Direct naar artikelinhoud

Speech Syrische president Assad overtuigt niemand

De Syrische leider Bashar al-Assad zei in een speech dat Syrië in staat van oorlog is en riep de Syriërs op het land te verdedigen tegen buitenlandse agressie en religieus extremisme. Tegelijk kondigde Assad een eenzijdig hervormingsprogramma aan.

Assad zei open te staan voor dialoog met de oppositie, maar alleen als "regionale en internationale landen" ophouden de rebellen te bewapenen. Ondertussen omschreef de Syrische leider oppositiestrijders als moordlustige criminelen en buitenlandse agenten met wie een zinnig gesprek onmogelijk was. Assad repte met geen woord over een aanstaand vertrek.

De oppositie - die Assad wil zien gaan voor enige dialoog plaats kan vinden - wees de speech direct van de hand. De president "sluit enige dialoog met rebellen uit", zei Walid al-Bunni van de Nationale Coalitie, een samenwerkingsverband van oppositieleden, tegen Agente France Presse. "Het is lege retoriek."

Slecht nieuws

De woorden van Assad zijn slecht nieuws voor VN-gezant Lakhdar Brahimi. Hij voerde de afgelopen weken intensief overleg om een vredesinitiatief van zijn voorganger Kofi Annan opnieuw in stelling te brengen, in de hoop op een politieke oplossing voor het conflict.

In zijn eerste toespraak sinds juni, die plaatsvond onder luid gejuich van toehoorders in de Nationale Opera, leek Assad moe maar vol zelfvertrouwen, vastbesloten het beeld te geven dat zijn troepen aan de winnende hand zijn. Hij zette het conflict wederom neer als een strijd tussen het standvastige Syrië en een internationaal complot om het land op de knieën te dwingen, waarbij regionale landen en het Westen samenzweren met Syrische terroristen.

De afgelopen maanden hebben rebellen aanzienlijke vorderingen gemaakt, onder andere met de verovering van militaire en luchtmachtbases in het noorden. Dit weekend kregen rebellen naar eigen zeggen 70 procent van de strategische Taftanaz-helikopterbasis in het noordwesten in handen. Assad is de controle over verschillende aanvoerlijnen naar noordelijke troepen kwijt.

Het regime wordt belegerd in Damascus. Oppositiestrijders hebben een halve cirkel van buitenwijken ten zuiden en oosten van de hoofdstad in handen, of leveren er hevige strijd met regeringstroepen. Op sommige plaatsen zijn rebellen het centrum van Damascus tot op enkele kilometers genaderd.

Maar oppositiestrijders zijn nog altijd niet in staat hele steden te veroveren, en in Damascus ontwikkelt de strijd zich tot dezelfde patstelling als in Aleppo en elders in het land. Rebellen missen geavanceerde wapens om tanks en vliegtuigen van het regime uit te schakelen. Volgens sommige analisten heeft Assad nog veel loyale elitetroepen achter de hand.

Tegelijk zijn er berichten over opdrogende wapenleveranties aan rebellen. De Britse krant The Guardian meldde dit weekend dat de Golflanden iedere week minder wapens leveren.

Bewuste tactiek

Amr al-Azm, Midden-Oostendeskundige aan de Amerikaanse Shawnee State University, bevestigt dat leveranties aan rebellen de afgelopen weken bijna zijn opgehouden. Volgens hem is dat een bewuste tactiek van tegenstanders van Assad binnen de internationale gemeenschap. Zij willen dat rebellen genoeg militaire vorderingen maken om het regime naar de onderhandelingstafel te dwingen, maar voorkomen dat de oppositie militair zó sterk wordt dat ze zelf niet meer wil praten.