Jambon: 'Mijn hart ligt bij de Catalaanse zaak'
Als een meerderheid van de Catalanen morgen voor een afscheiding van Spanje stemt, zal het ook rommelen in de Belgische politiek. Is een onafhankelijk Catalonië N-VA een regeringscrisis waard?
"Wij kunnen onze geloofwaardigheid niet op het spel zetten." Het links-flamingante blad Meervoudtekende twee jaar geleden deze quote van vicepremier Jan Jambon (N-VA) op. Jambon antwoordde daarmee op de vraag of hij de federale regering in gevaar zou brengen als de Catalaanse kwestie op tafel zou komen. Jambon ontkende achteraf dat hij "over de val van de regering speculeerde", maar bevestigde wel dat dit "een moeilijk punt is".
Nu de Catalanen naar de stembus trekken, zijn in België alle ogen gericht op de N-VA. Hoe zal de partij reageren op een eventuele 'Sí'? Voor de Vlaams-nationalisten is het zelfbeschikkingsrecht een heilig principe. Terwijl de MR van premier Michel een onafhankelijk Catalonië alleen wil erkennen met de instemming van Spanje, en die zit er niet aan te komen.
"Tik 'Jan Jambon' en 'Catalonië' samen in op Google, en aan de zoekresultaten zie je dat mijn hart bij de Catalanen ligt", zegt Jambon. Maar betekent dit dan dat Catalonië hem een regeringscrisis waard is? "Ik ben zeer begaan met Catalonië en wat er momenteel gebeurt. Maar nu al speculeren, heeft geen zin." Hij kijkt de kat uit de boom. Bronnen dicht bij de vicepremier vullen aan: "We gaan nog geen problemen creëren voordat ze er echt zijn."
Als het ja-kamp wint, dan zal het Catalaanse parlement normaal binnen 48 uur de onafhankelijkheid uitroepen. En dan wordt het uitkijken in welke vorm. Wil Catalonië een (lange) dialoog opstarten met Madrid? Of gebeurt het volledig eenzijdig? De eerste optie lijkt de meeste kans te maken. Die zou N-VA nog wat tijd geven.
"We gaan Catalonië niet laten vallen. Jambon zeker niet", benadrukt een N-VA'er. "Als België zich vroeg of laat moet uitspreken over Catalonië, is er een probleem. Dat wordt een gruwelijke dag voor de regering." Heel wat N-VA-mandatarissen zijn naar Catalonië afgereisd om er het referendum van nabij te volgen.
"Je ziet opnieuw dat N-VA een bipolaire partij geworden is. Op sociale media en in interviews wordt de Catalaanse zaak met vuur verdedigd, maar in de regering durft ze niets te zeggen", reageert Hendrik Vuye (nu Vuye&Wouters, ex-N-VA).