Direct naar artikelinhoud

'Foefelaars moeten de rekening krijgen'

'Het ACW heeft geld genoeg om de Arco-coöperanten zelf te vergoeden', benadrukt Peter Dedecker (N-VA). Hij stelt vandaag zijn nieuwe boek Een zuil van zelfbedieningvoor.

Twee jaar onderzoek in het Arco-dossier heeft Dedecker tot één conclusie gebracht: "Er is veel meer shit dan ik ooit dacht." Toen Arco, de financiële poot van de christelijke werknemersorganisatie ACW, in 2011 samen met Dexia kapseisde, was hij verbaasd. Nu is hij verontwaardigd en boos. "Het ACW nam enorme risico's."

Financiënminister Koen Geens (CD&V) zegt over u: Dedecker moet nu maar eens bewijzen dat het ACW schuldig is voor de ondergang van Arco en Dexia.

Peter Dedecker: "Wat het debacle bij Dexia betreft is het ACW voor een groot deel schuldig. Niet exclusief, maar in het expertenrapport van de Dexiacommissie staat duidelijk dat het geen engeltjes waren. Geens heeft dat toch ook gelezen? Wat het debacle bij Arco betreft is het wél het ACW dat de volle verantwoordelijkheid draagt. De toplui beloofden mensen het veiligste spaarproduct ter wereld. Maar achter hun rug speelden ze met hun spaarcenten in het casino."

Heeft u daar nieuwe bewijzen van?

"Die liggen voor het oprapen. Vraag het aan elke zakenbankier, het ACW hield zich bezig met financiële hocus pocus. Een voorbeeld: de toplui lieten de banken toe om hun aandelen uit te lenen aan zogenaamde 'shorters' (partijen die speculeren op een daling van de koers).

"In mijn boek beschrijf ik hoe de ACW-leiding stap voor stap is beginnen te focussen op winsten in plaats van op mensen. Of ik een smoking gun heb? Ik denk dat ze bij het ACW en CD&V alles in mijn boek al langer weten. Maar ACW-voorzitter Patrick Develtere en Geens moeten niet echt schrik hebben van het boek, wel van de mensen die het gaan lezen."

Dit is puur om CD&V kiezers te doen verliezen?

"Ik ben intussen jaren met dit dossier bezig. Mijn veelbesproken persconferentie heb ik net na de lokale verkiezingen gehouden, niet ervoor. Ik hoop nu uiteraard op een stuk electorale meerwaarde. Ik zou liegen als ik dat ontken. Maar het was niet van in het begin de bedoeling om de bom te droppen vlak voor de verkiezingen. Ik had eerst gedacht aan januari."

Is het niet onkies om 800.000 gedupeerden als kiesvee te gebruiken?

"Nee, dat is grof. Het omgekeerde is net waar (opgewonden). CD&V heeft de laatste jaren niets betekend voor de Arco-coöperanten. Ze hebben er net alles aan gedaan om het dossier onder de radar te houden. Zelfs nu nog. In februari kreeg het kabinet van Geens het nieuws van de Europese Commissie dat hun onderzoek klaar is en dat de huidige staatswaarborg wordt vernietigd. Door een juridisch trucje heeft hij uitstel gekregen, maar iedereen weet dat het einde verhaal is voor de waarborg na de verkiezingen. Toch heeft hij niet de moed om dat te zeggen. Dat is pervers. Dat is mensen van de domme houden."

Uw partij speelt toch een spel? De protesterende coöperanten tijdens het CD&V-congres worden geleid door een politicus van N-VA uit Oud-Heverlee.

"Dat klopt, maar die man houdt zijn petjes strikt gescheiden. Hij belde mij onlangs zelfs om te vragen of hij zijn lidmaatschap mocht verlengen. Hij wilde N-VA geen moeilijkheden bezorgen. Intussen is de man trouwens vervangen."

Kan het ACW een rekening van 1,2 miljard euro betalen?

"Er is een groot verschil tussen kunnen en willen. Iedereen gaat ervan uit dat het ACW geen geld heeft. Dat klopt niet. Develtere heeft in zijn eigen magazine Visie verteld dat Dexia en Arco 'een bliksem op ons huis is, maar we hebben nog genoeg huizen'. Hij zegt dus zelf: het ACW heeft nog poen genoeg."

