'Niet elke zwarte zangeres zingt neo-soul'

Lianne La Havas is blij. Ze heeft net te horen gekregen dat haar gloednieuwe cd zomaar uit het niets op 1 is binnengekomen in Nederland, en in Groot-Brittannië moet ze - met slechts een paar honderd exemplaren verschil - alleen The Maccabees laten voorgaan. Ook bij ons stoot Blood deze week door naar de kopgroep van de Ultratop, en is de kans groot dat ze straks met een medailleplaats op het podium mag.

Die tweede plaat is het resultaat van enkele grote omwentelingen die het leven van de zangeres de voorbije jaren grondig door elkaar hebben geschud. Haar vriendschap met Prince is er een van, maar die werd in de Britse pers intussen zo breed uitgesmeerd dat ze vandaag zichtbaar geïrriteerd raakt als het thema tijdens interviews wordt aangesneden. In telegramstijl: hij was fan van haar debuutplaat Is Your Love Big Enough?, coverde vervolgens 'Lost and Found', en nodigde La Havas vervolgens uit in zijn mythische Paisley Park Studio. De zangeres vertolkt een gastrolletje op zijn laatste plaat, en de twee artiesten hebben ook nu nog geregeld contact. Maar reken er niet op dat ze een tipje van de sluier oplicht over hoe het is om met hem te werken.

Het blijkt gelukkig het enige onderwerp waar ze liever discreet over blijft. Zo praat ze honderduit over haar twee reizen naar Jamaica, die een enorme invloed op de nieuwe plaat hebben gehad. La Havas heeft een Griekse vader en een Jamaicaanse moeder. In Griekenland was ze al eerder geweest, maar de overtocht naar de brandhaard van de reggae volgde vorig jaar pas.

"Het is niet dat ik me daar meteen thuis voelde, maar alles was wel meteen heel vertrouwd. Ik ben met mijn moeder gegaan, die er voor het laatst was geweest vlak voor ik werd geboren. Dat is een heel emotioneel beladen reis geworden. Omdat ik er familie heb leren kennen van wier bestaan ik me voordien nauwelijks bewust was.

"Maar ook omdat ik er de kans kreeg om mijn roots aan te halen. Nu ik gezien heb waar ik vandaan kom, begrijp ik mezelf veel beter. Alsof ik eindelijk de ontbrekende puzzelstukjes heb gevonden die me in staat stellen het grotere geheel te zien. Sindsdien voel ik me veel zelfzekerder."

Die zoektocht naar haar afkomst is een van de terugkerende thema's van de plaat geworden. Het blijkt ook de reden waarom ze Blood als titel koos. "'Green & Gold' gaat over het aanhalen van familiebanden, en het besef dat ook de generaties voor mijn vader en moeder onvermijdelijk een invloed hebben gehad op wie ik vandaag ben. De reden waarom ik de Jamaicaanse cultuur bijvoorbeeld al zo goed kende, is terug te brengen tot mijn grootouders. Zij hebben destijds hun gewoontes mee naar Groot-Brittannië gebracht. Het eten, de muziek, zelfs de manier waarop ze hun huis hadden ingericht, was helemaal Jamaicaans. Alleen besefte ik dat toen niet."

Radiohead

La Havas ging nadien nog een keertje terug om er opnames te maken. "Dat was zo mogelijk nog fijner, ook al omdat ik mijn moeder niet voortdurend in de gaten moest houden." Ze moet er zelf om lachen. Dat doet ze vaker tijdens ons gesprek. Dit is een jonge vrouw die beseft dat ze geluk heeft gehad, maar er tegelijk ook aan toevoegt dat ze dat geluk zelf heeft afgedwongen.

"Toen ik mijn eerste plaat uitbracht, had ik weinig verwachtingen. Ik had de songs al voor ik door een platenfirma werd opgepikt. Eigenlijk ben ik er gewoon ingerold, en mocht niemand mijn nummers mooi hebben gevonden, dan was ik wel wat anders gaan doen. Het was alleszins geen uitgesproken ambitie om van de muziek te kunnen leven. Nu zie ik dat anders. Die tweede plaat opnemen heeft me doen beseffen dat ik ook een derde, een vierde en een vijfde wil maken. Voor mezelf ligt de lat veel hoger nu. Ik wil écht een verschil maken."

Die verscherpte ambitie hoor je meteen als je Blood beluistert. In tegenstelling tot de meeste artiesten die naar Jamaica gaan om er een plaat op te nemen, heeft ze niet voor reggae geopteerd. "Dat leek me wat te gemakkelijk. Ik heb wel de essentie van het genre genomen, maar die helemaal naar mijn hand gezet. De muziek is dansbaar, en er hangt een uitgesproken feelgoodvibe in. Maar ik wilde vooral een veelzijdige plaat maken. Bewust. Omdat het me stoort dat je als zangeres met een bruine huidskleur automatisch in de neo-soulhoek wordt geduwd.

"Terwijl ik veel meer uit de indiehoek kom. Mijn favoriete plaat aller tijden is In Rainbows van Radiohead. En toen ik met mijn producer praatte over de richting die het dit keer met de muziek moest uitgaan, vielen namen als Talking Heads, The Beach Boys, Drake en Frank Ocean."

Poppetje

Gesterkt door het succes van haar muziek heeft La Havas zich andere doelen gesteld. Zo droomt ze ervan om producer te worden, een baan waar tot nog toe nauwelijks vrouwen hun weg in hebben gevonden. "Ik wil het publiek laten zien dat er geen beperkingen meer zijn, dat de muren tussen al die verschillende genres echt wel vervagen. Ik kom vandaag nog altijd mensen tegen die ervan versteld staan dat ik mijn eigen songs schrijf. De automatische reflex blijft toch nog altijd: 'Dat poppetje komt gewoon even voor de hoesfoto's poseren, en doet verder keurig wat haar gezegd wordt.'

"Niet dus: ik heb mijn carrière stevig in handen, en als de plaat vandaag klinkt zoals ze doet, ben ik daar zelf verantwoordelijk voor. Je wil niet weten hoe vreemd er wordt opgekeken als blijkt dat ik elektrische gitaar speel. Ik heb zeer uitgesproken ideeën, die ingegeven zijn door mijn honger om muziek te maken. Het is heerlijk om te kunnen uitdrukken wat ik in mijn hoofd hoor."

Aan ambitie geen gebrek, kortom, en als je met haar praat twijfel je er geen moment aan dat ze écht een superster zal worden. En zoals ze zelf zelfvertrouwen uitademt, doet de muziek dat ook. "Het heeft met ervaring te maken", zegt ze zelf. "Ik zie veel artiesten die een teleurstellende tweede plaat uitbrengen, omdat ze niet opgewassen zijn tegen de druk van het succes. Ze raken verlamd door de verwachtingen van het publiek. En inderdaad: you've got to deliver. Op dat vlak heb ik veel geluk gehad: mijn fans zijn niet alleen zeer loyaal, maar ook heel eclectisch. Meer nog: eigenlijk is het aan hén te danken dat ik nu lekker buiten de lijntjes mag kleuren. Echt: ik ben met mijn gat in de boter gevallen."

Blood van Lianne La Havas is uit bij Warner. Ze staat donderdag op Pukkelpop en komt op 24 november naar de Ancienne Belgique.