Japanse anesthesist vestigt nieuw wereldrecord wetenschapsfraude

Een Japanse anesthesist, Yoshitaka Fujii, heeft niet minder dan 172 wetenschappelijke onderzoekspapers uit zijn duim gezogen. Dat is een record. "Alsof er iemand aan een bureau een roman over een onderzoeksidee zat te schrijven", zo beschrijft de Japanse anesthesistenvereniging het werk van Fujii. De vereniging nam 212 onderzoekspapers van zijn hand onder de loep.

Daaruit blijkt dat Fujii al in 1993 begon met het vervalsen van resultaten. De onderzoeker was tot voor kort verbonden aan de universiteit van Toho in Tokio, maar ook zijn vorige werkgevers, Tokyo Medical and Dental University en de universiteit van Tsukuba, delen in de klappen. Fujii werd in februari ontslagen omdat hij voor een aantal studies geen goedkeuring van het ethisch comité had gekregen.

Gegevens over patiënten waren niet te vinden en er was geen bewijs van toegediende medicatie. Bovendien had Fujii wetenschappers die niets met het onderzoek te maken hadden als coauteur aangeduid. Groot was hun verrassing toen ze plots beschuldigd werden van wetenschappelijke fraude. De vereniging neemt aan dat hij zijn ogenschijnlijk hoge productiviteit gebruikte om nieuwe jobs, overheidsfinanciering en bedrijfsseminaries te bemachtigen.

De zaak doet denken aan de plaag van wetenschapsfraude in Nederland, waarvan de Belgische professor Smeesters het laatste voorbeeld is. Daar gebeurde het misbruik wel op kleinere schaal: slechts twee papers waren vals. De vorige recordhouder was de Duitse anesthesist Joachim Boldt, die 90 studies vervalste.