'Nieuwe Harry Potter' komt uit Nederland

Tiuri is 16 en morgen wordt hij tot ridder geslagen. Tot het zover is, moet hij in een kapel blijven zitten. Maar wanneer er op de deur wordt geklopt, doet Tiuri ze, tegen alle regels in, toch open. Een gewonde man geeft hem een brief en vraagt die te bezorgen aan Ridder Edwinem van Forresterra. Maar die stuurt hem door naar de koning van het land van Unauwen. Onderweg beleeft Tiuri het ene avontuur na het andere.

Voor wie geen touw kan vastknopen aan het voorgaande, dit is de korte samenvatting van het kinderboek De brief voor de koning. De Nederlandse Tonke Dragt schreef het in 1962 en werd er meermaals voor onderscheiden. In 2004 werd het bij onze noorderburen verkozen als beste kinderboek ooit, in 2008 werd het verfilmd. Het ging meer dan een miljoen keer over de toonbank en het werd vertaald in vijftien talen. Maar vreemd genoeg nooit in het Engels.

Tot uitgever Adam Freudenheim van Pushkin getipt werd door een van zijn vertalers. "Ik was na enkele paragrafen al verkocht", zei hij onlangs in een interview. "Telkens wanneer ik enkele vertaalde bladzijden in handen kreeg, waren mijn kinderen niet meer te houden. Toen ik het slot had geprint, is mijn zoon van 10 's nachts mijn slaapkamer ingeslopen om de laatste bladzijden te stelen. Voordat hij het einde had gelezen, kon hij niet slapen. Dan weet je als uitgever: ik heb goud in handen."

The Letter for the King werd vorig jaar gelanceerd en oogstte uitsluitend lovende kritieken. Vandaag komt er een speciale wintereditie op de markt en er zijn ook concrete plannen om er een tv-reeks van te maken. Aan de vertaling van een tweede boek van Tonke Dragt (Geheimen van het wilde woud) wordt momenteel volop gewerkt. Heel wat Britse kinderen kijken daar naar verluidt erg naar uit. De kranten aan de overzijde van het Kanaal schuwen dan ook de ronkende titels niet. "Dit wordt de nieuwe Harry Potter", schreef Daily Mail gisteren.

Tonke Dragt zelf blijft volgens ingewijden heel rustig bij haar enigszins late succes op de Engelstalige markt. Ze is 84 en woont al een tijdje in een verzorgingshuis in Den Haag. Interviews geven wil ze niet meer, maar ze heeft haar Britse uitgever wel een kaartje gestuurd om te zeggen dat ze 'ontzettend blij' is met de uitgaves in het Engels. "Tonke is niet de vrouw die hierdoor naast haar schoenen gaat lopen", zegt Joukje Akveld. "Ze is een eigenzinnige, nuchtere dame."

Akveld schreef samen met Annemarie Terhell in 2013 ABC Dragt, De werelden van Tonke Dragt, een biografie van de schrijfster bedoeld voor een jong leespubliek. "Een biografie voor volwassen zal ze zolang ze leeft proberen tegen te houden", vertelt Akveld. "Al dat gewroet in zichzelf ziet ze niet zitten."

Er valt nochtans wel een en ander te vertellen over de bejaarde schrijfster. Ze werd als Antonia Johanna Willemina Dragt geboren in Nederlands-Indië. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd zij samen met haar moeder en haar zussen ondergebracht in Tjideng, een interneringskamp voor vrouwen. In het kamp is ze gaan schrijven, volgens eigen zeggen omdat er niets te lezen was. Na de oorlog kwam ze met haar moeder en zusjes naar Nederland, waar ze tekenles ging geven. "Maar al snel bleek ze van haar boeken te kunnen leven", vertelt Joukje Akveld. "De brief voor de koning was haar tweede boek en dat werd in 1963 al uitgeroepen tot beste kinderboek van het jaar. Vandaag zijn we ruim 50 jaar later maar het is nog steeds niet gedateerd."

Akveld denkt dat vooral de enorme fantasie van Dragt haar boeken zo tijdloos maakt. "Wanneer we met haar gingen spreken voor onze biografie, viel het ons op hoezeer ze opging in haar eigen werk. Ze zat helemaal in de werelden die ze zelf verzonnen had. Wanneer ze over haar personages vertelde, leek het alsof ze ze vlak voordien nog aan de lijn had gehad. Dat is een literaire kracht die in geen enkele taal te negeren is."