VS in zak en as: supergeheim toestel in handen van aartsvijand Iran
De VS zitten met de handen in het haar omdat een van hun geheimste stealth-toestellen intact in handen is gevallen van Iran. De stealth-technologie kan via Teheran in Russische of Chinese handen terechtkomen.
Een kleine week na het verlies van een RQ-170 Sentinel, heeft Teheran eindelijk beelden getoond van het geavanceerde onbemande toestel. Op de Iraanse televisie was te zien hoe hoge Iraanse militairen het toestel bekijken, zo maakte de BBC bekend. Het vliegtuigje, een RQ-170 Sentinel, ziet er vrij ongeschonden uit.
De staat van het toestel lijkt de Iraanse claim te staven dat het vliegtuig door een hacker werd overgenomen en veilig is geland. Eerder waren er berichten dat het toestel uit de lucht was geschoten waardoor het leek alsof Iran enkel wat schroot in handen had. Volgens Iran is de drone in het oosten neergehaald toen hij over de stad Kashmar vloog. Die ligt 225 kilometer van Afghanistan.
Het is de tweede keer in zeven maanden zijn dat Amerika's kostbare stealth-technologie in verkeerde handen valt. Na de Amerikaanse commando-actie tegen Osama bin Laden, zo werd in augustus bekend, zou Pakistan China hebben toegelaten tot een stealth-onderdeel van een achtergelaten Black Hawk-helikopter.
De futuristische Sentinel, een kleine versie van de B-2 Stealth-bommenwerper, is zó geheim dat de VS tot 2009 het bestaan ervan ontkenden. Het toestel van Lockheed Martin, voorzien van een speciale coating en volgestouwd met hypermoderne elektronica, is zo gemaakt dat het van grote hoogte kan spioneren. Zo werd de Sentinel ingezet tijdens de operatie tegen Bin Laden in Abbottabad.
Dat uitgerekend een hightech Sentinel neerstort in Iran, aartsvijand van de VS, is een forse tegenvaller voor Washington. Het Pentagon erkende de afgelopen dagen schoorvoetend dat het een drone had verloren tijdens een missie in West-Afghanistan. Vanuit de luchtmachtbasis Shindad zouden de radarontwijkende Sentinels worden ingezet voor missies in Iran en Pakistan.
Amerikaanse regeringsfunctionarissen geven nu toe dat de pech-Sentinel op een geheime CIA-missie was in de regio. Volgens de Iraanse radio bevond het zich diep in Iran, op zo'n 140 kilometer van de Afghaanse grens. Washington overwoog een commando-operatie in Iran, zo meldden de Amerikaanse media woensdag, om het wrak terug te halen of te vernietigen. Om een militair treffen met Iran te voorkomen, werd afgezien van dit plan.
Een Amerikaanse regeringsfunctionaris erkende dinsdag al in The Los Angeles Times dat Iran de Sentinel mogelijk toch intact in handen heeft gekregen. "Het is erg", zei hij over het verlies van de stealth-technologie. "Ze hebben alles in handen. En de Chinezen of de Russen zullen het ook in handen krijgen." Beide landen hebben goede betrekkingen met Teheran.
Sinds de introductie in 1988 van de F-117 Nighthawk, 's werelds eerste stealth-vliegtuig, vliegt alleen de Amerikaanse luchtmacht met stealth-jagers en -bommenwerpers. Maar na het neerstorten van een F-117 in 1999 tijdens de Kosovo-oorlog, zouden wrakstukken in Chinese handen zijn terechtgekomen. Dit onthulde de toenmalige Kroatische chef-staf, Davor Domazet-Loso, begin dit jaar.
Peking zou de Amerikaanse technologie vervolgens hebben gebruikt in de J-20-gevechtsjager, China's eerste stealth-toestel dat in januari trots aan de wereld werd getoond. Onduidelijk is echter of de J-20 net zo 'stealthy' is als zijn Amerikaanse tegenhangers.