Direct naar artikelinhoud

Minder file? Volg de omgedraaide pijl

Minder file door betere borden en slimmere wegmarkering. Een proef op de Antwerpse ring bewijst hoe simpel het kan zijn.

Pendelaars staan op de Antwerpse ring een stuk minder lang in de file. Dat is het resultaat van een aantal slimme ingrepen, de zogenaamde quick wins. Toenmalige minister van Verkeer Hilde Crevits (CD&V) lanceerde die 'snelle, goedkope en efficiënte' ingrepen twee jaar geleden. Het succes van het 'verfpottenteam' is nu geëvalueerd.

In de ochtendspits op de Antwerpse ring staan alle chauffeurs die op een gemiddelde werkdag richting Gent karren, samen ruim 1.600 uur minder stil. Daar was niet meer voor nodig dan een 'herbelijning': aangezien er ter hoogte van Antwerpen-Zuid veel verkeer afslaat naar Gent, is de derde rijstrook nu beschikbaar voor zowel doorrijdend verkeer als voor chauffeurs die de ring verlaten.

De nieuwe situatie vroeg om aangepaste borden. De dubbele functie van de derde rijstrook kun je immers niet aangeven met 'vallende' pijlen, de manier waarop de richting in ons land standaard wordt aangegeven. Maar de opwaartse pijl heeft mogelijk nog een extra prettig effect: chauffeurs gaan er vlotter door rijden.

Uit Nederlands onderzoek blijkt dat over een met opwaartse pijlen geleid traject de gemiddeld snelheid tot tien kilometer per uur kan stijgen. De traditionele, neerwaartse pijl zou volgens de Nederlanders meer doen aarzelen, remmen en manoeuvreren. De nieuwe pijl geeft meer informatie in één oogopslag: de chauffeur weet wat er gaat komen en kan zich daar langer op voorbereiden.

Het Vlaams Verkeerscentrum schrijft de filewinst vooral toe aan de efficiëntere benutting van de rijstroken. De impact van de nieuwe borden is geëvalueerd, zij het beperkt, zegt Ilse Luypaerts van het Agentschap Wegen en Verkeer. "We hebben geen positief, noch negatief effect gevonden. Op dit traject hebben we niet gezien dat chauffeurs meer of minder weefbewegingen maken, gaan remmen of net doorrijden."

Wel wordt de nieuwe pijl als 'mogelijke oplossing' meegenomen in een groter project, waarbij knelpunten in het volledige door Vlaanderen beheerde wegennet worden bekeken. Metingen moeten uitwijzen waar nog winst mogelijk is. Maar in Nederland is het menens met de pijl. Een onderzoek van de overheidsdienst Rijkswaterstaat naar de eerste proefborden wees uit dat de files tot een half uur vroeger beginnen te verminderen.

Nog volgens de Rijkswaterstaat zijn de nieuwe pijlen beter aangepast aan de groeiende groep chauffeurs die met een navigatiesysteem rijden. Op een gps wijzen de pijlen die de rijrichting aangeven ook omhoog, en geven pijltjes naar links of naar rechts de toekomstige manoeuvres aan.

Tegen 2035 moet via de vervanging van versleten borden heel Nederland vol hangen met 'slimme' pijlen. Naast de sturende pijl worden ook de belangrijkste knooppunten op borden aangegeven, om chauffeurs sneller meer inzicht te geven in de te volgen route. Ook in Duitsland wordt er met het systeem gewerkt.

De nieuwe pijlen, in Nederland 'de dwingende pijl' genoemd, zijn het resultaat van een bevraging door de minister. Al in 2006 riep zij haar medewerkers op om met creatieve antifilevoorstellen te komen.

Burgers te hulp

Ook federaal minister Galant (MR, Mobiliteit) is op zoek naar verse ideeën. Ze vraagt aan de bevolking om voorstellen te doen om verkeersveiligheid te verbeteren. In een open brief in de krant De Standaard geeft ze toe dat België er maar niet in slaagt om het aantal verkeersdoden te doen dalen. De doelstelling is om tegen 2020 maximaal 420 dodelijke verkeersslachtoffers te tellen, een afspraak in 2011. Vorig jaar vielen er nog 715 doden in het verkeer.

Burgers kunnen online meepraten over de wegcode, controles, de aanpak van veelplegers of de installatie van een black box die alle bewegingen registreert. Een eerste analyse van de reacties zou uitwijzen dat er gepleit wordt voor een veel strenger beleid.