Permanent noodfonds kost België bijna 3 miljard euro

Het ESM wordt de opvolger van het EFSF, het tijdelijke noodfonds, dat tot dusver werd ingeschakeld om wankele eurolanden als Griekenland, Ierland en Portugal een hand boven het hoofd te houden.

In tegenstelling tot het EFSF, dat functioneert op basis van waarborgen van de eurolanden, werkt het ESM met eigen kapitaal. In totaal zullen de eurolanden de komende vijf jaar 80 miljard daarvoor moeten ophoesten. Ze krijgen daarvoor vijf jaar de tijd. België zal jaarlijks 550 miljoen euro bijdragen.

Het permanente noodfonds moet in juli van dit jaar in werking treden. Dat is een krappe deadline. De parlementen van de eurolanden moeten het ESM-verdrag nog ratificeren. In België is wellicht ook goedkeuring vereist van alle regionale parlementen.

Het ESM moet de eurozone meer munitie geven om de eurocrisis te bestrijden. Tachtig miljard aan kapitaal levert de eurolanden 500 miljard euro vuurkracht op. Zowel de Europese Centrale Bank als het Internationaal Monetair Fonds zouden graag zien dat dat bedrag aanzienlijk wordt verhoogd. Na Griekenland zit ook Portugal en wellicht ook nog Ierland om Europese steun verlegen. Voor grote landen als Spanje en Italië zou het ESM onvoldoende middelen in huis hebben.

Duitsland wil evenwel niet meer geld steken in het fonds. Berlijn zit vooral met de Grieken in het hoofd. Kanselier Angela Merkel vindt dat de regering-Papademos een stap opzij moet zetten. Een bijzondere Europese commissaris zou het heft in handen moeten krijgen in Griekenland. Het Duitse plan ontlokte dit weekend een storm van protest in Athene en zorgde gisteren voor een hoop boze gezichten in Brussel.

Het plan is van de baan, maar achter de schermen werd zwaar geruzied over Griekenland. Het is nog steeds wachten op een akkoord tussen de Griekse regering en de banken over schuldvermindering. Dat akkoord is nodig om een tweede reddingspakket van 130 miljard euro in werking te laten treden. Zonder dat geld is Griekenland in maart failliet.

Op de top werd de laatste hand gelegd aan het begrotingspact, dat Duitsland moet verzekeren dat het de andere eurolanden menens is met besparen. Onder Duitse druk verbinden alle landen zich ertoe om in hun grondwet een 'gouden regel' in te schrijven, die hen verbiedt zwaar in het rood te gaan.

Groei aanzwengelen

Voor het eerst sinds lang spraken de Europese leiders ook over maatregelen om de groei aan te zwengelen. Twee jaar na het uitbreken van de eurocrisis zit de Europese economie in het slop. De groei is stilgevallen en meer dan 23 miljoen mensen zitten zonder werk.

"Deze top moet ons weer hoop geven", zei EU-president Herman Van Rompuy. Hij mikt onder meer op maatregelen om de jeugdwerkloosheid aan te pakken. Commissievoorzitter José Manuel Barroso liet weten dat er nog voor 82 miljard euro van de Europese meerjarenbegroting te verdelen valt. Het gaat om geld uit de zogeheten structuurfondsen voor achtergebleven gebieden.

Voor elke euro van Europa moeten de lidstaten zelf een euro bijdragen aan projecten. Omdat vele lidstaten krap bij kas zitten blijft dat geld ongebruikt. Barroso wil dat veranderen. Voor concrete beslissingen is het wachten tot begin maart, wanneer de Europese leiders opnieuw in Brussel vergaderen.