Een taxi met Cruise-control
DVD l Collateral Film HHHH Extra's HH
Genre Thriller Regie Michael Mann Met Tom Cruise, Jamie Foxx, Jada Pinkett Smith, Mark Ruffalo, Peter Berg, Javier Bardem
WAT Taxichauffeur Max (Jamie Foxx) denkt dat hij met een gewone klant te maken krijgt als de grijzende en van een peper- en zoutkleurige, maar zorgvuldige getrimde stoppelbaard voorziene Vincent (Tom Cruise) op een avond in zijn auto stapt. Met zijn zilvergrijze maatpak en zijn attachékoffertje lijkt Vincent een zakenman met een dure, exclusieve smaak. En met veel werk, want hij laat Max verstaan dat hij die nacht liefst vijf afspraken heeft die hij snel na elkaar wil afhandelen en waarvoor hij dus het liefst dezelfde taxi wil gebruiken. Maar bij het eerste rendez-vous loopt het al goed fout. Max ontdekt dat Vincent wel een heel speciaal soort zakenman is: zijn deals zijn namelijk dodelijk. Vincent is naar LA gekomen om in één nacht en in opdracht van een drugskartel een serie getuigen uit te schakelen voor zij 's anderendaags voor de rechtbank bezwarende verklaringen kunnen afleggen. Vanaf dat moment wordt Max als het ware gegijzeld door zijn klant, die nog altijd wil dat hij hem van de ene afspraak naar de andere voert.
ONS OORDEEL Wat deze visueel verbluffende thriller onder meer zo boeiend maakt, is dat de verschillende 'hits' bijna als afzonderlijke hoofdstukken behandeld worden. Die verschillende episodes kunnen als opeenvolgende, op zichzelf staande korte films beschouwd worden. Dat die episodische structuur toch voor een coherent geheel zorgt, heeft behalve met de dramatische eenheid van actie, tijd en plaats ook te maken met de relatie tussen Max en Vincent. Want behalve een suspenserijke actiethriller is Collateral ook een soort karakterstudie, die ruimte laat voor een hele rist sterke dialoogscènes. De jonge Jamie Foxx krijgt daarbij het dankbaarste personage te vertolken, want Max maakt de interessantste en ingrijpendste transformatie door. Cruise kan minder variatie tonen: koele kikker Vincent begint de film als professionele huurmoordenaar - een Amerikaanse krant omschreef zijn personage als Top Gunman - en blijft dat tot het einde van het verhaal. Michael 'Heat' Mann is een bijzonder getalenteerd en uitermate geïnspireerd regisseur van stadse misdaadthrillers. Ook hier laat hij het nachtelijke cityscape van het dreigende en onheilspellende Los Angeles meer zijn dan alleen maar een toevallig decor. Dit is grootse cinema.
EXTRA'S Voldoende voor een tweede schijfje. Hoofdbrok is de uitgebreide en interessante documentaire City of Night: The Making of Collateral, waarin duidelijk wordt hoe gedetailleerd en perfectionistisch Michael Mann te werk gaat. Dat hij Tom Cruise voor zijn rol als 'hitman' liet trainen met echte kogels, in plaats van de losse flodders die op de set gebruikt worden, is misschien niet zo ongewoon, maar om van Jamie Foxx een geloofwaardige chauffeur met jarenlange rij-ervaring te maken, liet de regisseur hem razendsnelle rondjes draaien op een echt racecircuit. En voor haar korte, maar belangrijke bijrol vroeg hij aan actrice Jada Pinkett Smith om een dag door te brengen met een echtpaar dat moest doorgaan voor de (uiteraard fictieve) ouders van haar personage. Kwestie van de herkomst en achtergrond van dat personage beter te begrijpen. Van zijn kant kreeg Tom Cruise foto's ter beschikking van de plaats in Indiana waar zijn (eveneens fictief) personage geboren zou zijn.
Kortere 'featurettes' tonen onder meer repetitiescènes tussen Cruise en Foxx. Ze proberen dialoogscènes eerst uit in een kantoor en dan op de set en die beelden worden mooi door en over de echte filmscènes gemonteerd. Knap!
Leuk weetje: in Collateral werden voor de taxi van Max niet minder dan zeventien verschillende voertuigen gebruikt.
(Jan T.)