Wat een moeder lijden kan

Ketters wonen het dichtst bij de paus, wordt wel eens beweerd. Die spreuk gaat ook op voor Madensuyu. Het Gentse duo noemde zijn derde plaat naar een gelijknamig religieus gedicht uit de 13de eeuw, maar hun eigen versie ontsteekt niet zelden in een heidense toorn. Vijf jaar na de grandioze langspeler D is Done tekenen Stijn 'Ylode' De Gezelle (35) en Pieterjan Vervondel (36) voor ziedende no-wave, rauwe power en een verschroeiende intensiteit.

In het verleden werd de oorspronkelijke Latijnse hymne al eens vertaald door Guido Gezelle en Joost van den Vondel. Maar elke overeenkomst met de namen achter Madensuyu berust op puur toeval.

Waar ligt dan de verborgen link?

Stijn: "Ik wilde mijn moeder al jaren danken, omdat ze me van muziek leerde houden. Als gastje van vijf lag ik liefst met mijn hoofd aan haar voeten, terwijl ze piano speelde. Daar is mijn liefde voor muziek ontloken. Maar gaandeweg besefte ik dat deze Stabat Mater ook een eerbetoon aan mijn zwangere vriendin is geworden. Dat continuüm van liefde en moederschap bleek een leidraad."

Het Stabat Mater gaat weliswaar eerder over lijden dan liefde.

PJ: "Het lijden is ook essentieel op deze plaat. Als ouder kan ik me niets gruwelijker voorstellen dan het verlies van een kind. Voor mij is 'stabat' - het blijven rechtstaan van de moeder - dan ook net zo goed een kernwoord. Er gaat een onvoorstelbare kracht uit van de moeder, die zo'n helse beproeving en pijn ondergaat zonder door de knieën te zakken."

De versie van Pergolesi is het bekendst. Verwijzen jullie muzikaal naar zijn compositie?

Stijn: "In de songtitels schuilen referenties aan het middeleeuwse gedicht. Maar ook in onze muziek verwijzen we naar de klassieke compositie. Alleen verklap ik niet waar die zitten. Zelfs als je het werk van Pergolesi kent, merk je de knipogen nauwelijks."

Vijf jaar moesten we wachten op deze plaat: een eeuwigheid naar rockmaatstaven.

Stijn: "Dat voelde zo niet aan voor ons. We probeerden tijdens die periode vaste voet aan de grond te krijgen in het buitenland. Maar we knokten voor niets. Het maakte nooit uit hoe goed we waren, we raakten toch geen stap vooruit. Toen is bij mij de veer gebroken. Ik heb zelfs overwogen om Madensuyu te schrappen uit mijn leven. Maar te snel bleek deze groep een noodzaak voor mij. Als ik geen muziek speel, herken ik mezelf niet meer. Ik word agressief, loop de muren op. Geen muziek? Géén optie."

De opnames liepen wellicht ook vertraging op, door een grote diefstal in jullie repetitieruimte.

Stijn: "Het verlies van een harde schijf met onze opnames maakte het verschil niet. Alle songs zaten op dat moment perfect in onze vingers. Maar ook mijn Fender werd gestolen. Dat was mijn moedergitaar. Toen die spoorloos raakte, wilde ik de hele wereld in de fik steken."

Het verlies van een moedergitaar: dat lijkt het Stabat Mater op zijn kop.

Stijn: (lacht) "Raar dat ik dat verband nu pas leg. Vijftien jaar was die gitaar een verlengstuk van mezelf. Maar ondanks het zware verlies, hield ook ik mezelf recht. Vroeger geloofde ik altijd dat mijn gitaar het beest was. Na de diefstal kwam ik erachter dat ik zélf het beest ben."

Madensuyu bestaat al 21 jaar. In die tijd verschenen amper drie langspelers. Is luiheid jullie favoriete hoofdzonde?

PJ: "Integendeel. We zijn gewoon enorme controlefreaks. We laten bijna niets los, en laten ook bijna niemand toe in onze cocon. We gaan alleen in zee met mensen die onze freaky ideeën begrijpen. Tot aan het fysieke productieproces van de cd's zelf, zijn we bij elke stap intens betrokken. In het verleden stopten we een ijzeren staafje, een palmtakje en een zekering in het cd-doosje. Het artwork van Stabat Mater komt dan weer in een houten uitvoering. Dat is onze manier om van een serieproduct iets unieks te maken.

"Op dit ogenblik (we spraken elkaar midden oktober, gva) hebben we 1632 exemplaren afgewerkt in hout. Dat proces duurt lang, en kost veel moeite. Maar we zijn wel zeker dat álle platen eruitzien zoals wij het willen."

Live blijft Madensuyu een onverklaarbaar fenomeen. Jullie zitten allebei neer op een stoel. Maar ondanks die saaie, statische aanblik, wordt het publiek verpletterd door zo veel gebalde energie.

Stijn: "Ik moét natuurlijk neerzitten, omdat ik bas speel met mijn voeten. Maar sowieso vind ik dat net iets heel poëtisch hebben; dat er vanuit stilstand zo'n enorme, verwoestende energie vrijkomt. Vooral omdat slechts twee mensen daar verantwoordelijk voor zijn."

Geldt een hiërarchie binnen jullie duo?

Stijn: "We vormen één entiteit. Er is geen plaats voor een ego. We hebben trouwens geen reden om naast onze schoenen te lopen: doorheen de eeuwen werd al zo veel prachtige muziek gemaakt, dat wij hooguit een bescheiden aanvulling kunnen geven."

Stabat Mater verscheen bij Suyu Makinesi. Madensuyu speelt vandaag in de AB Club in Brussel, morgen in de Handelsbeurs in Gent en op 6/12 in de 4AD te Diksmuide.