Direct naar artikelinhoud

Donetsk maakt zich op voor totale oorlog

Er is een krijgswet van kracht, het leger geeft een nieuw ultimatum af en het dodental stijgt iedere dag. De strijd in het oosten van Oekraïne laait op, zowel het leger als de opstandelingen kiezen de aanval. Een team aan internationale waarnemers wordt vermist.

Het terughoudende optreden van het Oekraïense leger is voorbij. Het is kiezen of delen, weet een woordvoerder van het ministerie van Defensie. Of de rebellen leveren de wapens in, of ze worden gedood. "De rebellen geven geen gehoor aan onze eisen, daarom zijn we acties begonnen om deze terroristen te vernietigen", liet het ministerie gisteren tijdens een briefing weten. Voor het eerst zegt het leger precisiewapens in te zullen zetten.

De strijd verhardt. Op verschillende plaatsen in de regio wordt al weken gevochten, maar het conflict verplaatst zich naar provinciehoofdstad Donetsk. Bij schermutselingen de afgelopen dagen om de controle van de luchthaven kwamen ten minste 39 pro-Russische opstandingen om het leven. In de mortuaria in de stad is amper plaats, de lijken worden opgestapeld. De separatisten hebben de krijgswet afgekondigd. Steeds vaker kiezen ze de aanval. Het Oekraïense leger claimt de luchthaven weer onder controle te hebben, maar de gevechten gaan door. Vluchten van en naar de stad zijn tot nader order geschrapt. Gisteren hebben pro-Russische rebellen om onduidelijke redenen een ijshockeystadion in brand gestoken. Burgers trekken barricades op, winkels sluiten hun deuren. Donetsk maakt zich op voor heftige gevechten.

Ook binnen de rangen van de rebellen is er sprake van verharding. Uit documenten blijkt dat twee separatisten door een militair veldtribunaal in Slavjansk zijn geëxecuteerd. De separatisten beroepen zich op een Sovjetbevel uit 1941, en waarschuwen de burgerbevolking dat alle overtredingen in het gebied "vastberaden en meedogenloos" zullen worden bestraft. Ook in de stad Gorlevka zijn executies uitgevoerd, al is het onduidelijk wie de slachtoffers zijn.

Russische wapens

Vier internationale waarnemers van de OVSE worden vermist. De organisatie is het contact met het team in het oosten van Donetsk al sinds maandag kwijt. Afgelopen weekend kwamen bij een mortieraanval de Italiaanse fotograaf Andrea Ronchelli en ex-dissident Andrej Mironov om het leven.

Versterking is er voor de opstandelingen in de vorm van een groep zwaarbewapende Tsjetsjenen. De mannen presenteerden zich vol trots aan het publiek. Verschillende gewapende groepen hebben de afgelopen dagen geprobeerd vanuit Rusland de grens met Oekraïne over te steken. Volgens het Oekraïense leger zonder succes, al claimen de rebellen nieuwe wapens uit Rusland ontvangen te hebben.

Het Kremlin ontkent iedere betrokkenheid. In Rusland is relatief kalm gereageerd op de verkiezingszege van Petro Porosjenko afgelopen zondag. Hij belooft met de rebellen te zullen onderhandelen, al lijkt dat op voorhand gedoemd. In een telefoongesprek met de Italiaanse premier Matteo Renzi onderstreepte Vladimir Poetin nog eens dat de "militaire strafoperatie van het Oekraïense leger in het oosten van het land direct moet worden gestaakt".

Terwijl Porosjenko felicitaties van wereldleiders ontvangt, staat hij voor een duivels dilemma. Wanneer hij hard ingrijpt komt het tot bloedvergieten en grijpt Rusland mogelijkerwijs in. Wanneer hij een pas op de plaats maakt, is Kiev de controle over het gebied voorgoed kwijt.