Direct naar artikelinhoud

Indië in onze literatuur

Niet alleen de Indonesische literatuur, ook de Nederlandse is rijk aan verwijzingen naar het koloniale 'Indië'. Een kleine leeswijzer

Alfred Birney

De tolk van Java (2016). Met de Libris Literatuur- en Henriette Roland-Holstprijs bekroonde autobiografische roman over een Chinees-Nederlandse 'indo' die in de onafhankelijkheidsstrijd de kant van Nederland koos, naar Den Haag ontkwam maar daar nooit aardde. Een rauw, gewelddadig maar erg krachtig werk.

Louis Couperus

De stille kracht (1900). Liefdesdrama waarin de hardwerkende Nederlandse bestuurder Otto van Oudijck niet doorheeft dat zijn veel jongere vrouw hem bedriegt. 'De stille kracht' staat voor het Nederlandse onbegrip voor de Javaanse traditie en rituelen. Louis Couperus, Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan (1906). Een groot geheim verbindt de families Takma en Steyn de Weert. Toen zij nog in Indië woonden, is er een mysterieuze moord gepleegd, waar niemand over wil praten. Uiteindelijk worden de hoofdpersonages door het verleden ingehaald.

Hella Haasse

Heren van de thee (1992). Bestseller gebaseerd op de briefwisseling van de familie Kerkhoven, plantage-eigenaars, in de vroege 20ste eeuw. Zoals alle Indische romans van de in Indonesië opgegroeide schrijfstert speelt ook deze zich in de Preanger af, het berg- en oerwoudgebied in westelijk Java.

Hella Haasse Sleuteloog (2002). Een beroemde kunsthistorica wordt door een journalist ondervraagd over haar Nederlands-Indische jeugdvriendin Mila Wychinska. Naarmate de oudere dame zich het verhaal herinnert, komt weer in beeld, al worden sommige raadsels nooit opgehelderd.

Hella Haasse Oeroeg (1948). Beroemde novelle waarin Haasse uitlegt hoe de 'inlandse' jongen Oeroeg en diens Nederlandse leeftijdsgenoot de speelbal worden van sociaal-politieke krachten die hun vriendschap overstijgen, en uiteindelijk kapot zullen maken.

Multatuli

Max Havelaar (1859). In Brussel opgetekend verhaal van een Nederlander die opkomt tegen de corruptie in Nederlands-Indië. De roman sorteerde een groot effect op het Nederlandse beleid in de kolonie en werd een klassieker van de Nederlandse literatuur.

Adriaan Van Dis

Indische duinen (1994): De verteller wordt grootgebracht in een Nederlands-Indische familie. Zijn vader was destijds aan de slag in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL), zijn moeder is een Indische. De duinen uit de titel verwijzen naar het duingebied waar het hoofdpersonage opgroeit.