Direct naar artikelinhoud

Sociale dumping harder aangepakt

Staatssecretaris voor Fraudebestrijding John Crombez (sp.a) voert de strijd tegen sociale dumping fors op. Bedrijven die onderbetaalde schijnzelfstandigen inzetten of via allerlei constructies personeel ronselen in lagelonenlanden, mogen binnenkort grootscheepse controles verwachten.

Vijfhonderd boze truckchauffeurs verzamelden afgelopen september nog in Brussel om te protesteren tegen sociale dumping. Ze klagen dat (Belgische) bedrijven via postbusfirma's steeds vaker kiezen voor buitenlandse chauffeurs uit lagelonenlanden om hier te komen rondrijden. Die chauffeurs zijn fors goedkoper dan hun West-Europese collega's, hun werkgever betaalt hier geen sociale bijdragen en de buitenlandse - veelal Oost-Europese - chauffeurs worden niet beschermd door onze strenge arbeidsvoorwaarden, waardoor ze soms werken in abominabele omstandigheden. De praktijken dreigen de bonafide spelers in de transportsector langzaam dood te knijpen, luidt de noodkreet.

Oneerlijke concurrentie en misbruik van het vrij verkeer van personen, vindt ook Crombez, die aankondigde dat hij de strijd tegen sociale dumping en fraude fors zal opvoeren.

Concreet lanceert hij over een aantal weken een hoop grote controleacties, vooral in de vleesverwerkingsindustrie, de bouw, de schoonmaak, het transport en de bewaking. "Allemaal sectoren waar de problemen prangend zijn, en die zwaar getroffen worden", zegt An Baccaert, woordvoerster van Crombez. Zo is het volgens haar geen toeval dat de bouw kreunt onder faillissementen en ontslagen, terwijl de sector het op zich niet slecht doet. "De schade die sociale dumping heeft aangericht is heel groot, maar we geloven dat we het tij kunnen keren."

De inspectieteams worden zo efficiënt mogelijk samengesteld, zegt Baccaert. "We betrekken de sociale inspectie, de RSZ, eventueel de fiscus of de Bijzondere Belastinginspectie. Als we naar de horeca gaan, nemen we het Voedselagentschap mee, bij controles in de transportsector is dat de FOD Mobiliteit. Bewakingsagenten krijgen een erkenning van Binnenlandse Zaken, die betrekken we dus bij de controles in de bewakingssector." De inspectieteams worden dit jaar aangevuld met 100 nieuwe mensen. Vorig jaar waren dat er nog 54.

Om de inspecteurs van meer armslag te voorzien werd vorig jaar al een aantal nieuwe kaderwetten goedgekeurd, in samenwerking met de sectoren zelf. "In de bewakingssector is het probleem van schijnzelfstandigen bijvoorbeeld een reëel probleem. Daarom hebben we concrete criteria opgesteld om nauwkeurig te kunnen bepalen wie al dan niet in overtreding is", legt Baccaert uit.

Gelijkaardige maatregelen bewezen eerder al hun nut. Zo heeft de afname van het aantal starters vorig jaar volgens Unizo te maken met strengere controles op schijnzelfstandigheid. Daarbij werden buitenlanders die via een zelfstandigenstatuut onterecht verblijfsvergunningen en sociale steun kregen, uit het systeem geduwd.

De bouwsector is in hetzelfde bedje ziek: Oost-Europese bouwvakkers gaan als zogezegde zelfstandigen aan de slag, doorgaans worden ze niet correct uitbetaald en ontlopen hun werkgevers zo de verplichte bijdrage aan de sociale zekerheid. De praktijken neigen soms naar uitbuiting, en in de lange keten van opdrachtgevers, aannemers en onderaannemers blijkt op het einde van de rit niemand verantwoordelijk. "Nu kunnen slachtoffers zelfs de opdrachtgevers aansprakelijk stellen voor die te lage lonen", zegt Baccaert.

Sociale dumping in de transportsector kan dan weer opgespoord worden door bijvoorbeeld te controleren of de cabotagerichtlijnen - het transport van goederen in een land door een buitenlands bedrijf, een systeem waar veelvuldig mee gesjoemeld wordt - correct

gevolgd wordt.