PS met hakken over de sloot
De PS verliest in Franstalig België, maar blijft nipt de grootste in de Kamer. MR, de morele winnaar, strandt in de millimetersprint op de tweede plaats. De communisten van PTB leverden de 'verwachte verrassing', vooral ten koste van Ecolo, dat forse klappen krijgt.
In Franstalig België waren alle ogen gericht op Vlaanderen. De overwinning van N-VA was urenlang de headline van elke nieuwssite, de RTBF schakelde voortdurend over naar de Viage in Brussel, waar de Vlaams-nationalisten hun geel-zwarte feestje startten.
Dat kwam in de eerste plaats door de grote bezorgdheid die leeft aan de overkant van de taalgrens, maar ook doordat de eigen resultaten erg lang op zich lieten wachten. Onder meer door een panne in de kiesbureaus van Brussel-stad, Evere en Schaarbeek waren er grote computerproblemen. Mogelijk was het daardoor nog wachten tot deze ochtend op de definitieve uitslagen voor Franstalig België. Een exitpoll van de ULB was lang het enige uitgangspunt. De PS landde daar tussen 32 en 33 procent, MR werd geschat tussen 22 en 23 procent, maar dat beeld werd gaandeweg bijgesteld.
Toen PS-voorzitter Paul Magnette de militanten toesprak rond acht uur zag hij de overwinning nog binnen bereik. "We zijn de grootste in Wallonië en liggen nek aan nek in Brussel", sprak hij de militanten toe. "Maar belangrijker: op het federale niveau zullen we de grootste politieke familie zijn."
En ook hij verwees naar Vlaanderen. "De N-VA heeft het electoraat van Vlaams Belang en LDD opgevreten. We moeten voorzichtig blijven, maar op zich is Vlaanderen minder nationalistisch geworden." Aftredend premier Elio Di Rupo had dezelfde boodschap klaar, maar richtte zich in zijn toespraak later op de avond in het Nederlands tot de Vlaamse politici. Hij onderstreepte dat het nu belangrijk is verantwoordelijkheidszin te tonen om een oplossing te vinden.
Terwijl de resultaten van de PS zakten naargelang de resultaten binnenliepen, klom de MR beetje bij beetje richting het percentage van de socialisten. Beide partijen lagen lang rond 27 procent gisteren in de Kamer, maar de PS trok nipt aan het langste eind. Ook in het Waals Parlement blijft de PS de grootste, met bijna 30 procent, tegenover ruim 27 procent voor de MR.
Toch kan de MR zich tot de morele overwinnaar uitroepen van deze verkiezingen. "We zijn de enige partij die erop vooruitging, in Brussel én Wallonië", sprak voorzitter Charles Michel de militanten toe. En dat ondanks het vertrek van de vroegere kartelpartner FDF, dat in Brussel rond 10 procent eindigt. Een scheiding met alleen maar winnaars.
Dat MR tijdens de campagne de N-VA herhaardelijk afwees, leek plots niet meer aan de orde. "Tijdens de campagne hebben we altijd gezegd dat wij de partij van de oplossingen zijn. We zullen woord houden!"
Communisten
Zoals de peilingen aankondigden, waren dit de verkiezingen van de communisten van PTB-GO. Het Franstalige broertje van PVDA breekt definitief door op de uiterste linkerzijde. In de provincie Luik halen ze een zetel binnen, en zo zal met Raoul Hedebouw voor het eerst sinds de jaren tachtig weer een communist in het parlement zitten. In Henegouwen zou PTB-GO ook de kiesdrempel halen. Ook in het Waals Parlement breken ze in.
Toch lijken ze hun stemmen niet in eerste plaats te halen bij de PS. Ecolo is de grote verliezer. De groenen, in 2009 nog goed voor 19 procent bij de regionale verkiezingen, zakken genadeloos onder 10 procent. Een voorzetting van de olijfboomcoalitie in het Waals Parlement is dood en begraven.
CdH, dat stabiel blijft rond 14 procent, profiteert van het verlies van Ecolo om de derde partij te worden. Voorzitter Benoît Lutgen mag daarmee hopen op regeringsdeelname, zeker als de CD&V federaal aan boord wordt getrokken. Hoewel aftredend Waals minister-president Rudy Demotte (PS) zich nog niet wilde uitspreken over een mogelijke coalitie, lijkt de klassieke tripartite op Waals niveau de meest logische optie.