Gemeente tjokvol liegende zotten

De sigaret die Freddy De Vadder in het beginshot aansteekt, doet denken aan Wild at Heart en ergens lijkt Sailor Ripley (de rol van Nicolas Cage in de film van David Lynch) op de figuur die Bart Vanneste neerzet in Bevergem. Cool kijkt hij rond naar figuren in een dorp in West-Vlaanderen waar hij toevallig belandt.

Ze heten niet Lula Fortune of Bobby Peru, maar Claude Delvoye, Anja, Danny, Kurt Bury en politieagent Johan. Die ook Wantje wordt genoemd. Mensen die daar kunnen wonen en die kunnen bestaan en waar Freddy De Vadder al snel van ziet: ze zijn allemaal gekker dan ikzelf. Mensen met een façade. "Maar je façade mag nog zo proper zijn als je wilt, als je achterbouw op instorten staat, krijg je je huis niet verkocht."

Zes jaar aan gewerkt

Scenarioschrijvers Bart Vanneste, Wannes Cappelle en Dries Heyneman en de jonge regisseur Gilles Coulier werkten zes jaar aan Bevergem en eigenlijk zie je al in de eerste aflevering waarom dat zo lang duurde. Niet één keer krijg je als kijker het gevoel dat er geacteerd wordt. Of overgeacteerd.

Zelfs niet als binnen de cast acteurs en actrices - met maar één link: het zijn West-Vlamingen - opduiken die we vaker zien. Maaike Cafmeyer, Wim Willaert en Ann Tuts: als Anja, Danny en Martine zijn ze Bevergemnaar. Klein spelend, op vraag van regisseur Coulier, weg van de grote gebaren en de extreme expressies. Het scenario werkt, de dialogen zijn juist, de timing zit goed.

Een stukje in de krant verdraagt geen accenten en ondertitels. Het is wat lastig citeren, zonder Bevergem oneer aan te doen. Dat gaat niet en dat moet niet. Je vertaalt. Maar de vraag is of zelfs de serie ondertitels nodig had. In 2015 misschien wel, we kennen binnen eigen provincies amper nog de verschillende streektalen en weinig jonge mensen worden nog in dialect opgevoed. En, zei Wannes Cappelle (de zanger van Het Zesde Metaal die hier politieagent Johan speelt) afgelopen zaterdag in deze krant: "We hebben Bevergem altijd vergeleken met Deense tv-series. Die zijn ook ondertiteld en dat staat het verhaal niet in weg."

Dat klopt en misschien verduidelijken ondertitels wel de nuances. Maar hoe vertaal je 'wè'? Wat doe je in West-Vlaanderen (waar je Hullehem, Eernehem en Alverinhem niet op de kaart vindt, maar waar wel mensen wonen) met een naam als Verbrugghen ("twee hees en een haa")? En hoe vertaal je 'ma how zeg'? Het is fijne couleur locale die je niet kunt vertalen. Maar Cappelle heeft gelijk: ondertitels staan het verhaal niet in de weg.

Plukkevort

Een verhaal dat zich in de eerste aflevering ontwikkelt en pijnpunten blootlegt. Iedereen heeft een façade en iedereen liegt. De lokale politicus Claude (geweldige rol van Piet De Praitere, ook bekend als Etienne-met-het-open-verhemelte), Anja die zich bij Kurt met een smoes verontschuldigt waarom ze niet naar de begrafenis van zijn moeder kon en haar man Danny die iets later een compleet andere smoes verzint. Garagehouder Amar ook, die er een vernederend spelletje van maakt. Om het met Freddy De Vadder te zeggen: "Eerlijkheid duurt het langst. Nu ja, mocht ik altijd en overal eerlijk geweest zijn, zou ik ook niet kunnen vertellen wat ik nu ga vertellen." Om het met Amar te zeggen: "'t Is zodanig authentiek da't al plukkevort is."

Sailor Ripley eindigde Wild at Heart als een sprookje en zong 'Love Me Tender' op het dak van een auto. Hoe Freddy De Vadder metagewijs (Bart Vanneste speelt zijn typetje en wordt zo als BV herkend in het dorp) zich acht afleveringen lang door dat dorp zal bewegen, is nog onduidelijk. Maar het zal met drama zijn.

Al lachend zei De Vadder vorige week: "Wij worden de redders van Canvas!" En dat zou best kunnen. En dan is het wel heel grappig te weten dat deze reeks nog besteld werd door Mark Coenen, de vorig jaar opzijgezette Canvas-baas.