Daar is de bankbonus weer

Zes jaar na de kredietcrisis is het weer business as usual voor veel banken. Europa legt sinds 1 januari de uit de hand gelopen bonuscultuur in de banksector aan banden met een beperking die inhoudt dat het totaalbedrag van bonussen nooit meer mag zijn dan het loon, of het dubbel van het loon wanneer de aandeelhouders daarmee instemmen. Bedoeling is het risicogedrag bij bankiers, dat mee aan de basis lag van de kredietcrisis, drastisch in te perken. Een grotendeels vergeefse poging, zo blijkt, want vandaag omzeilen zakenbanken die wetgeving.

Zo ontvangt Stuart Gulliver, CEO van HSBC, een extra loon van 38.500 euro per week. Zijn jaarsalaris loopt zo op tot minimaal 5 miljoen euro. De bank kondigde eerder al aan dat het aantal bonussen vorig jaar met 6 procent steeg tot 2,7 miljard. Ze deelde meer dan 1,2 miljoen euro per persoon uit aan 239 topmensen. Gulliver liet in de Britse pers optekenen dat de bank een vergoedingssysteem had waar de aandeelhouders tevreden mee waren, maar dat Europa hen dwong om dat te veranderen.

Minstens even opmerkelijk is dat de Royal Bank of Scotland, dat voor 81 procent in de handen van de belastingbetaler is en in 2008 gered werd dankzij bijna 55 miljard euro overheidssteun, net als Lloyds Banking Group bonussen uitdeelde aan haar topmanagers die opliepen tot 42 miljoen euro. De elf leden van het directiecomité van RBS kregen een bonusplan en nieuwe toeslagen die volgens The Guardian kunnen oplopen tot 27 miljoen euro. Ross McEwan van RBS riep zijn directiecomité wel op om af te zien van hun jaarbonus voor 2013, nadat de bank onlangs een verlies van 99 miljard euro rapporteerde.

Omzeilen

Goldman Sachs en Barclays voeren dan weer een nieuw soort salaris in om de Europese bonusbeperking te omzeilen. Bedienden krijgen boven op salaris en bonussen een toeslag die gebaseerd is op de rol die een bediende speelt. Die toeslag kan maandelijks en/of op het einde van het jaar uitbetaald worden.

Philippe Lamberts, Europees Parlementslid voor Ecolo en architect van de bonusbeperking, is niet te spreken over het gedrag van de banken. Hij wil dat de Europese Commissie optreedt. "Het gaat niet alleen om Britse zakenbanken, maar ook om Société Générale, Deutsche Bank en BNP Paribas Fortis, die ook vanuit Londen opereren. Belgische banken zitten er niet bij. Het is een flagrante overtreding van de bonusregeling en de bedoeling die erachter zit.

"Het was natuurlijk te verwachten, want er is enorm veel gelobbyd over de bonusregeling. Helaas zijn er grenzen aan wat we vanuit Europa kunnen doen. De loonpolitiek van bedrijven, dat is niet onze bevoegdheid. Wanneer ze de salarissen opdrijven, blijven ze perfect binnen de regels. We kunnen alleen ingrijpen als de loonstructuur een risicofactor vormt.

"Het wraakroepende is dat de banken niet goed presteren, maar wel hun bonussen verhogen. In een normale markteconomie zou dat nooit kunnen. Banken kunnen dat alleen doen door het geld dat ze kregen van de samenleving."

Intussen bericht de krant The Financial Times dat Europa op nieuwe regels broedt om de lonen van topmanagers in te perken, zodat de loonkloof met de gemiddelde werknemer bij de bank vastligt.