Crisis in luchtvaart tot 2012
De luchtvaart zit in een diepe crisis waar zij ten vroegste in 2012 uitkomt. Dat is de boodschap van Giovanni Bisignani, directeur-generaal van IATA, de belangenorganisatie van luchtvaartmaatschappijen. Dit jaar stevent de sector af op een verlies van 11 miljard dollar (7,5 miljard euro), twee miljard meer dan IATA tot nog toe had gevreesd.
Ook volgend jaar verwacht Bisignani wereldwijd een gecumuleerd tekort van 3,8 miljard. Het slechtste jaar ooit inzake globaal verlies was 2008 met minus 16,8 miljard. Dat betekent dat de luchtvaart het eerste decennium van de 21ste eeuw afsluit met maar twee winstgevende jaren: 2006 en 2007.Het probleem situeert zich vooral aan de inkomenszijde. IATA houdt rekening met een omzetdaling van 80 miljard dollar dit jaar. De fors lagere passagiersaantallen en de ineenstorting van de luchtvracht zijn daar verantwoordelijk voor. Bisignani schat dat over heel 2009 het aantal reizigers met 4 procent zal dalen en dat cargo 14 procent inlevert. Dat is iets minder erg dan de achteruitgang van respectievelijk 8 procent en 17 procent die IATA eerst had voorspeld. “Maar daarbovenop zijn de prijzen ingestort”, aldus Bisignani, omdat business en first class een tik van 20 procent kregen en de vrachtruimen maar voor de helft gevuld zijn. Resultaat: de eenheidsopbrengsten (yield) voor passagiers zakken dit jaar met 12 procent, die voor vracht met 15 procent.“Het verleden heeft aangetoond dat yields snel in mekaar klappen, maar bijna nooit opnieuw het niveau van voorheen bereiken”, stelt de IATA-topman. Daarom verwacht hij dat zelfs met een geleidelijke verbetering van de volumes, de inkomsten pas in 2012 of 2013 weer het peil van 2008 bereiken. Bovendien dreigt herstel op de lange baan te komen, omdat investeringen in nieuwe vliegtuigen uitgesteld worden. Daardoor blijven oudere, meer dorstige vliegtuigen in de vloot. Grote luchtvaartgroepen hebben de voorbije maanden wel een buffer opgebouwd van 15 miljard dollar, maar dat is een ‘oorlogskas’, geen investeringsbudget.De dalende rendabiliteit van de sector kan de komende maanden slachtoffers eisen, zo vreest Bisignani. Onlangs ging SkyEurope over de kop en begin van de zomer het Italiaanse MyAir, twee budgetvliegers. In de Verenigde Staten verdwenen het voorbije jaar een vijftal low cost carriers. Bisignani roept de luchthavens nog eens op hun tarieven te laten zakken, naar het voorbeeld van Singapore. En de overheden moeten stoppen met het opleggen van ‘gekke taksen’ en een wetgevend kader creëren dat internationale fusies en overnames vergemakkelijkt, luidt het.