Antwerpen verslikt zich in affichecampagne

Een kasseibaantje in het groen, met op de voorgrond een vijftal blanke vrouwen en hun kinderen. Dat is niet meteen het beeld dat de gemiddelde bewoner van de Turnhoutsebaan van zijn eigen straat heeft. De buurt is druk en kleurrijk, zowat elke bevolkingsgroep is vertegenwoordigd. Toch koos het Antwerpse stadsbestuur een monotoon beeld van blanke middenklassers voor hun laatste verkeerscampagne.

"Dit is niet representatief. De wijk is nochtans een icoon voor de diversiteit van de stad", zegt buurtbewoner François De Heel. Samen met Mark De Quidt organiseerde hij afgelopen zondag een alternatieve fotosessie. Zo'n vijftig sympathisanten kwamen op zijn oproep af. Op zijn fotoreeks zijn wel gekleurde mensen te zien, sommigen ook met hoofddoek.

Extra pijnlijk is dat de campagne gebaseerd is op de inbreng van de bevolking zelf. In 38 wijken werd een foto van buurtbewoners genomen, die de automobilisten rechtstreeks oproepen om trager te rijden. Hier en daar verschijnt daar wel een beetje meer kleur in beeld. "Maar dat is minimaal", zegt De Heel. "90 procent van de mensen op de foto's komt uit de blanke middenklasse. Er is bijvoorbeeld geen enkele vrouw met een hoofddoek te zien."

De stad voert aan dat veel mensen met een vreemde achtergrond niet op de foto wilden. "Ik heb zelf als freelancefotograaf vaak genoeg voor de stad gewerkt", zegt De Heel. "Telkens kreeg ik de opdracht mee om de diversiteit ook zichtbaar te maken op mijn foto's. Soms was er wat overtuigingskracht voor nodig, maar uiteindelijk lukte het me altijd. Nu blijkbaar niet. 'Voor zij die willen, is niets onmogelijk', zei onze burgemeester ooit. Wel, dat hij wat meer zijn best doet."

Wij-zij-verhaal

"De stad had maar enkele middenveldorganisaties moeten contacteren", zegt ook Kawtar Zaitouni, een meisje van Marokkaanse afkomst die zondag met veel plezier deelnam aan de alternatieve fotosessie. "Eén telefoontje naar KifKif, het platform voor allochtone jeugd of het Minderhedenforum, en er stonden honderd mensen van vreemde afkomst in alle maten en gewichten." Ze betreurt dat deze campagne opnieuw het wij-zij-verhaal bevestigt. "De jongeren uit de buurt leven in een hele andere realiteit. Als ze de affiche zien, krijgen ze nog eens ingepeperd dat ze anders zijn."

"Blijkbaar hebben ze niet uit hun fouten geleerd", zegt Zaitouni. Daarmee verwijst ze naar een promotiefilmpje dat de stad Antwerpen in maart dit jaar lanceerde. De clip, die de titel 'Moving Antwerp' kreeg, moest buitenlandse ondernemers overtuigen om in Antwerpen te investeren. Ook toen waren bijna alleen blanke middenklassers te zien, ook toen stak er een storm van protest op. "De mailbox van de schepen van diversiteit werd toen overstelpt met klachten", zegt Zaitouni.

Het stadsbestuur nuanceert: "Het publiek en het doel waren toen heel anders." Het filmpje was specifiek gericht op het bedrijfsleven, niet op de hele stad. Maar de huidige campagne zit hen dwars. "Dit hadden we niet mogen laten passeren, en dat zal in de toekomst ook niet meer gebeuren", reageert Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA). "Dit is geen kwestie van kwade wil, wel van een manke kwaliteitscontrole. Voorts was het wel een geslaagde campagne." Het reclamebureau in kwestie, Duval Guillaume, zit verveeld met de zaak, maar wil niet reageren. "Het was bedoeld als een leuke verkeerscampagne, meer niet", is alles wat managing partner Karel Vinck van het bureau kwijt wil.

De campagne, die was opgezet naar aanleiding van het begin van het schooljaar, is intussen afgerond. De affiches op de Turnhoutsebaan zijn verwijderd. In de plaats hing het stadsbestuur - zoals gepland - reclame voor de Pontonbrug, die 100 jaar na de Eerste Wereldoorlog tijdelijk opnieuw over de Schelde zal worden gelegd. De slogan? 'Antwerpen bouwt bruggen'.