijkt uit de reacties van de Franstalige bonden. Zo heeft de christelijke bediendebond CNE beslist een algemene actieaanzegging in te dienen om alle mogelijke werkonderbrekingen en andere acties te dekken die in januari en februari plaatsvinden. Eerder liet ook al de Franstalige socialistische overheidsvakbond CGSP weten het interprofessioneel overleg niet af te wachten en door te gaan met acties.