DE COSTER

Een item in het tv-programma Iedereen beroemd: een vrolijke Japans-Vlaamse vrouw knutselt iedere ochtend voor haar dochtertje een onwaarschijnlijk schattige lunch in elkaar, een bentobox. Uit rijst en snippertjes zeewier tovert ze monstertjes en helden tevoorschijn. Zoveel vernuft en moeite voor een lunch, je vergeet haast dat hij om op te eten is. Een vrouw die zo overenthousiast alle perken van het lunchpakketten maken te buiten gaat, dat lijkt een onderdrukte streber en een slecht rolmodel voor de geëmancipeerde vrouw. Met twee boterhammen met kaas was haar dochtertje waarschijnlijk ook gevoed maar die vrouw had er zichtbaar haar plezier in om creatief met rijst om te gaan.

Ik herinner me The Joy of Sex, een boek dat in de boekenkast van mijn ouders stond, bovenaan, zodat kinderogen het volgens hen niet konden zien. Ik heb nog altijd geen idee wat er precies in stond maar de titel is me bijgebleven. Meer dan ooit een bizarre titel, in tijden waarin seks zo aan banden wordt gelegd. Natuurlijk is het goed, een campagne om jongeren te waarschuwen voor tienerpooiers zoals minister van Welzijn Vandeurzen (CD&V) net lanceerde. Hartverwarmend ook hoe een Pakistaanse zanger een concert stillegt om een meisje in het publiek te redden van seksuele avances. Aandacht voor seksueel geweld tegen vrouwen, grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie tegen vrouwen is nodig.

Maar het is wel erg opvallend dat door de hele stroom aan nieuwsfeiten, campagnes, onderzoeken en discussies rond seksisme een fout beeld van de vrouwelijke omgang met seks naar voren komt. Seks lijkt voor een vrouw iets wat altijd ingedamd moet worden, iets potentieel gevaarlijks en ontoelaatbaars of toch enkel binnen een met prikkeldraad van waarschuwingen en voorwaarden afgeschermd territorium.

Zet dat vrouwen niet vast in de rol van de Immer Waakzame en Beduchte, degene die toestemming moet geven om dan seks te ondergaan? Waar is de vrouw die het heft in eigen handen neemt, die wil flirten met grenzen en net actief op zoek gaat in plaats van passief te ondergaan? Is dat vrouwbeeld van de bedreigde, passieve vrouw niet een vorm van onderdrukking op zich? Alsof een vrouw seks moet hebben, net zoals een moeder een lunchpakket moet maken voor haar kinders. Alsof er per definitie geen plezier en spanning uit te halen valt. Alsof je tijdens seks doorlopend expliciet ja moet zeggen. En is dat voor een man ook niet vreselijk beperkend en stresserend, dat seks bij voorbaat al een agressieve onderneming zou zijn?

De geweldige BBC-serie Fleabag schuift een vrije vrouw naar voren, een vrouw die het hoofd boven water probeert te houden in Londen en die eigengereid op zoek gaat naar haar seksuele pleziertjes. Soms kan dat op een dikke mislukking uitdraaien. Maar ook dan was het haar initiatief, omdat zij er zin in had. The joy of sex.