'Ik ben boos op alles en iedereen'

Yafeuh Balogun, alias Dappere Generaal, pakt zijn shotgun van de bank en maakt de schuivende beweging die voorafgaat aan het vuren, ook al zit er nu geen kogel in. Klik-klik. "Dit is wat ik bedoel. Zwarte en arme mensen worden te makkelijk slachtoffer van politie. We hebben het recht op zelfverdediging."

Hij zit in camouflagekleding in een kaal huis in Oak Cliff, een zwarte buitenwijk ver ten zuiden van Dallas, en heeft net uitgelegd waarom hij Micah Xavier Johnson, de moordenaar van vijf politiemannen, begrijpt. "Ik keur niet goed wat hij heeft gedaan, maar wij zullen hem nooit veroordelen. Daarvoor is er te veel gebeurd. Te veel ongewapende mannen doodgeschoten. Hij was het product van de geschiedenis."

Balogun (32), een verkoper van Dell-computers die werd geboren als Charles Goodson maar vorig jaar een Afrikaanse naam heeft aangenomen, ziet het meer als klassenstrijd dan als rassenstrijd - maar het zijn nu eenmaal veel zwarten die hier wonen, met onderbetaalde banen, op 45 minuten van de rijkdom van downtown Dallas. Hij is leider en oprichter van de Huey P. Newton Gun Club, een zwarte burgerwacht met honderden leden die in South Dallas patrouilleert met zware wapens over de schouders. Dat mag in Texas. Ze schieten te hulp als leden van de gemeenschap zich bedreigd voelen, zoals een paar maanden geleden, toen de eigenaar van een benzinestation een wapen trok. De posse trok erheen. Het leidde tot een massale confrontatie met de politie, die het niet vertrouwde. Die het nooit vertrouwt.

"Heb je gezien wat er donderdag met Mark Hughes gebeurde, die in de demonstratie meeliep met een wapen? Die was meteen verdachte. Heb je gezien wat er woensdag met Philando Castile in Minnesota gebeurde, die legaal een pistool droeg? Die werd doodgeschoten. Een zwarte met een wapen, dat is gevaarlijk. Daarom willen we dat zo veel mogelijk zwarten een wapen gaan dragen. Of we veel aanmeldingen krijgen sinds donderdag? Wat denk je?"

Dallas staat nog steeds op scherp, dit eerste weekend na de aanslag op de vijf agenten tijdens een demonstratie tegen politiegeweld. En ook al wordt het geweld veroordeeld, het begrip is overal, in de zwarte gemeenschap. Niet alleen bij militanten als Balogun.

"Genoeg is genoeg!", roept Michael Bowie, een pastoor in de St. Luke Community United Methodist Church, tijdens de preek zondagmorgen, aan de zuidkant van het centrum. De kerk is volgepakt met honderden kerkgangers, op verzoek bijna allemaal in het zwart gekleed, die 'yeah' roepen en de handen omhoogsteken als Bowie op schermen de gezichten laat zien van de zwarte slachtoffers van politiegeweld. "Deze stad is al zo lang verdeeld en versplinterd. Je kunt maar beperkte tijd het verkeerde doen. The chickens have come home to roost", zegt hij. De wal heeft het schip gekeerd.

Tegelijkertijd er is ook medeleven met die andere slachtoffers. Pastoor Bowie haalt een politieman uit het publiek, vol in uniform, en legt zijn hand op zijn schouder. "Wees niet bang", zegt Bowie. "God is er om je te beschermen." En tegen het publiek: "Dit is ook de man die ons beschermt." Het publiek klapt.

Bij het politiebureau is de sympathie zaterdagavond voelbaar. Twee politie-auto's zijn bedolven onder bloemen en knuffels, er branden kaarsen voor de omgekomen mannen. Daarachter, op een muurtje onder de halfstok wapperende vlaggen wordt politieman Michael Bono, zwaarbewapend, geknuffeld door een latinomeisje. Bono zit daar, in volledige gevechtsoutfit, met zijn wapens en handboeien en taser en traangas als een Mickey Mouse in een pretpark: mensen staan in de rij om met hem op de foto te gaan. Vrouwen omhelzen hem, mannen geven hem een hand. "Dank voor je dienst", zeggen ze, zoals Amerikanen dat ook tegen veteranen zeggen. Bono deelt lichtgevende stokjes uit aan de kinderen, dankt de ouders, maar wil niet te veel praten. "Het is te vers. Ik kan nog niet veel zeggen."

Kogelgaten

"Ik ben boos, boos op alles", zegt Brady Cartwright (54), een blanke Amerikaan die op slippers zijn hond uitlaat. "Op alle extremisten. Op de agenten die zwarten doodschieten, op de zwarten die agenten doodschieten, op de witte extremisten, op de moslimextremisten. Ik weet het even niet meer. Behalve dat de redelijken hun mond open moeten doen. De redelijken moeten de onredelijken ter verantwoording roepen."

Maar die avond blijkt ook hoe groot de spanningen nog zijn. Na een dreigmailtje worden de stratenblokken rond het bureau in allerijl ontruimd. De straten worden afgesloten met politiewagens met zwaailichten. In een parkeergarage naast het bureau zou een verdachte persoon zijn gezien. De politie blaast een hek op en stuurt er honden op af, maar vindt niemand. Na anderhalf uur worden de straten weer vrijgegeven.

In de stad zelf staat Marcus Sykes (38) boos naar twee agenten te kijken bij een wegafzetting. Nog steeds zijn 25 blokken in het centrum afgesloten, voor het onderzoek naar de aanslag. In de verte zijn de pilaren te zien waar een van de slachtoffers van dichtbij werd doodgeschoten; in het witte pleisterwerk zitten zwarte vlekjes van de kogelgaten. De politie-auto's van donderdag staan er nog, op lekke banden. Mannen en vrouwen in blauwe T-shirts met FBI erop en met handschoenen aan en plastic tasjes om hun voeten zetten van die gele bordjes op de grond, en kijken met scanners naar de kogelbanen.

In heel Amerika gingen zaterdag nog mensen de straat op, en zondag stond ook in Dallas weer een protest bij het politiebureau gepland.

"Demonstraties helpen, om het bewustzijn te creëren", zegt Dominique Torres van het Next Generation Action Network, een van de organisatoren van het protest donderdagavond. "Ik ben blij dat hoofdcommissaris Brown ons recht erkent te blijven demonstreren."

Torres, een advocate, denkt dat de aanslag van vorige week de Black Lives Matter-beweging niet per se hoeft te schaden. "Het vergroot het gevoel van urgentie. Die jongen had niets met de organisatie te maken, hij was zelfs gefrustreerd over de organisatie. En waarom zou ik me om hem moeten verantwoorden? Timothy McVeigh, de man die een bomaanslag pleegde in Oklahoma, was een boze blanke man. Moeten alle andere blanke mannen zich om hem verantwoorden?

Voor haar is het belangrijkste dat blanke politiemannen te snel op zwarte mannen schieten. "Ik denk dat er een betere keuring moet komen. Veel van die agenten zeggen dat ze zich bedreigd voelden. Als je je te snel bedreigd voelt, ben je niet geschikt voor de baan."

Zelf merkt ze dat de spanningen oplopen; ze moest vrijdag haar appartement verlaten vanwege een bommelding. "En ik ga een aanvraag doen voor het dragen van een pistool", zegt ze. "Ik ben tegen grote machinegeweren, maar vind dat zwarte Amerikanen ook van hun recht gebruik moeten maken om wapens te dragen."