Direct naar artikelinhoud

Lanoye: 'We vergeten hoelang we hier zelf mee geworsteld hebben'

Vanuit Zuid-Afrika toont schrijver Tom Lanoye zich opmerkelijk scherp voor het westerse spierballengerol tegenover de Oegandese regering. 'Weinig productief.' Vicepremier Alexander De Croo (Open Vld) zegt dan weer dat 'ons land zijn ontwikkelingshulp aan Oeganda mogelijk moet opschorten.'

"Het laatste wat het Westen nu moet doen, is economische sancties opleggen of bestaande programma's voor ontwikkelingshulp terugschroeven. Niet enkel omdat we daarmee de homo's en hun sympathisanten daar - die het nu al bijzonder zwaar te verduren hebben - allerminst helpen, maar ook omdat het net belangrijk is dat we hen via allerlei kanalen een stem blijven bieden."

Vicepremier Alexander De Croo (Open Vld) lijkt het niet eens te zijn met Lanoye. Hij vraagt dat de federale regering het voortouw neemt in het internationale verzet tegen de nieuwe antihomowet in Oeganda. "Ons land kan zijn ontwikkelingshulp aan Oeganda opschorten en heroriënteren."

Lanoye ergert zich ook aan wat hij de haast racistische ondertoon noemt in het discours in de westerse pers.

"Eerst waren het Poetin en de Russen, nu zijn het de Oegandezen die net niet als achterlijk worden bestempeld. Terwijl we gemakshalve vergeten hoe lang we zelf met de rechten en gelijke behandeling van homoseksuelen hebben geworsteld, en dat vaak nog altijd doen. Misschien even in herinnering brengen: ook in een land als Italië blijft het homohuwelijk tot vandaag totaal onbespreekbaar.

"Als we dan toch willen reageren, laat ons dan de asielprocedure voor homo's uit Oeganda versoepelen. Daarmee help je hen tenminste. Tegelijk zou het niet slecht zijn dat zwarte rolmodellen in Europa, denk maar aan topvoetballers als Lukaku of Drogba, zich hierover eens heel duidelijk durven uitspreken."

Dat de situatie voor homo's in tal van Afrikaanse landen weinig rooskleurig oogt, is volgens Lanoye overigens niet enkel toe te schrijven aan de invloed van religieus fanatisme.

"In arme landen zijn kinderen tegelijk ook de sociale zekerheid van de ouders. Homo's worden dan ook meteen afgerekend op het feit dat ze zich niet voortplanten, en de afwijzing van homoseksualiteit is dus ook heel economisch geïnspireerd. Daarnaast blijft ook de vaststelling dat het thema seks in traditionele Afrikaanse gemeenschappen gewoon heel beladen en moeilijk bespreekbaar blijft."

Liberale grondwet

De omstreden beslissing van de Oegandese president Museveni was in Zuid-Afrika voorpaginanieuws en het onderwerp van verhitte debatten op radio en televisie. Het land kan - als enige op het zwarte continent - dan ook prat gaan op een opmerkelijk liberale grondwet, die elke vorm van discriminatie op basis van geslacht strafbaar stelt.

"Homoseksuelen zijn hier niet enkel wettelijk beschermd, ook homo-adoptie is hier perfect mogelijk," klinkt het. "Tal van Europese landen kunnen wat dat betreft dus nog een puntje zuigen aan de Zuid-Afrikaanse grondwet. Die is neergepend in de nasleep van de apartheid, met als direct gevolg dat er heel veel aandacht besteed werd aan alle mogelijke vrijheden."