NAVO-troepen in 2014 definitief weg uit Afghanistan

De Amerikaanse president Obama zei erop te vertrouwen dat het bondgenootschap 'deze oorlog op een verantwoorde manier kan beëindigen'. Maar zo uitgesproken als hij en de leiders van de 28 lidstaten op de tweedaagse top in Chicago waren bij het uitstippelen van het terugtrekkingsschema, zo vaag waren ze over hun bemoeienis met Afghanistan na 2014.

Zo werd niet duidelijk hoeveel geld er bijeengebracht is voor het 'trainen, adviseren en ondersteunen' van de Afghaanse veiligheidstroepen. Volgens de Amerikanen is na 2014 4,1 miljard dollar per jaar nodig. Zij nemen daarvan 2,3 miljard voor hun rekening en de Afghanen 500 miljoen. Blijft over 1,3 miljard dollar per jaar voor de andere NAVO-landen en de rest van de internationale gemeenschap.

Maar de secretaris-generaal van de NAVO, Anders Fogh Rasmussen, weigerde te zeggen hoeveel geld er inmiddels is opgehaald. "Deze conferentie was niet bedoeld om toezeggingen te doen over geld", zei hij, een lastige klip omzeilend. Want met het noemen van een concreet streefbedrag voor de top zou hij de sceptici een meetstok hebben aangereikt met behulp waarvan het succes of falen van de top had kunnen worden vastgesteld.

Rasmussen wilde niet bevestigen dat het bedrag nog lang niet is gehaald. Hij sprak van 'financiële bijdragen die sommigen hebben toegezegd'. Hij weet dat geld duur is tegenwoordig, met veel landen die zuchten onder een zware schuldenlast. De secretaris-generaal erkende dat er 'nog veel uitdagingen blijven'. En net als Obama zei hij 'te vertrouwen' op een goede afloop.

De Nederlandse premier Mark Rutte weigerde te spreken van een gok die de NAVO zou nemen door Afghanistan te verlaten terwijl de taliban nog lang niet zijn verslagen. Maar tegelijkertijd zei hij 'geen voorspellingen' te willen doen.

Nederland is een van de landen die al geld hebben toegezegd: 30 miljoen euro voor de periode 2015-2017. "Een kleine veertig miljoen dollar", benadrukte Rutte. Hij zei dat alle "investeringen in mensenlevens en geld niet verloren mogen gaan". Er zijn 24 Nederlanders omgekomen in Afghanistan.

Hoeveel onzekerheden er nog zijn en hoe weerbarstig de Afghaanse realiteit is, bleek uit de mislukte onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Pakistan over het heropenen van de Pakistaanse bevoorradingsroutes voor de NAVO-troepenmacht in Afghanistan. De Pakistanen hebben deze wegen gesloten nadat bij een Amerikaanse luchtaanval 24 Pakistaanse soldaten werden gedood. De twee partijen kunnen het niet eens worden over een excuus en over de prijs die moet worden betaald voor het gebruik van de wegen.

Obama weigerde zondag een ontmoeting met de Pakistaanse president Asif Ali Zardari, een nieuw bewijs van de gespannen verhoudingen tussen Amerika en Pakistan, het land dat van cruciaal belang is voor het handhaven van de stabiliteit in Afghanistan na 2014.

Uitbreidingstop

Het ziet er intussen naar uit dat de NAVO op de volgende top op het hoogste niveau enkele nieuwe landen zal laten toetreden. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders werd dat op de top in Chicago door heel wat delegaties voorgesteld. "Ik vind dat dit de laatste top zou moeten zijn die geen uitbreidingstop is", liet ook zijn Amerikaanse collega Hillary Clinton optekenen.

Kandidaat-lidstaten Bosnië, Georgië, Macedonië en Montenegro tekenden ook present in Chicago, voor overleg in de marge van de NAVO-top onder staats-en regeringsleiders. Zij hengelen al een hele tijd naar een lidkaart van de alliantie.