Begroting in gevarenzone
En of centrumrechts nog werk heeft aan de begroting. Volgens Europa zal het tekort van ons land dit jaar uitkomen op 3 procent van het bruto binnenlands product. Net aan de alarmdrempel.
De verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president heeft alvast één voordeel voor de regering: het zoveelste slechte begrotingsnieuws voor de ploeg van Michel wordt ondergesneeuwd door Trumpmania. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat het Belgische begrotingsprobleem zomaar verdwijnt.
Na de daling van het begrotingstekort tot 2,5 procent vorig jaar, zou het Belgisch tekort volgens de schattingen van de Europese Commissie dit jaar opnieuw stijgen tot de Europese alarmdrempel van 3 procent.
En omdat een ongeluk nooit alleen komt: ook de staatsschuld stijgt weer volgens Europa. Van 106 procent van het bruto binnenlands product (bbp) vorig jaar tot 107 procent nu. Het doel ligt officieel op 60 procent.
Strafbankje
Hoe erg is deze achteruitgang? Europa hanteert nog altijd de vuistregel dat het begrotingstekort van een lidstaat niet boven 3 procent van het bbp mag uitkomen. België bevindt zich dus pal op de rand van de gevarenzone. Volgende week zullen de Europese cijfertsaren beslissen of ons land meer toezicht nodig heeft.
Als dat nodig blijkt, belandt ons land op 'het strafbankje'. In het slechtste geval kunnen de functionarissen van de Europese Commissie dan extra besparingen opleggen of een boete van 0,2 procent van het bbp.
België dreigde in 2013 als eerste lidstaat te worden beboet omdat het begrotingstekort niet onder 3 procent van het bbp zakte. Na veel diplomatiek massagewerk en beloftes voor extra besparingen ontsnapte ons land nog. De kans dat Europa ons land nu opnieuw naar de strafbank verwijst, lijkt klein. Sinds de brexit is er weinig animo in Europese kringen om voor nog meer interne verdeeldheid te zorgen binnen de unie.
Er ligt bovendien wel een beetje beterschap in het verschiet. Volgens de Europese ramingen zal het Belgische begrotingstekort volgend jaar dalen tot 2,3 procent. Dat is niets wereldschokkends, maar het is vooruitgang.
En ook belangrijk: in de Europese berekeningen zijn de uitgaven voor asiel en veiligheid meegenomen. Dat terwijl die eigenlijk buiten de begroting vallen. Opgeteld gaat dit om 0,2 procent van het tekort.
Tegelijk voeren landen als Duitsland wel al lang de druk op om strenger te zijn voor landen die hun financiële beloften niet nakomen. Het blijft voorlopig dus met twee woorden spreken voor de Belgische regering. Financiënminister Johan Van Overtveldt (N-VA): "Het begrotingstekort blijft een uitdaging."
Evenwicht mijlenver weg
Sowieso zijn de tegenvallende begrotingscijfers problematisch voor de centrumrechtse regering. Een van de grote beloftes van de coalitie was een begroting in evenwicht. Die doelstelling blijft mijlenver weg. In 2018, aan het einde van de legislatuur, zal het tekort volgens de Commissie 2,2 procent bedragen of 9 miljard euro.
"Deze regering belooft beter te doen. Maar wat zien we? De regering neemt nu al twee jaar pijnlijke maatregelen om de gezinnen, zelfstandigen en alleenstaanden te laten bijdragen om zo de rekening te doen kloppen", zegt sp.a-Kamerlid Karin Temmerman. "Het begrotingstekort is even groot als bij de start van deze regering."
Van Overtveldt werpt tegen dat de economische groei ondertussen wel aantrekt, tot 1,2 procent dit jaar. "Europa bevestigt de positieve signalen die we zien dankzij alle regeringsmaatregelen."
9 miljard euro zal het begrotingstekort aan het einde van de legislatuur bedragen, becijferde de Europese Commissie