Zomerhit 2017: de flamingo
Wie begon ermee en waarom zijn ze met zoveel? Die zomerse vragen doemen op wanneer je alweer een flamingo ziet: een opblaasbaar exemplaar, als print op een T-shirt of decoratie. Het roze icoon is onweerstaanbaar, en niet alleen omdat het zo mooi staat op Instagram.
Ananassen en palmbomen deden het ook, maar de flamingo spant de kroon. In zwembaden, op de camping, op koffiemokken, kledij en zelfs deurmatten: overal zijn ze te zien. In de Lidl vind je opblaasversies voor een zacht prijsje en het kwakkelende Primark heeft een licht zomers herstel te danken aan de verkoop van de roze nepvogels.
Maar het belangrijkste bewijs dat het om een onstuitbare opmars gaat, komt uiteraard van sociale media. Tik #flamingofloat in en je krijgt miljoenen foto's op Instagram of Twitter. Meestal zijn daarop tot in de puntjes opgemaakte vrouwen te zien die op een opblaasflamingo in een zwembad dobberen.
Hoe is het zover kunnen komen? Het is de schuld van het Braziliaanse model Alessandra Ambrosio, menen kenners. Drie jaar geleden postte ze een foto van zichzelf gedrapeerd op een opblaaszwaan in een zwembad.
Sindsdien volgden nog meer beroemdheden met een enorme impact op ons kuddegedrag, zoals Taylor Swift en Kim Kardashian. En passant werd de zwaan een flamingo: die steekt nog mooier af tegen het azuurblauw van zomerwater allerhande, en beeldkwaliteit is vandaag een deel van je online identiteit.
Dat het vooral om het plaatje gaat, toonde ook Instagram-superster en model Kendall Jenner door in mei te poseren op een opblaasflamingo die 'gewoon' op het droge op een luxejacht ligt.
Designers en consumentengoeroes zien de roze vogel als een tegengif voor sombere tijden. Want wat is er opgewekter dan een knalroze exotische vogel in je zwembad, in je tuin of op je T-shirt? Toch is hier meer aan de hand.
De roze nepflamingo roept onbewust namelijk allerlei associaties op die zich zestig jaar lang hebben opgestapeld. Die kunnen verklaren waarom we hem zo onweerstaanbaar vinden - en waarom hij het haalt van de palmboom en de ananas.
Niet Kardashian en co. maar Amerikaans designer Don Featherstone zette de langpotige vogel in 1957 op de kaart, toen hij een tuinflamingo voor Union Products ontwierp. Hij combineerde twee hoekstenen van het naoorlogse Amerika: plastic, het nieuwe wondermateriaal dat toen overal liefst in knalkleuren werd gekocht, en vakantie. De flamingo van Featherstone stond zo symbool voor welvaart.
In de VS associëren ze de flamingo met Florida, de staat van art deco-kleuren, frivole ontspanning en échte flamingo's. Sinds de jaren 50 kon ook de arbeidersklasse erheen voor betaald verlof. Roze was de kleur van de toekomst. Wasmachines kleurden roze. Elvis kocht een roze cadillac.
Nostalgische babyboomers
De flamingo werd een veelgelaagd icoon: symbool van wat fake en onnatuurlijk is voor de rebellen van de jaren 60, teken van verpaupering sinds de film Pink Flamingos uit 1972 van John Waters, vehikel voor cultuurkritiek bij Warhol en summum van wat grensoverschrijdend en subversief is via de holebigemeenschap. En een zeer populair ironisch kitschgadget in de jaren 80, dankzij de serie Miami Vice.
In 1987 verklaarde de gouverneur van Massachusetts, thuisbasis van de originele flamingoproducent Union Products, het tot 'essentieel onderdeel van volkskunst.' Het werd een kunstzinnig vintage object voor nostalgische babyboomers.
Iedereen die vandaag op een roze flamingo ronddrijft, dobbert dus eigenlijk op die talloze betekenissen. Hij is hoopvol, exotisch, kunstzinnig, subversief, werelds, kitscherig, speels en een beetje kinky, maar toch stijlvol. En dat is iets wat een ananas niet kan.