De slappe film van de regering-Peeters

From zero to hero: de doodeenvoudige plot waarop zoveel films teren. Hoofdrolspelers die scène na scène pech en fouten opstapelen, tot ze het hart van de kijker veroveren. Die zit op het puntje van de stoel, te hopen op een ultieme kentering, een goddelijke tussenkomst, een happy end. Het heeft er alle schijn van dat De Vlaamse regering, met Kris Peeters en Hilde Crevits in de hoofdrol, momenteel zo'n scenario ineen probeert te steken rond de Vlaamse mobiliteit, Antwerpen op kop. Maar de opbouw naar de ontknoping is zo doorzichtig als pompwater. Een avant-première van wat ons te wachten staat.

De setting is bekend: niet alleen de Vlaamse burgers, ook alle Vlaamse mobiliteitsdossiers gaan al vier jaar lang geen meter vooruit. Maar als een deus ex machina gaat de Vlaamse regering de komende maanden de 'daadkracht' van het scherm laten spatten. Belangrijke dossiers zullen worden getrancheerd, zogezegd. Vorige week zagen we een eerste aanzet, met de zes missing links en de uitbreiding van de Brusselse Ring. Wat er met de andere 45 (jaja, vijfenveertig) missing links moet gebeuren en wanneer de werken in Brussel zouden worden afgerond: who knows? Echte daadkracht.

Maar wanhoop niet, beste toeschouwer. De Vlaamse regering heeft wel een 'duidelijke visie' op mobiliteit op tafel gesmakt. Tijd genoeg om er met een vergrootglas naar te zoeken, terwijl we nagelbijtend in de immer langere files de economische verliezen blijven opstapelen. Het dynamische CD&V-team zal er de komende maanden alles aan doen ons een rad voor de ogen te draaien en zeven jaar falen inzake mobiliteit weg te moffelen - een beetje zoals dat seizoen van Dallas toen J.R. Ewing toch niet dood bleek te zijn.

Operatie verleiding

Even een beproefde filmtechniek: de flashback. Het dossier-Oosterweel is opgestart in 1996. Na drie coalities zette Dirk Van Mechelen in 2009 de landing in: alle procedures van GRUP over bouwvergunning tot financiering waren rond. Ook na het referendum in datzelfde jaar kon het bestaande tracé zonder nieuwe procedures worden gehandhaafd mits enkele aanpassingen. Maar de daaropvolgende regering-Peeters besloot, zonder liberalen aan boord, af te zien van de bouw van een brug (plotwending: tunnel!) en veranderde ook het tracé tot buiten het goedgekeurde RUP. Resultaat: alles terug naar af en alle procedures opnieuw doorlopen. Het project de facto vijf jaar uitstellen. Schadeclaims riskeren. Een rampenfilm noemt men zoiets. En nu, anno 2013, probeert men Europa in het scenario te smokkelen - als antiheld, handig bij een ontknoping.

Heldhaftige martelaar

Dan een flashforward in drie bedrijven:

1. De hoofdrolspeler in nood, Kris Peeters, heeft op 4 november een "ultiem" overleg met Europees Commissaris Barnier. Eindelijk een shoot-out, want in juli en september kwam dat overleg er niet. Uitstel omdat Peeters weet dat het afstel wordt. Europa zal een nieuwe aanbesteding vragen voor de werken op Linkeroever (en enkel daarover, de rest van Oosterweel moet sowieso opnieuw door de wijziging van het tracé). Ideaal, want Peeters kan zich zo opwerpen als de heldhaftige martelaar, die met de moed der wanhoop het dossier verdedigt - Vlaamse David tegen Europese Goliath. Door de zwartepiet door te schuiven naar het Schumanplein kan trouwens ook bouwconsortium Noriant gesust worden, zoals Peeters zelf al toegaf.

2. De Vlaamse regering zal dan allicht plots (in de loop van november?) een doos vol met quick wins ontdekken, een doos vol met al besliste maar herverpakte mobiliteitsoplossingen en talloze projectjes - iets waarin deze regering overigens uitblinkt. Beetje bijschaven van het masterplan Antwerpen hier, beetje vernis daar: klaar is perceptie.

3. De grote finale: het ziet ernaar uit dat begin 2014 de Vlaamse regering de officiële beslissing van haar lopende plan MER zal kunnen bekendmaken, waarin alle tracés zijn vergeleken. Het wordt een tunnel (die honderden miljoenen duurder is dan een brug) op een aangepast oorspronkelijk BAM-tracé (waardoor alle procedures opnieuw doorlopen moeten worden).

Misleiding

Die grote finale moet de kijker van dit trieste spektakel doen geloven dat er krachtdadig wordt bestuurd in Vlaanderen en dat een belangrijke knoop is doorgehakt. Spijtig genoeg dient ze alleen om te verhullen dat er vier jaar geen enkele vooruitgang werd gemaakt in het Oosterweeldossier. De realiteit is dus from hero to zero. Verbergen dat de procedures, met opnieuw inspraak voor alle belangengroepen en omwonenden, weer vier à vijf jaar zullen duren. Wegmoffelen dat er met zekerheid, zelfs in het meest optimistische scenario, geen spade in de grond komt voor 2017. Doen vergeten dat er geen gesloten ring komt voor 2024.

Die misleiding, de kroniek van een lang aangekondigde en uitgestelde beslissing, zullen we de volgende maanden van op de eerste rij mogen meemaken. Inclusief aanhoudende tunnelvisie.