'Niet besparen op kap van patiënt'
Het worden moeilijke tijden, zegt topman Marc Justaert van de Christelijke Mutualiteiten. Maar patiënten mogen daar niet het slachtoffer van worden. Niet van ziekenhuizen die in slechte papieren zitten, niet van een eventuele aanpassing van de groeinorm en zeker niet van extra belastingen. 'De patiënt wordt steeds prijsbewuster.'
"Iedereen weet dat er bespaard moet worden", zegt de voorzitter van het grootste ziekenfonds. "Dat besef is op zich al een hele verovering.
"Vorig jaar is via de norm van 4,5 procent, die wettelijk bepaald is, 1,1 miljard opzijgezet. Behouden we dat? Of verminderen we de marge? Dat zal de intentie van de nieuwe regering zijn. We moeten bekijken hoe we dat organiseren."
De ziekenfondsen bezuinigen mee?
"De toestand is nu eenmaal zo dat men het zich niet kan permitteren om ongeoorloofd om te springen met geld, of om er nieuwe dure middelen mee te financieren. Wij, en daarin staan alle ziekenfondsen op één lijn, hebben gezegd dat we meedoen aan een zuinige politiek. Maar besparingen mogen niet afgewenteld worden op de kap van de patiënt. We willen geen verhoging van het remgeld, de vergoeding van geneesmiddelen en artsenbezoek. Dat is een selectieve belasting."
Ondertussen zitten steeds meer ziekenhuizen in de rode cijfers. Betaalt de patiënt hier binnenkort de rekening?
"Het aantal algemene ziekenhuizen dat niet rond komt stijgt naar 17. Dat is een belangrijk signaal, maar 81 van de 98 instellingen zitten nog met een overschot of draaien break-even.
"Er zijn verschillende redenen waarom een ziekenhuis het minder goed doet, van een moeilijke ziekenhuispopulatie tot het management of een zwakke inbreng van de artsen. Artsen dragen door het afstaan van een deel van hun honoraria meer bij aan de financiering van het ziekenhuis dan Volksgezondheid. Het budget van Volksgezondheid is ontoereikend, en daarvan moet het gros van het personeel betaald worden.
"We staan voor een moeilijke periode. Het gevaar bestaat dat ziekenhuizen de tekorten afwentelen op de dokters, die op hun beurt de patiënten aanspreken. De ziekenhuizen die het goed doen, hebben volgens mij een goede relatie met hun artsen, en voeren goede onderhandelingen over de afdrachten van honoraria. In sommige instellingen is er een grotere solidariteit."
Dus moeten de specialisten een extra inspanning doen?
"We hebben geen zicht op de regeling van die afdrachten. Elk ziekenhuis doet dat op zijn eigen manier. Sommige vragen een percentage, andere doen artsen investeren in een fonds waarmee uitrusting of diagnosetoestellen worden aangekocht. Het is begrijpelijk dat artsen, die honoraria als hun eigendom beschouwen, inspraak vragen in de besteding van die middelen."
De positie van sommige artsen wordt steviger. Ze zijn schaarser, en meer gegeerd.
"Het is voor heel wat specialisten interessanter om buiten de muren van het ziekenhuis te werken, bijvoorbeeld voor de behandeling van cataract of een laserbehandeling van ogen.
Ook psychiaters en pediaters verdienen minder in een ziekenhuis. Als ziekenhuisopname niet nodig is, kan de specialist afwegen wat financieel interessanter is. Zo verliest het ziekenhuis een bron van inkomsten, en een goede specialist.
"Er is ook getouwtrek tussen ziekenhuizen. De kwaliteit van een ziekenhuis hangt voor een stuk samen met de kwaliteit en de naam van de arts. De arts zet zijn prijs, of hij is weg. Het blijft onze betrachting om ervoor te zorgen dat er in elk ziekenhuis voldoende specialisten zijn."
Verschillende spelers in de sector hebben gepleit om de financiering te hervormen, maar de politiek laat de situatie ongewijzigd.
"Wij zijn voorstander van een herschikking van de honoraria, want eigenlijk betalen we via de ziekteverzekering op dit moment te veel. In de honoraria zijn nu de afdrachten inbegrepen van de artsen aan het ziekenhuis. Die afdrachten worden onder andere gebruikt voor de aankoop van materiaal, dat dus onrechtstreeks door de ziekteverzekering wordt betaald. Zuivere honoraria, die enkel de intellectuele act vergoeden, zijn eerlijk, maar in de praktijk niet evident. Artsensyndicaten zijn hier niet voor gewonnen. Het ligt gevoelig om specialisten iets af te pakken. Het is aan de politiek om de afdrachten van artsen beter af te lijnen en de honoraria te herschikken. Maar de overheid heeft op korte termijn vooral de bedoeling om te besparen."
Stugge artsen en een overheid die bezuinigt. Er blijft nog maar één portefeuille over: die van de patiënt.
"Ziekenhuizen moeten daarmee oppassen. De patiënt wordt steeds prijsbewuster, en zal zoeken naar een goede prijs-kwaliteitverhouding. Er zijn ruim voldoende ziekenhuizen die goede kwaliteit bieden. De concurrentie is groot."