Genoeg om alle Arco-coöperanten te vergoeden?

"Er zit sowieso veel geld. Wat weten we van de financiën van het ACW? Laat ons even de rekensom maken. In De Morgen stond dat ze een commercieel contract hebben bij Belfius voor 1,1 miljard euro. Dat is een serieuze som. En dan weten we nog niet wat er bij andere binnen- en buitenlandse banken geparkeerd is. Daarnaast is bekend dat het ACW voor 17 miljoen aan verzekeringspremies betaalt voor haar patrimonium. Een aanzienlijk deel daarvan zijn brandverzekeringen. De normale factor daarvoor is 1 euro aan premie betalen voor elke 800 euro aan waarde van het gebouw. Je ziet: het ACW is echt geen groep arme, kleine jongens.

"Ze hebben nog altijd luxehotels in Frankrijk en Zwitserland. Loop eens over de Korenmarkt in Gent, het postkaartbeeld van de stad. De helft van de gebouwen daar zijn hun eigendom. Ook in Brugge en Hasselt bezitten ze historische panden. Het ACW kan de Arco-coöperanten voor een groot stuk vergoeden."

Dan verdwijnt wel de belangrijkste middenveldorganisatie van ons land?

"Er is meer dan genoeg om te overleven. De vraag die je moet stellen is: gaat het ACW kiezen voor zijn geld of voor zijn idealen? Tot nu toe heeft het altijd schaamteloos voor het geld gekozen. De vrijwilligers verdienen tonnen respect voor hun inzet. Maar terwijl zij de straat opgestuurd worden om te betogen tegen de belastingparadijzen, sluiten de toplui zelf contracten af in Barbados.

"Het ACW is een moloch, die geleid wordt door de christelijke vakbond ACV en het ziekenfonds CM, de belangrijkste deelorganisaties. Ook in het boek van Mieke Vogels (Groen) staat dat de zuil allesbehalve uit lieverdjes bestaat. Dat ze over lijken gaan. Bij wijze van spreken, hoop ik (lacht). Anders heb ik een probleem. Dan moet ik alle bouwwerven mijden waar ze verse beton aan het gieten zijn."

Wordt het Arco-dossier een breekpunt voor N-VA na 25 mei?

"Relativeer alsjeblief het woord 'breekpunt'. Maar onze lijn is en blijft: het ACW moet eerst betalen. Daarna kan de belastingbetaler desnoods bijspringen. Maar we moeten de foefelaars de rekening voorschotelen."

Stappen jullie in een regering die het ACW vrijuit laat gaan?

"Dat krijg je nooit verkocht. Vandaar dat ik het zo vreemd vind dat CD&V nu naar de kiezer stapt met de mededeling dat de verantwoordelijkheid van het ACW nooit onderzocht zal worden. Dat krijg je toch aan niemand gesleten? Een federale regering met N-VA waarin het ACW vrijuit gaat zoals vandaag, wordt zeer zeer moeilijk. Zo goed als onmogelijk.

"Maar de kiezer moet op 25 mei oordelen. Voor ons wordt het aan de onderhandelingstafel een prioriteit dat de Arco-coöperanten vergoed worden. En dat daarvoor het ACW wordt aangesproken. Ik denk dat dat behoorlijk duidelijk is."

Een federale regering met N-VA wordt zo wel heel lastig.

"We moeten ons geen illusies maken. Als de tripartite kan verder doen zonder ons, zal het snel beklonken zijn. Kiezers staan ook hier voor de fundamentele keuze tussen twee modellen. Volgen we de klassieke partijen die de verantwoordelijken voor Dexia, Arco, maar evengoed voor Ethias afschermen. Of we gaan naar een model waar we mensen rekenschap afleggen voor blunders."

Het ACW heeft een proces tegen u aangespannen wegens laster en eerroof. Geen schrik dat dit boek straks tegen u gebruikt wordt?

"Dat risico loop je altijd. Maar we hebben er alles aan gedaan om de tekst uit handen van het ACW te houden tot de presentatie. Zo vermijden we toestanden zoals met De keizer van Oostende, toen Johan Vande Lanotte (sp.a) de media op voorhand wist af te leiden op een paar kleine fouten. Mijn advocaat heeft mijn hele boek alvast nagelezen. Hij zag geen problemen. Ik ben ervan overtuigd dat alles wat erin staat correct is."