Game over voor beruchte tennisvader

Zonder haar onbarmhartige vader, zelf een voormalig topvoetballer op wie ze fysiek nogal leek, had de kleine Steffi het wellicht nooit zo ver geschopt. Ze was nog maar enkele uren oud toen haar vader al rondbazuinde dat deze baby een kampioene zou worden. Op haar derde duwde hij haar een houten racket in de handjes waarvan hij de steel had afgezaagd. Al vlug sloegen ze samen ballen heen en weer over de sofa in de living. "Als ze er twintig op rij kon terugslaan," verklaarde hij later trots, "dan kreeg ze een zoute stengel van mij. Bij vijftig was ijs met warme frambozen de prijs. Maar meestal sloeg ik de laatste bal zo hard op dat ze hem miste. Een kind kan niet leven op alleen maar warme frambozen en ijs."

Pedagogisch kan die aanpak wellicht ter discussie worden gesteld, maar op sportief vlak wierp hij wel vruchten af. Op haar zesde won Steffi al toernooien. Ze was pas dertien toen ze het Duitse kampioenschap won voor junioren onder de achttien. Een jaar later werd ze prof en in die hoedanigheid zou ze maar liefst tweeëntwintig Grand Slams winnen. Welgeteld 377 weken stond ze eerste op de wereldranglijst. Ze was ook de enige tennisster die in hetzelfde jaar vier Grand Slams won én olympisch goud. "Tussen elke game kijk ik even omhoog naar de stoel waar hij zit, om inspiratie op te doen", bewierookte ze haar vader in 1990 tijdens een interview. "Papa is gewoon te goed voor mij."

Daarna begon het echter bergafwaarts te gaan. In datzelfde jaar onthulde een Duits tijdschrift dat Peter Graf bij een Playboymodel een dochter had verwekt. Steffi was daar zo door aangeslagen dat ze drie Grand Slams verloor, terwijl ze er het jaar daarvoor nog drie gewonnen had. "Ik had niet de kracht om te vechten zoals anders", zei ze in een interview met The New York Times.

Peter Graf mocht dan een succesvolle coach zijn, zijn stijl was op z'n zachtst gesproken onalledaags. Hij slingerde officials de grofste verwijten naar het hoofd, knoeide met wedstrijdschema's en geraakte op de de French Open slaags met een Amerikaanse miljonair.

Gevaarlijker was de manier waarop hij omsprong met de miljoenen van zijn dochter. In 1997 ontdook hij belastingen voor een slordige zeven miljoen euro, door middel van een vernuftige constructie van spookbedrijven en belastingparadijzen. Het kwam hem op vijfentwintig maanden cel te staan.

Dochter Steffi ging vrijuit, op het vlak van emotionele schade was ze intussen wel wat gewoon. Ze kreeg van haar vader geregeld een pak slaag, schrijven drie Duitse journalisten in hun boek Reiches Steffi, armes Kind. Zelf hield Peter het erop dat hij zijn dochter vooral wou beschermen. Hij verwees daarbij graag naar de pot vergiftigde confituur die ze eens toegestuurd kreeg.

In 2001 trouwde Steffi Graf zoals bekend met die andere tennislegende: Andre Agassi. Ook diens vader was nogal van het prestatiegerichte soort; de kleine Andre was pas zeven toen hij een machine kreeg die tennisballen op hem afvuurde met een snelheid van honderdvijftig kilometer per uur. De ontmoeting tussen de beide vaders leverde vuurwerk op. "Het onvermijdelijke moment bleef natuurlijk niet uit", schreef Agassi in Open, zijn autobiografie. "Nadat mijn vader aan Peter Graf zijn machine had getoond, begonnen ze ruzie te maken over wie van ons beiden nu eigenlijk de beste was. Ze zwaaiden met hun vuisten, mijn schoonvader trok zijn hemd uit en bijna zat het er bovenarms op. Ik heb ze uit elkaar gehaald."

De flamboyante Peter Graf spaarde een vermogen van naar schatting vijftig miljoen euro bij elkaar. In het Duitse Brühl bewoonde hij een villa omringd door hoge muren en diverse tennisvelden, al dan niet overdekt. Hoewel hij eerst nog trouwde met haar voormalige babysit, had Steffi zich tegen het einde van zijn leven met haar vader verzoend. Ze bezocht hem nog zes dagen voor zijn dood. Samen met haar broer Michael verklaarde ze dat ze goede herinneringen aan hem had - "in het bijzonder uit onze jeugd".

'Ze boft maar dat ze haar vader zo lang heeft mogen houden', postte iemand op de website van de Daily Mail zonder een spoor van ironie. "Ik was pas vierendertig toen ik allebei mijn ouders al kwijt was."